Alaplı Bıçağı: Gelenekten Geleceğe Bir Usta İşi
Zonguldak'ın Alaplı ilçesinde 150 yıllık demircilik geleneği ile üretilen Alaplı bıçağı, jilet gibi keskinliği ve dayanıklılığı ile dikkat çekiyor. Usta Yaşar Durmuş, dedelerinden devraldığı mesleği ile özel siparişleri yetiştirmeye devam ediyor.
Zonguldak'ın Alaplı ilçesinde atalarından kalan ve bir asırdan fazla faaliyet gösteren işin ehli ustası tarafından üretilen ve 76 farklı işlemden geçen Alaplı bıçağı, adeta jilet kadar keskin hale geliyor. Bıçakların ağzı kolay kolay ise körelmiyor.
Tarihi oldukça eskilere dayanan ve geleneksel yöntemlerle imal edilen Alaplı bıçağı, kendine has özellikleriyle adından sıkça söz ettiriyor. Üretiminde kullanılan özel karışım sayesinde inşaat çivisini rahatlıkla kesebilen bıçak; kağıdı da kolaylıkla kesebiliyor. Ünü ülke sınırlarını aşan tescilli bıçak, özellikle tatilde Türkiye'ye gelen gurbetçilerden ilgi görüyor. İlçeye bağlı Yedigelli köyünde, 150 yıldır dedelerinden kalma demircilik mesleğini icra eden Yaşar Durmuş (62) bilek gücüyle sıcak demire verdiği şekillerle bayram öncesi özel siparişleri yetiştirmeye çalışıyor.
Durmuş, Osmanlı dönemi demir ustalarına dayanan dükkanda babasından devraldığı mesleği atölyede sürdürmeye çalıştığı bıçakların demir ve çiviyi rahatlıkla kesebildiğini belirtti. Durmuş, küçüklüğünden beri dedelerinden kalan ata mirası bıçakçılıkla ilgileniyor. Bıçakçı, "1861 doğumlu dedemin babasından bu yana 150 yıl ve 5 kuşak bıçakçılık mesleğini yapıyoruz. Yaklaşık 50 yıldır bu atölyemde balta, bıçak, kazma da ürettim. Bu yaşımıza kadar geldik, devam ediyoruz. Meslekte çırakta yetişmiyor. Biz ne kadar istesek de herkes masa işi istiyor. Bizde bu mesleği sürdürmekten mutluyuz. Şu görmüş olduğunuz bu bıçak bizim bölgenin fasulye bıçağı diye geçiyor. Yaklaşık 2 bin derecelerde bu ocak ısındıktan sonra bu dövülerek karbon şeklinde yapılıyor. Daha sonra kurban bayramında kullanılan bıçaklara geçtik. Bıçaklarınızın uzun yıllar kullanılmasını istiyorsanız. Özelikle dövülürken çekiç darbeleri çok önemlidir. Bıçak üretiminde çekiç darbesiyle bıçak şeklini alıyor. Önemli olan bıçağa suyunu vermektir. Bütün bu işlemler bittikten sonra en son kemik ya da fiberden yaptığımız sapları takarak satışa hazır hale getiriyoruz" diye konuştu.
Bir bıçağın 750 ile bin arasında çekiç darbesiyle üretildiğini belirten Durmuş, bıçak üretmenin çok hassas ve titizlik isteyen bir iş olduğunu vurguladı. - ZONGULDAK
