112'de Zamanla Yarışta En Büyük Engel "Gereksiz Çağrılar"

Hadi Şengül - Sedat Gök - Kütahya'da, 112 Acil Servis Komuta Kontrol Merkezi'ne gelen ve günlük ortalama bin ile bin 400 arasında değişen çağrılardan yüzde 80'ini, zaman kaybına yol açan gereksiz ihbarlar oluşturuyor.

Hayat kurtarmak için zamanla yarışan acil sağlık personelini çoğunlukla cep telefonlarının arama özelliğinin çalışıp çalışmadığını kontrol edenler, doğum yapacak ineği için ambulans talep eden çobanlar, bir aracın köpeğe çarptığını söyleyenler, aracıyla çevre yoluna çıkıp ambulansla yarışmak isteyenlerle, yaramazlık yapan çocuğunu sakinleştirmeye çalışan anneler meşgul ediyor.

İl Ambulans Başhekimliği görevini vekaleten yürüten Kütahya Sağlık Müdürlüğü Acil ve Afetlerde Sağlık Hizmetleri Şube Müdürü Dr. Rahime Dana, AA muhabirine, 5'i merkezde, diğerleri ilçelerde olmak üzere toplam 21 acil sağlık hizmetleri istasyonu bulunduğunu söyledi.

Çağrıların alınması ve ambulansların sevk edilmesi işlemlerinin, Kütahya Akkent Mahallesi'ndeki Komuta Kontrol Merkezi'nde yapıldığını belirten Dr. Rahime Dana, şöyle devam etti:

"Kütahya'da merkez ve ilçelerde 49 ambulansla hizmet veriyoruz. 2002 yılında 4 istasyon, 9 ambulansımız vardı. Aradan geçen 11 yılda istasyon sayısı 5, ambulans sayısı da 5-6 kat arttı. Filomuzun yenilenmesi de gerekiyor. Çünkü bir ambulans yılda ortalama 100 bin kilometre mesafe kat edip 2-3 yılda yıpranıyor. Bu konuda hayırsever kişi ve kuruluşlardan destek bekliyoruz. Geçen yıl 112 çağrıları doğrultusunda istasyonlarımızın vaka çıkışı sayısı 27 bin 526 oldu. Buna, Komuta Kontrol Merkezlerinin görevleri arasında yer alan hastaneler arası sevklerle koordinasyonuna ilişkin hizmetler de dahil. Sağlık Bakanlığı kriterlerine göre kentsel alanlarda çağrı alındıktan sonra 10 dakika, kırsal alanlarda da 30 dakikada vakanın bulunduğu yere ulaşılması gerekiyor. Kütahya'da 10 dakika içinde ulaştığımız vaka oranı yüzde 93, 30 dakika içinde ulaştığımız vaka oranı da yüzde 97'dir. Bu oldukça iyi bir oran. Hedefimiz bu oranı daha da yukarılara taşımak."

-"Adresinizi kağıda not edip evinizde görünür bir yere asın"-

En çok karşılaştıkları sorunlardan birinin, gereksiz çağrılar olduğuna dikkati çeken Dr. Rahime Dana, 112'nin ücretsiz aranabildiğini ve sim kart olmasa da cep telefonlarından bu hatta ulaşılabildiğini hatırlattı.

Dr. Rahime Dana, gereksiz çağrıların önemli bölümünün, cep telefonlarının arama özelliğinin çalışıp çalışmadığını kontrol etmek isteyenler tarafından yapıldığını dile getirerek, şunları kaydetti:

"İl genelinde 112'ye günde ortalama bin ile bin 400 arasında çağrı geliyor. Bunların yüzde 80'i gereksiz, boş çağrılardır. Geriye kalan yüzde 20'yi ise hem hastaneler arası sevk ve koordinasyon için gelen hem de vaka çıkışı yaptığımız kişilerin acil durumunu içeren çağrılar oluşturuyor. 112'ye düşen gerçek çağrı sayısı 200-300 civarındadır. Bunlardan 150-200'üne ekiplerimizi gönderiyoruz. Yüzde 80 gereksiz çağrı oranı, çok çarpıcı. Her gereksiz çağrı, gerçek bir hastanın hayatını kaybetmesine yol açabilir. Bu konuda kendimizi o insanların yerine koyup daha dikkatli davranmalı ve 112'yi gereksiz yere meşgul etmemeliyiz. Herkes kendisini acil bir durumda olduğunu hayal edip o doğrultuda hareket ederse bunların önüne geçeriz. Zamanla ve bilinçlenmeyle bu sorunun azalacağını tahmin ediyorum."

Merkezde görevli Dr. Kezban Abdullahoğlu da gereksiz çağrı yapanların, 112'nin görev tanımını bilmediğini ifade etti.

"Çevre yolunda ambulansınız var mı- Arabamla çıkıp yarışayım", "Çevre yolunda köpeğe araç çarptı. Acil ambulans gönderin", "İneğimiz doğum yapıyor. Yardım edin" gibi çağrılarla sıkça karşılaştıklarını belirten Dr. Abdullahoğlu,

"En büyük sorunlardan biri, bizi arayan gerçek çağrı sahiplerinin, açık ve net adres verememesi. Panik yapmadan doğru şekilde adres verirlerse ambulans daha kısa sürede ulaşır. Buna çözüm olması bakımından adresinizi kağıda not edip evinizde görünür bir yere asın" diye konuştu.

Çağrılara yanıt veren görevlilerden Habibe Duran ise yaramazlık yapan çocuklarını susturmak isteyen bazı annelerin, 112'yi arayarak konuşması için çocuğuna verdiğini belirtti.

Yayıncı: Mürsel Çetin - KÜTAHYA