Viktor Orban Biyografisi

Viktor Orban Kimdir ?

Viktor Mihaly Orbán (d. 31 Mayıs 1963, İstolni Belgrad, Macaristan), Macar siyasetçi ve 2010 yılından beri Macaristan Başbakanı. Aynı zamanda 2003 yılından beri Fidesz partisinin genel başkanıdır.
Segeşvahervar'da doğan Orbán, 1987 yılında Eötvös Loránd Üniversitesi'nde hukuk okuyup mezun oldu. Pembroke Koleji'nde kısa bir süre politika eğitimi gören Orbán, Macaristan'da başlayacak olan 1989 Devrimleri öncesinde ülkesine döndü ve Macar Yurttaş Birliği adlı siyasi öğrenci oluşumuna katıldı. Kendisinin liderliği altında Fidesz, başlangıçtaki klasik liberal ve Pro-Avrupacılık ideolojilerinden çıkarak merkez sağ ve ulusal muhafazakârlık çizgisine doğru kaydı.
1989'da, Imre Nagy önderliğinde 1956'da gerçekleştirilen ancak bastırılan Macar Devrimi ve hayatını kaybedenleri anma etkinliğinde verdiği bir nutukta, Sovyet birliklerinin Macarsitan'dan çekilmesini açıkça talep etti ve böylelikle ulusal çapta tanınan bir politikacı hâline geldi.
1989'da, tek partili komünist Macaristan Halk Cumhuriyeti'nin lağvedilmesinin ardından yapılan ilk demokratik seçimlerde milletvekili seçilerek parlamentoya girdi. Üç yıl sonra yapılan 1998 genel seçimlerinde Fidesz, parlamentoda çoğunluğu elde etti ve Viktor Orbán ilk kez başbakan seçildi. Ancak Orbán ve Fidesz, 2002 ve 2006 genel seçimlerini Macar Sosyalist Partisi'ne karşı az farkla kaybetti ve Orbán sekiz yıl boyunca ana muhalefet lideri olarak siyaset yaptı. Zaman içinde sosyalist hükûmete olan destek azaldı, hatta dönemin sosyalist başbakanı Ferenc Gyurcsány'ın basına kapalı bir toplantıda, nahoş bir üslûp kullanarak konuşması ve bürokratların halka yalan söylediğini itiraf etmesi ve ardından bu konuşmasının basına sızdırılmasıyla başlayan sürecin ardından sosyalist parti desteğini iyice kaybetti ve Fidesz, 2010 genel seçimlerini ezici bir çoğunlukla kazandı. Ardından Orbán'ın başbakanlıktaki 2. dönemi başladı.
Parlamentodaki üstünlüğünü 2014 ve 2018 seçimlerinde de koruyan Fidesz partisi ve Orbán, anayasada birtakım köklü değişikliklere öncülük etti.
1993 yılında Fidesz'in ilk başkanı seçildi. 1998-2002 yılları arasında Macaristan Başbakanı olarak görev yaptı. Partisi, Nisan 2010 seçimlerinde %50'nin üstünde oy alarak, Macaristan Ulusal Meclisi'nde büyük çoğunluk elde etmiştir. 29 Mayıs 2010 tarihinde ikinci kez başbakanlık görevine başlamıştır.
Orbán Kasım 2020'de, 1875-1890 yılları arasında başbakanlık görevini yürüten Kálmán Tisza'yı geride bırakarak 14 yıl 156 günlük başbakanlık süresi ile Macaristan tarihinin en uzun süre görevde kalan başbakanı unvanını aldı.
Hayatı
Orbán 31 Mayıs 1963'te Segeşvahervar'da orta sınıf bir ailenin; tarım mühendisi Gyozo Orbán'ın ve ve konuşma terapisti Erzsébet Sípos'un ilk oğulları olarak dünyaya geldi. Çocukluğunu Fejér kentinin yakınlarındaki kasabalarda geçiren Orbán, 1981 yılında bu bölgedeki Blanka Teleki Lisesi'nden mezun oldu. İki yıllık zorunlu askerlik görevini tamamladıktan sonra Budapeşte'deki Eötvös Loránd Üniversitesi'nde hukuk eğitimi aldı ve yüksek lisans tezini Polonya Dayanışma Hareketi üzerine yazdı. 1987 yılında mezun olduktan sonra, Szolnok kentinde iki yıl yaşadı ve ardından Budapeşte'deki Tarım ve Gıda Bakanlığı'nda sosyolog olarak işe başladı.
1989 yılında, Oxford Üniversitesi'ne bağlı Pembroke Koleji'nde siyaset bilimi okumak için Açık Toplum Enstitüsü'nden burs aldı. Bu kolejdeki danışman hocası Hegelci siyasi filozof Zbigniew Pelczynski idi. Konuşması ülke çapında takdir topladı ve Orbán bu konuşmasıyla ulusal çapta tanınır hâle geldi.
14 ve 15 yaşındayken, okulunun komünist gençlik örgütünün (KISZ) sekreterliğini yaptı. (KISZ üyeliği, üniversite kabulü için zorunluydu). Orbán, daha sonra verdiği bir röportajda, siyasi görüşünün askeri hizmet sırasında keskin bir şekilde değiştiğini söylemiş ve daha önce kendisini komünist rejimin ‘naif ve özverili bir destekçisi' olarak gördüğünü belirtmiştir.
30 Mart 1988'de kurulan Fidesz'in (Mac. Fiatal Demokraták Szövetsége, “Genç Demokrat İttifakı”) kurucu üyelerinden biri olan Orbán, Fidesz'in ilk sözcüsü olarak siyasal kariyerine başladı. Fidesz'in kurucuları ve ilk üyeleri, Viktor Orbán da dahil olmak üzere, komünist rejime muhalif olan Bibó István Koleji öğrencileriydi. Bu kolejde Orbán, sosyal bilimler dergisi Századvég'i (‘Yüzyılın Sonu') çıkarttı.
1989'da Budapeşte'deki Kahramanlar Meydanı'nda, Imre Nagy ve bastırılan Macar Devrimi sonrasında komünist rejim tarafından idam edilen devrimcileri anma töreninde Orban siyasal bir konuşma gerçekleştirdi. Konuşmasında, Macaristan Halk Cumhuriyeti'ndeki Kızıl Ordu birliklerinin geri çekilmesini ve serbest seçilerin yapılması için çağrıda bulundu. 1989 yazında, Macaristan Halk Cumhuriyeti'nin ve tek partili komünist rejimin lağvedilmesinin ardından düzenlenen ve yeni demokratik düzenin nasıl olacağına dair tartışmaların yapıldığı Yuvarlak Masa Görüşmeleri'ne, Fidesz'i temsilen, László Kövér ile birlikte bu görüşmelere katılmıştır.
1990 genel seçimlerinde partisinin Pest şehrinden milletvekili seçildi. Fidesz'in parlamentodaki grup başkanı olarak atandı ve bu görevine Mayıs 1993'e kadar devam etti. 18 Nisan 1993 tarihinde, Orbán, kurulduğu günden bu yana ortak bir kurulca yönetilen Fidesz'in yapısının değiştirilmesiyle ilk ve tek başkanı seçildi. Kendisinin liderliği altında, Fidesz yavaş yavaş özgürlükçü bir öğrenci kolektifinden, merkez sağ bir halk partisine dönüştü.
Muhafazakâr bir çizgiye kayış, parti üyeleri arasında ciddi bir bölünmeye sebep oldu. Péter Molnár, Gábor Fodor ve Zsuzsanna Szelényi gibi önemli figürler de dahil olmak üzere, bazı üyeleri partiden ayrıldı ve liberal partiye katıldılar.
1994 genel seçimlerinde Fidesz zar zor %5 barajını aşabildi. Bu seçimde Orbán Fejér kentinden milletvekili seçilerek parlamentoya girdi. 1994-1998 yılları arasında Avrupa Entegrasyon İşleri Komitesinin başkanlığını yaptı.
Bu dönemde merkez sağın baskın partisi Macar Demokrat Forumu (MDF) güç kaybederken, Fidesz ciddi bir destek toplamaya başlayarak merkez sağdaki boşluğu doldurmaya başladı.
1992 yılının Eylül ayında, Orbán, Liberal Enternasyonal'in başkan yardımcılığına seçildi. Ancak Kasım 2000'de Fidesz, Liberal Enternasyonal'den ayrıldı ve muhafazakâr enternasyonal olan Avrupa Halk Partisi'ne katıldı.