Anadolu Beyliğinden Dünya Patronluğuna

Balıkesir Sanayi Odası (BSO) Başkanı A. Rona Yırcalı, ulusal ve uluslararası alanda aktif olarak 13 ayrı önemli görevi aynı anda yürütüyor. Bir Balıkesirli olarak hemşerilerinin de gururu olan başarılı işadamı, Türkiye'nin olduğu gibi uluslar arası arenada da tanına en başarılı iş adamlarının arasındaki yerini koruyor.

RONA YIRCALI KİMDİR? Ahmet Rona Yırcalı, 1944 yılında İstanbul'da dünyaya geldi. İlkokulu Balıkesir'de bitirdi, ortaokul ve lise tahsilini Robert Kolej'de tamamladı. Daha sonra Amerika Birleşik Devletleri'ne giden Yırcalı, University of Miami'de iş idaresi tahsili yaptı. Sahip olduğu grup kuruluşlarında, madencilik, enerji, gıda, hayvan yemi, tekstil, transformatör üretimi, sentetik elyaf, çuval üretimi ve turizm konusunda çalışmaktadır. Evli, 2 çocuk babası olan Rona Yırcalı 1 torun sahibi. İyi derecede İngilizce bilen Rona Yırcalı'nın halen aktif olarak sürdürdüğü başlıca görevleri ise şunlar; "Dünya Odalar Federasyonu (WFC) Yönetim Kurulu Başkanı, Balıkesir Sanayi Odası (Yönetim Kurulu Başkanı), Milletlerarası Ticaret Odası (Paris) Yönetim Kurulu Üyesi-Finans Komitesi Üyesi, Milletlerarası Ticaret Odası (MTO) Türk Milli Komite Başkan Yardımcısı, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) İcra Kurulu Başkanı, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Sanayi Konseyi Üyesi, Türk-Amerikan İşadamları Derneği Konsey Üyesi, Türk Eğitim Vakfı (TEV) Mütevelli Heyet Başkanı, Türkiye Erozyonla Mücadele Ağaçlandırma (TEMA) Mütevelli Heyet Üyesi, Türkiye Sanayici İşadamları Derneği (TÜSİAD) Yüksek İstişare Kurulu Başkan Yardımcısı, Ege Sanayici İşadamları Derneği Yüksek İstişare Üyesi, İktisadi Kalkınma Vakfı (İKV) Yönetim Kurulu Üyesi, Ülker Grubu İcra Kurulu Üyesi." Rona Yırcalı, daha önce de, Yapı ve Kredi Bankası A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanlığı Başkanı, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (Foreign Economic Relations Board) Yönetim Kurulu Başkanlığı, Milletlerarası Ticaret Odası (MTO) Yönetim Kurulu Başkanı, TURYAĞ Yönetim Kurulu Başkanlığı görevlerinde bulundu. Balıkesir'deki yatırımları ve iş hayatındaki başarısını ülkesinde ve dünyada da ortaya koyan Rona Yırcalı, bu zamana kadar gelen tüm ısrarlara rağmen siyaseti girmeyi tercih etmediği gibi, yorulduğunun sinyalini verdiği iş hayatına da biraz ara verip, torun severek dinlenmek istediğini ifade ediyor. Rona Yırcalı, Türkiye'nin tek, "Anadolu Beyi" unvanına sahip işadamı. İlk defa 29 Ağustos 1991 yılında seçildiği Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı olarak 1 yıl görev yapan Rona Yırcalı, İstanbul dışında Anadolu'dan bir isim olarak ilk defa TOBB Başkanı olması sebebiyle iş dünyasında, "Anadolu Beyi" unvanı yakıştırıldı.

1956'da lise eğitimine Robert Kolej'de devam eden Rona Yırcalı, Eski Başbakan Tansu Çiller ile İbrahim Betil (bankacı), Hüsnü Özyeğin (banka sahibi), M. Emin Karamehmet, Osman Berkmen, Servet Hanlıoğlu ve Ahmet Leventoğlu ile sınıf arkadaşıydı. Alt ve üst sınıflarda da Burhan Karaçam, Özer Çiller, Engin Cezzar ve Gülriz Sururi bulunuyor. 1972'den itibaren tam mesai ile aile şirketlerinde çalışmaya başlayan Rona Yırcalı, 1 yıl sonra Atalar Mağazası'nın sahibi Atabey Atabek'in kızı Nur Hanım'la evlendi. Bugün, 1975 doğumlu Sırrı ve 1981 doğumlu Sinan isimlerinde iki çocuğu var. Sırrı isimli oğlundan da bir torun sahibi. Üç kuşaktır Balıkesirli olan Yırcalı ailesi, gelen torun ile dördüncü kuşağı oluşturdu. Osmanlı'nın bir sancağı olan ve bugün Soma'ya bağlı Yırca köyünden Balıkesir'e yerleşirler. Büyükbabası Şükrü, nam-ı diğer Yırcalızade Şükrü Efendi, İttihatçılar arasında önemli görevler üstlenir. Sonra Balıkesir'de Kuvayı Milliye Hareketinin de öncüleri arasında yer alır. Atatürk Samsun'a yol alırken, o ve 40 arkadaşı, işadamı Aydın Bolak'ın babası Mehmet Vehbi'nin başkanlığında Balıkesir'de 40 Bayrak Adam diye anılan bir eylem grubu kurar. Yunan'a karşı kurulan Redd-i İlhak Cemiyeti en büyük toplantılarından birini yine Balıkesir'de bu kişilerin öncülüğünde yapar. Anne tarafından dedesi Muharrem Hasbi Koray da (Balıkesir'in ilk un sanayicisi ve İsveç'in Buhler makinelerini Türkiye'ye ilk getiren kişi) daha sonra kurulacak Demokrat Parti'nin kurucularından birisi olacaktır. Ayrıca 1945'te DP'nin kuruluşunda amcası İbrahim Sıtkı Yırcalı da yer almıştır. Babası Sırrı Bey, 1954 seçimlerinde yine DP'den meclise girdi. Amcası İbrahim Sıtkı Yırcalı ile babası Sırrı Yırcalı 27 Mayıs 1960 ihtilali ile önce Yassıada'ya, oradan da Kayseri cezaevine gönderildi. 1960 İhtilali'nde de şirketleri yedd-i eminlerin teftişinden geçen, paralarına el konan ve annesi Müşerref Hanım'ın bu hesaplardan ayda ancak 2 bin lira çekebilmesine izin verilmiş. İbrahim Sıtkı Yırcalı, Balıkesir'den Sorbon'a hukuk doktorası yapmak için giden ilk kişilerden birisidir. Dede Yırcalızade Şükrü, 1930'a kadar ticaretle uğraşır, ama 1929 krizinde işleri bozulur. Böyle olunca Sıtkı ve Melahat'tan sonra üçüncü çocuğu olan Rona Yırcalı'nın babası Sırrı Bey'i yurtdışına eğitime gönderemez, yurtiçinde okutur. O da okuldan sonra kayınpederi ile birlikte un işine devam eder. Ardından 1951'de madencilik işine girer. Bor, kömür ve demir işi yaparlar. (1979'da Bülent Ecevit başbakan, Deniz Baykal enerji bakanı iken bu madenler devletleştirilince, Yırcalı ailesi bu alandaki faaliyetlerini azaltır.) Bor madenini bulan kişilerden birisi Rona beyin babası merhum Sırrı Yırcalı'dır. Bugün, "Mortaş" adıyla bir şirket çatısının altında toplanan yem, gıda, tekstil ve son olarak da rüzgar enerjisi üretecek bir çok şirketi bulunan grubun temelleri de o zaman atıldı. Yırcalızadeler, Balıkesir Elektromekanik Sanayi (Best), Balyem, Yersa Sentetik Dokuma, Yırcalı Un ile İstanbul'daki The Marmara Oteli'nin işletmecisi İstanbul Otelcilik'te de hissedarlar. Sırrı ve Müşerref (Koray)çiftinin iki çocuğundan büyüğü olan (diğeri 1950 doğumlu Demet Egeli) "Anadolu Beyi" Rona Yırcalı, daha küçüklüğünden başlayarak aile şirketlerinde iş hayatına atıldı. Ankara'da, Genelkurmay Plan ve Prensipler Dairesi'nde askerliğini yaparken bile hafta sonları çalışma hayatından uzak kalamayan A. Rona Yırcalı, bugün Türkiye'nin ekonomisine yön veren en etkin 50 işadamı listesinin de ön sıralarında geliyor.

(YU-) 23.05.2008 16:59 TSİ