Nesli tükenen canlıların avlanmasına izin

Tarım ve Orman Bakanlığı, Türkiye genelinde 784 yaban hayvanı, Dersim'de 17 dağ keçisinin avlanması için ihale açtı. Merkez Av Komisyonun'dan ise nesli tehlike altında olan kuş türlerinin avlanmasına izin çıktı.Tarım ve Orman Bakanlığı'nın 2020-2021 av sezonu için aldığı ihale kararları tartışma konusu oldu. Bakanlık, Türkiye genelinde 784 yaban hayvanının avlanmasıyla ilgili ihale açtı. Tarım ve Orman Bakanlığı 15. Bölge Müdürlüğü'nün açtığı ihale ile ise Dersim'de 17 dağ keçisi avcılara teslim edilecek. İhale, 13 Temmuz'da yapılacak.

DW Türkçe'ye konuşan Munzur Koruma Kurulu Sözcüsü Hasan Şen, bu coğrafyada bulunan çengel boynuzlu dağ keçileri ve Bezuvarların neslinin yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu söyledi.

Şen, "Dersim yaban hayat açısından zengin bir yer. Bin yıllardan beridir Dersim halkı doğaya egemen olmadan onunla dost olmuş ve doğada yaşayan her canlının yaşam hakkına saygı göstermiştir. Bizler bu ihalenin yapılmasına ve ülke genelinde, özellikle Dersim coğrafyasında yaban hayata müdahale edilmesine ve avcılığın bir spor olarak, bir turizm aktivitesi olarak ihale edilmesine karşıyız" diye konuştu.

Dersim'de "Xızır'ın davarı" diye anılan bu keçiler, Alevi inancına göre kutsal kabul ediliyor. "Biz onları kendi evlatlarımızdan farklı tutmayız. Onlara sahip çıkarız. Tarihimizde hiçbir zaman bu canlıları avlamadık, avlanmasına da izin vermeyeceğiz" diyen Şen, ihalenin bir an önce iptal edilmesini talep etti. Şen, ihale iptal edilmezse av olan hayvanlara siper olup bu duruma engel olacaklarını da vurguladı.

Nesli tükenen hayvanlar Hayvan hakları savunucularına göre, Türkiye'de avlanma sebebiyle birçok hayvan nesli tükenme noktasına geldi. Türkiye, "av turizmi" adı altında belirlenen sahalarda 8 yaş ve üzeri bazı hayvanların avlanılmasına izin veriyor. Yurt dışından gelen üst düzey misafirlere Türkiye'de ücretsiz olarak avlanma izni verilmesiyle ilgili bir düzenlemenin de Meclis gündemine getirilmesi bekleniyor.

DW Türkçe'ye konuşan Hayvanlara Adalet Derneği'nden Avukat Hülya Yalçın, verilen av izinlerinin Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelere aykırı olduğunu belirtiyor. Bern Sözleşmesi diye de bilinen Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi'ne göre yaban keçisi ve çengel boynuzlu dağ keçisi, "Kesin Koruma Altına Alınan Fauna Türleri" kategorisinde bulunuyor.

Yalçın, "Bırakalım bütün sözleşmeleri, bir canlının peşine düşüp onu sinsice, doğal yaşam ortamında, eşit olmayan silahlarla öldürmek zaten kabul edilemez bir şey. Hayvanları koruma kanunun hararetle görüşüldüğü bugünlerde misafirlere gelin bizim keçilerden öldürün demek de kabul edilebilir bir şey değil" diyor.

"Artvin'de yavru ayıyı yaralayıp köpeklere parçalatmaya çalışan kişi ile bu av ihale kararını veren kişiler aynı zihniyette" diyen Yalçın, şöyle devam ediyor: "Şu an yasal olarak belki dağ keçilerini koruyamayacağız ama bu yapılan katliamları da asla unutmayacağız. Bir gün yasal olarak önlerine set çekileceğini de avcılara hatırlatmak istiyoruz. Av cinayettir, avcılar katildir. Bu konu tartışmaya kapalı."

Kuş türleri de tehlikede

Merkez Av Komisyonu ise 8 Temmuz'da gerçekleştirdiği toplantısında üveyik ve elmabaş patka kuş türlerinin avlanmasına izin verdi. Buna göre avcılar, bir av gününde 3 üveyik ve 2 elmabaş patka avlayabilecek.

Her iki tür de Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği'nin (IUCN) Kırmızı Liste verilerine göre nesli dünya ölçeğinde tehlike altında olan canlılar arasında bulunuyor. Türkiye'nin, taraf olduğu Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi uyarınca nesli tehlike altındaki türleri korumayı taahhüt ettiğini vurgulayan Hayvan Hakları Federasyonu'nun (HAYTAP) aralarında olduğu 28 kurum, kararın iptali için yargıya başvurmaya hazırlanıyor.

Artvin'de ise Tanju Çakmak'ın yavru ayıya işkence ettiği görüntüleri sosyal medyada paylaşan HAYTAP, Çakmak hakkında suç duyurusunda bulundu. Artvin Valiliği de Çakmak'ın yakalandığını duyurdu. Ancak şu an yürürlükte olan Hayvanları Koruma Kanunu'na göre hayvanlara karşı suç işleyenlere düşük idari para cezaları uygulanıyor.

Hapis cezası yok

Ocak ayında TBMM Araştırma Komisyonu'nda oy birliğiyle kabul edilen 50 maddelik rapor sonrası hayvanların can olarak kabul edileceği yeni yasanın çıkacağı beklentisi doğmuştu. Aradan aylar geçmesine rağmen yasa henüz gündeme gelmedi. Peki Çakmak ne kadar ceza alacak?

DW Türkçe'ye konuşan HAYTAP İstanbul Temsilcisi Zuhal Arslan, Çakmak'ın savcılıkta ifadesinin alındığını ama muhtemelen serbest bırakılacağını söylüyor. Arslan "Çünkü, Kabahatler Kanunu işleyecek bu durumda ve bu nedenle 27 bin 700 lira gibi bir ceza alacak. Biz daha büyük cezalara çarptırılması için mücadele edeceğiz" diyor.

HAYTAP olarak konuyla ilgili dava açmaya hazırlandıklarını ifade eden Arslan, Savcılığa yaptıkları suç duyurusunda, Çakmak'ın, avcılık belgesi bulunmadığı, kullandığı tüfeğin yasak olduğu, zamansız avlandığı ve yapılan eylemin bir canlı türünün yok olmasına neden olabilecek nitelikte olduğu gerekçesiyle Kara Avcılığı Kanunu ve Türk Ceza Kanunu'na göre hapisle cezalandırılmasını talep ettiklerini söylüyor.

Pelin Ünker

(c)