Artvin'de Boğalar Güreşlere Hazırlanıyor

Serhat Çağdaş - Artvin'de geleneksel olarak düzenlenen güreşlere katılacak boğalar, sahipleri tarafından günde yaklaşık 2,5 saat yürütülüp, yük taşıtılarak güreşler için hazırlanıyor.

Sonbaharda yaylalardan alınarak kışı geçirmeleri için köylere getirilip ahırlarda bakılan boğalar, özellikle yaz aylarında yoğunlaşan güreşlere hazırlık için ahırlarından çıkarıldı. Hayvanlarına büyük önem veren besiciler, ağırlıklarına göre 6 kategoride yarışacak boğalarına, güreşlerde derece elde edebilmeleri için yoğun antrenman yaptırıyor.

Geçmişte sürülerdeki boğaların liderini seçmek amacıyla yapılan, zamanla yörede şenliğe dönüştürülen boğa güreşleri, renkli görüntülere sahne oluyor.

Artvin Geleneksel Boğa Güreşlerini Yaşatma ve Yaylaları Koruma Derneği Başkan Yardımcısı Süleyman Saraç, AA muhabirine yaptığı açıklamada, boğa güreşlerinin yöre halkı açısından önemli olduğunu ifade ederek, "Bizim için tutku olan bu kültürü yaşatmaya çalışıyoruz" dedi.

Geçen yaz güreşen boğaları etkinlikler sonrasında vücutlarında oluşan yağların erimesi için yaylalara götürdüklerini anlatan Saraç, yaylaya gönderilmeden ahıra alınan boğaların ciğer ve böbreklerindeki yağlanmadan dolayı bir sonraki yıl verimli güreşemeyeceklerini söyledi.

Hayvanların yaklaşık 3 ay yaylada kaldığını belirten Saraç, "Yayladan gelen hayvanları güreş için ocak ayının 15'inde besiye alıyoruz. Önce yemi az veriyoruz. Sonra ölçüyü artırıp son aşamaya geldiğimiz zaman tek seferde 4-5 kilograma kadar arpa veririz. Böyle beslediğimizde hayvan sıkılaşır, kilosunu verir ve yağlanma olmaz" diye konuştu.

-"Birbirlerini görürlerse hiçbir şey durduramaz"-

Saraç, boğaları "agresifleşmeleri" için kapalı mekanlarda tuttuklarını kaydederek, hayvanların hazırlık döneminde başka hayvanları görmemesi sayesinde daha fazla hırslandıklarını ve güreşe istekli olduklarını ifade etti.

Ahırdan çıkarmaları halinde boğaların otlayacağını, bunun da bünyelerinin zayıflamasına neden olacağını dile getiren Saraç, "Bu nedenle hayvanları devamlı kapalı yerlerde tutarız. Güreşecek hayvanlar beslenirken birbirlerini görmemeleri gerekir. Eğer birbirlerini görürlerse onları hiçbir şey durduramaz, hemen birbirlerine vurmaya başlarlar. Bunun için ahırların içinde bölme veya kapı olması gerekir" dedi.

-"Aynı saatte yemesi çok önemli"-

Saraç, boğalarına çocukları gibi baktıklarını belirterek, "İlk olarak saat 08.00'de yemini veririz, saat 13.00'te otunu, otu yedikten iki saat sonra suyunu ve 20.00'de tekrar yem veririz. Yemi saatiyle yemeleri çok önemli. Hayvanı beslerken saat aralıklarına dikkat etmeliyiz. Eğer faklı zaman dilimlerinde beslersek hayvanda denge bozukluğu olur" diye konuştu.

Saraç, güreşecek boğalara bakmanın maliyetli olduğunu vurgulayarak, bir boğanın yılda yaklaşık 1 ton arpa, 3 ton ot, saman ve kuvvetli olması için ekstra ürünler yediğini sözlerine ekledi.

-Kuvvetli olması için kum torbası bağlıyor-

Boğa yetiştiricisi Kenan Akyürek ise hayvanları mümkün olduğunca vitamin ve protein ağırlıklı beslemeye çalıştığını kaydederek, boğalara arpa ve samanın yanı sıra üzüm kurusu yedirdiğini söyledi.

Boğanın kuvvetli olması için ayaklarına kum torbası bağladığını anlatan Akyürek, "Hayvanlarımıza günlük 2,5 saat kızak çektiriyoruz veya dağa bayıra karşı yürütüyoruz. Daha kuvvetli ve dinç olsun diye antrenman sırasında ayaklarına kum torbası bağlıyoruz" dedi.

Akyürek, güreşlerden yaklaşık iki ay önce antrenmanlara başladıklarını belirterek, şunları kaydetti:

"İki ay öncesinden başladığımız antrenmanların ilk ayında hafif ağırlık çalışması yaptırıyoruz. Son bir ayda da nefes açıcı antrenmanlar yaptırıp boğalarımızı güreşlere hazırlarız. Güreşte boynu kuvvetli boğa daha dayanıklı olur. Eskiden boğalarımızın boyunları kuvvetlensin diye tarlalarımızı sürdürürdük. Şimdi o işi traktörler yapıyor. Biz de boğalara evimiz için odun taşıttırıyoruz. Bu şekilde hem antrenmanlarını yapıyorlar hem de işlerimize yardımcı oluyorlar. Biz de her gün iki üç saat işimizi gücümüzü bırakıp hayvanlarımızla spor yapıyoruz."

Yayıncı: Orhan Topal - ARTVİN