Antik Kentteki, Döviz Komisyoncusu "Masalı Adamlar"

Mehmet Bayer - Çanakkale'nin Ayvacık ilçesindeki Assos Antik Kenti'nde yürütülen kazılarda, 2 bin 200 yıl önce, döviz komisyonculuğuna benzer bir uğraştan geçimini sağlayan ve "masalı adamlar" diye nitelenen kişilerin yaşadığı belirlendi.

Kazı Heyeti Başkanı Prof. Dr. Nurettin Arslan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, antik kentin, MÖ 650-480 yıllarında büyük gelişme gösterdiğinin, mezar ve tapınak kalıntılarından anlaşıldığını bildirdi.

Kentin, önemini MÖ 1'inci yüzyıla kadar koruduğunu belirten Arslan, bu asırdan sonra Assos'un küçüldüğünü söyledi.

Arslan, Assos yakınında Alexandria Troas Antik Kenti'nin bulunduğunu hatırlatarak, "Burası bir metropol. Düşüncemiz, Assos'un zenginleriyle ileri gelenlerinin, yaşam şartları daha yüksek olan bu kente göç ettiği yönünde" dedi.

Bu göçün ardından 4'üncü yüzyılda Assos'a yeniden dönüş yaşandığı bilgisini veren Arslan, 4-5'inci yüzyıllarda Assos'un tamamında büyük bir imar faaliyeti yapıldığını anlattı.

Arslan, her alanda kiliseler kurulup büyük yapılar inşa edildiğine dikkati çekerek, "Hristiyanlığın kabulüyle Assos'ta yeniden parlak bir dönemi görüyoruz. Şehir büyümüş, çok sayıda yeni konutlar inşa edilmiş, yeni cadde ve hamamlar oluşturulmuş" ifadesini kullandı.

-"Değeri düşmüş parayı bile damga vurup yeniden kullanıyorlardı"-

Assos'taki sosyal gelişimin ekonomiye de yansıdığını dile getiren Arslan, o dönem alışverişlerde "kuruş" denilebilecek küçük metal paralara ihtiyaç duyulduğunu ifade etti.

Arslan, çeşitli kentlerden tüccarların alışveriş için Assos'a geldiğine ve yanındaki paranın değerinin daha yüksek olması halinde bozdurma işlemini tercih ettiğine dikkati çekerek, şöyle konuştu:

"Örneğin, Atina'dan ya da Efes'ten, Assos'a biri geldi. Kişinin yanında Efes parası var. Çarşılarda 'dövizci' diyebileceğimiz kişiler bulunurdu. Bu 'masalı adamlar', farklı kentlerin paralarını Assos'un parasına rahatlıkla çevirebiliyordu. Bu işten de komisyon alıyorlardı. Bunlar, o dönemin zenginleri. Paralar, çekiç ve körükle yapılabiliyor, büyük bir sistem gerektirmiyordu."

Kazılarda, 2 bin 200 yıllık bronz paralar bulduklarını vurgulayan Arslan, Assos halkının, değeri düşmüş parayı bile acil durumlarda damga vurup yeniden kullanabildiğini sözlerine ekledi.

Yayıncı: Sedat Gök - ÇANAKKALE