Kısa Sürede Daha Çok Şey Okuyup Anlamanızı Sağlayacak 5 Yöntem
Söz konusu kitap okumak olduğunda her zaman şikayet edilen durum aynıdır; vakit bulamamak. Fakat aslında kitap okumak vakit bulunduğunda yapılacak bir şey değil. Aksine, vakit ayırarak hayatımıza dahil etmemiz gereken bir alışkanlık.
Kitap okumak, ilk bakışta yalnızca bir tür 'kültürlenme' aracı olarak görülse de aslında çok yönlü bir davranış. Şimdiye kadar yapılmış onlarca araştırma, kitap okumanın insan sağlığına; özellikle de beyne pek çok faydası olduğunu ortaya koydu.
Sussex Üniversitesi'nde gerçekleştirilen bir araştırmaya göre, kitap okumak stres seviyesini azaltmaya yarıyor. Bir başka araştırmaya göre ise düzenli kitap okumak, alzheimera yakalanma riskini azaltıyor. Aynı zamanda kitap okumanın kişileri daha sosyal ve empati yeteneği güçlü bireyler haline getirdiği de bilimsel verilerle desteklenmiş durumda.
Peki hem psikolojik hem de biyolojik sağlığımıza bu kadar faydası olan; aynı zamanda bizi daha kültürlü, bilinçli ve farkında kılan bir davranışı neden hayatımızın bir parçası haline getirmiyoruz?
Bunu yapabilmek için hızlı ve verimli okumalar yapmayı öğrenmek en iyi yollardan biri. Biz de bu içeriğimizde kitap okumayı daha kolay ve verimli hale getirecek bazı ipuçları vereceğiz.
Yalnızca gözlerinizi kullanın:
Genel olarak temelde iki tür okuma olduğu düşünülse de aslında bu büyük bir yanlış. Sesli ve sessiz okumanın yanında bir de 'içten okuma' denilen bir okuma türü daha var.
Ses çıkarmadan fakat dudak, gırtlak ya da dili hareket ettirerek yapılan içten okuma, çok yavaş bir okuma alışkanlığı olduğu için okurken zihni çalıştırmaz ve anlamayı güçleştirir.
Bu yüzden de eğer 'sessiz' okumayı doğru şekilde yapmak istiyorsanız; okurken yalnızca gözlerinizi kullanmalısınız. Bu sayede hem okuma hızınız artacak, hem de okuduklarınız çok daha akılda kalıcı ve anlaşılır olacak.
Hedefler belirleyin:
Okumak için 'zaman bulamama' durumundan bahsetmiştik. Bunun en büyük sebebinin ise okumayı bir tür boş zaman aktivitesi olarak görmek olduğunu söylemiştik. Fakat eğer okumak için kendinize günlük hedefler koyarsanız, hem okumayı alışkanlık haline getirebilirsiniz hem de düzenli okuma sayesinde uzun vadede beyniniz ve psikolojiniz için fayda sağlarsınız. Üstelik okuma oranınız arttıkça hızlandığınızı da fark edeceksiniz.
Örneğin kendinize ilk etapta günde 5 sayfa okumak gibi bir hedef belirleyebilirsiniz. Zaman içerisinde bu rakamı artırmak, alışarak ilerlediğiniz için çok da zor olmayacaktır. Çünkü başlangıçta 5 sayfa okuduğunuz sürede, kısa süre sonra, 10 sayfa okur hale gelmiş olacaksınız.
İlgi alanınızı belirleyin ve o türe öncelik verin:
Kitap okurken seçici olmak oldukça önemli. Fakat kitap okumayı sevebilmek için öncelikle okuduğunuz şeyden keyif almanız gerek. Bunun için de kitap seçerken ilk kriteriniz kişisel zevkleriniz olmalı.
İyi bir okuyucu olmak için önce okumayı öğrenmek gerekir ve bunu da yine yalnızca 'okuyarak' yapabileceğinizi unutmayın. Özellikle okuma alışkanlığını yeni edinmiş ya da halihazırda edinmeye çalışan biriyseniz, okuyacağınız ilk kitabın Savaş ve Barış olmasına gerek yok.
Daha başında sayfa sayısına bakıp iç çekeceğiniz kitaplar yerine ilgi duyduklarınızı seçmek, okumanızın da bu ilgiyle birlikte daha akıcı olmasını sağlayacaktır. Yine ilgi duyduğunuz için, okuduklarınızı anlama oranınız da artacaktır.
Klasik okuma yöntemlerini geliştirin:
Kitap okumayı alışkanlık haline getirmiş kimi insanlardan 'ben kelimeleri tek tek okumuyorum, cümleleri okuyorum' gibi cümleler duyarız.
Bu tabir ilk etapta biraz garip gelebilir fakat okuma alışkanlığınız arttıkça, yukarıda bahsettiğimiz 'gözle okuma' hızınız da artacak. Bir süre sonra yalnızca tek bir kelimeyi değil, görsel algı yoluyla birkaç kelimeyi ve hatta cümleleri okuyabildiğinizi fark edeceksiniz.
Aynı zamanda zihniniz de yoğun olarak çalıştığından, okuduğunuzu anlama oranınız da hayli fazla olacak.
Ekrandan okumak yerine basılı kitapları tercih edin:
E-kitapların ve sesli kitapların sayısı artmaya başladığından beri bu konu hayli tartışıldı. Kimilerince e-kitaplardan ve sesli kitaplardan okuma yapmak, 'okumak' değilken kimilerine göre ortada herhangi bir sorun yok. Fakat yapılan bilimsel araştırmalar da gösteriyor ki, ekran yerine kitaptan okumak kişilerin daha rahat ve doğru anlamasını; daha hızlı okumasını sağlıyor.
Tabii ki e-kitaplar ve sesli kitaplar artık hayatımızda yer etmiş durumda ve pek çok avantajları var. Ancak burada önemli olan kitaptan okumayı tamamen bırakmamak. Aksi takdirde, başta saydığımız, kitap okumanın faydaları törpülenecektir.
UNESCO'nun yayınladığı bir rapora göre kitap okuma oranları sıralamasında Türkiye 86. sırada. Türkiye vatandaşlarının öncelik sıralamasında ise kitap almak, 235. sırada yer alıyor.
Fakat bu oranların değişeceğine inanmalıyız ve değişmesi için de kitap okumayı öğrenmeli ve adım adım iyi bir okuyucu haline gelmeliyiz.
Kaynakça: 1, 2, 3, 4