Araştırmacılar Karadeniz Derinliklerinin Haritasını Çıkaracak

KASIM SAKALLI - Bülent Ecevit Üniversitesi (BEÜ) öğretim üyelerinden oluşan araştırmacılar, Batı Karadeniz'de deniz seviyesi hareketliliği, taban yüksekliği, kıyıdaki değişkenler ve fayları belirleyerek sanayi ve bilimsel araştırmalarda kullanılmak üzere harita hazırlayacak.

BEÜ Mühendislik Fakültesi Geomatik Mühendisliği Bölümünce temin edilen "ekosounder" cihazıyla denize açılarak deneme çalışmalarına başlayan, aralarında lisans ve doktora öğrencilerin de yer aldığı araştırmacılar, adeta Karadeniz'in derinliklerinin fotoğrafını çekecek.

Öncelikle Zonguldak açıklarında sürdürülecek çalışma sayesinde elde edilecek verilerle Karadeniz'in taban yüksekliği, derinlik değerleri, kıyı değişkenlikleri, deniz altındaki toprak yığılmaları, akıntı çeşitlilikleri ve faylar konusunda tanımlamaları kapsayan harita hazırlanacak.

Oluşturulacak haritanın bilimsel çalışmalarının yanı sıra liman ve denizle bağlantılı sanayi yatırımları konusunda yol gösterici olması hedefleniyor.

Araştırmanın özellikle 8 Eylül 2012'te Bakanlar Kurulu Kararı ile Karma Endüstri Bölgesi ilan edilmesiyle büyük ölçekli sanayi ve enerji yatırımlarına yönelik yer tahsislerin yakın zamanda başlanması beklenen Filyos Vadisi'ne yapılacak 25 milyon ton/yıl kapasite liman yatırımı sırasında yaşanacak problemlere de ışık tutması bekleniyor.

BEÜ Mühendislik Fakültesi Geomatik  Mühendisliği Bölümü Jeodezi Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Çetin Mekik, AA muhabirine yaptığı açıklamada, haritanın bilimsel araştırmaların yanı sıra bölgede denizle ilişkili olarak yapılacak sanayi yatırımlarında kullanılacağını söyledi.

Denize kıyısı olması nedeniyle birçok limanı içinde barındıran ve Filyos Projesi gibi büyük sanayi yatırımlarının planlandığı bölge için bu çalışmanın önemli bir adım olduğunu anlatan Mekik, "Bölgede birçok kurumun çeşitli çalışmalar için deniz dibi topoğrafyasına ihtiyaç duyuyor. Bu konuda kurumların ve özel sektördeki şirketlerin bu ihtiyacı karşılamak için zaman zaman yurt dışından hizmet alımına gidiliyor" dedi.

Mekik, sanayiciler açısından da çalışmanın önem taşıdığına işaret ederek, şunları kaydetti:

"Gemi barınağı yapımından tutun da dalga kıranlara kadar bütün çalışmalarda bu haritalar kullanılır. Suyun altını göremediğinizden deniz tabanı haritaları olmadan hiçbir çalışma yapamazsınız.  Haritasız deniz üzerinde hiçbir proje hayata geçirilemez. Bu üç boyutlu bilgiler sayesinde gemilerin nereye ve hangi yoldan kıyıya yanaşacağı tespit edilir. Doğalgaz ve petrol hattı gibi planlamaları da yapabilirsiniz.  Üniversite olarak hidrografik ve hidrolojik bilgiler üretmeye ve analiz yapmaya olanak sağlayan teknoloji ve bilgiyi kazanmak suretiyle bölgede yapılacak her türlü yatırım ve projenin içinde olmak istiyoruz. Bu altyapı yatırımının Karadeniz'de yapılacak sayısız proje için bir başlangıç ve inanılmaz avantajlar sunacağına inanıyorum."

Filyos'a ışık tutacak

İnşaat Mühendisliği Bölüm Başkanı Doç. Dr. İsmail Hakkı Özölçer, Filyos Projesi hayata geçirilmesi aşamasında birçok problemle karşılaşılabileceğini anlatarak, başlattıkları çalışmanın bu konudaki sorunların giderilmesine katkı sağlayacağını dile getirdi.

Filyos'ta limanla birlikte dolmalar, kirlilikler ve akıntı değişimleri gibi sıkıntılar oluşabileceğine dikkati çeken Özölçer, "Biz bu sorunların çözüm yollarına ilişkin BEÜ olarak hizmet etmek istiyoruz. Bu çalışmalarla deniz tabanını akıntı hızındaki değişimleri bilmenin yanı sıra deniz canlılarını da ele almak istiyoruz" diye konuştu.

Deniz araştırmaları şirketinde görevli Jeoloji Mühendisi Yunus Emre Taşova ise üniversitenin aldığı aletle bölgedeki tüm deniz tabanı haritasının çıkartılabileceğini vurgulayarak, şunları kaydetti:

"Denizle alakalı yapılacak olan sanayi ve bilimsel çalışmalarda ilk ihtiyaç duyulan şey deniz tabanı haritasıdır. Bu sistem de deniz tabanı haritasını vermeye yarayacak. Biz noktalar bazında derinlik datası toplayacağız. Bunları birleştirip deniz tabanının haritasını çıkartacağız. Türkiye'de maalesef denizlerimizi çok aktif bir şekilde kullanamıyoruz ve deniz araştırmaları konusunda geri bir ülkeyiz. Bu şekilde ülkemiz denizlerini daha iyi bir şekilde tanıyabilecek ve denizcilik faaliyetlerimizi yürütebileceğiz." - Zonguldak