Kadın futbolunda ilk ırkçılık cezası

Tarihte bir ilk olmak, her zaman güzel şeylerin ışığında gerçekleşmiyor. Eski Sheffield United futbolcusu Sophie Jones, ırkçılıktan ceza alan ilk kadın futbolcu oldu; bu karar sonrasında da futbolu bıraktı.

Irkçılık sporun içine işlemiş durumda. Aynı başka ayrımcılıklarla olduğu gibi, spor tarihi ırkçılık suçlarıyla da dolu. Ten renkleri farklı diye sporcuların farklı tesislerde, farklı turnuvalarda oynadığı yıllar belki geride kaldı ama ırkçı davranışlar bitmedi. Federasyonların ve komitelerin de mücadele ettiği ırkçılık, günümüzde daha çok sporcuların arasında görülmeye başlandı. Bunun son örneğini Tottenham Hotspur Ladies'in futbolcusu Renée Hector yaşadı.

6 Ocak 2019 günü, FA Women’s Championship’te (İngiltere Kadınlar 2. Ligi) mücadele eden Sheffield United ve Tottenham Hotspur Ladies karşı karşıya geldiler. Maçı, ligin şu anki lideri olan Tottenham 2-1 kazandı. Maçı gündeme getiren ise ne skor ne de oyun kalitesiydi. Tottenham’ın defans oyuncusu Renée Hector, maç sonrası isim vermeden rakip takımdan bir futbolcunun oyun sırasında kendisine yönelik “maymun sesleri” çıkardığını söyledi. Paylaştığı tweet’te “Ne yazık ki ırkçılık futbolda yeniden yükseliyor gibi görünüyor. Bugün rakip bir oyuncudan maymun sesleri duydum. Tek tepki, futbolun konuşmasına izin vermekti ve bunu başardık.” dedi.

Hector’un tweet’inin ardından İngiltere Futbol Federasyonu konuyla ilgili bir soruşturma başlattı. Sheffield United cephesi de durumdan haberdar olduklarını ve konuyu araştırdıklarını açıkladı. Hector’un takımı Tottenham, maç sırasında şikayetin hakeme bildirildiğini ve federasyondan bir açıklama beklediklerini duyurdu. Nihayetinde ırkçı saldırıda bulunduğu iddia edilen kişinin Sheffield United’ın 27 yaşındaki oyuncusu Sophie Jones olduğu ortaya çıktı. Forvet oyuncusu şubat ayında federasyon tarafından, "etnik köken, ırk veya renklerle bağlantılı olabilecek küfürlü veya hakaret edici sözler kullanmak"la suçlandı. Jones’un kulübü Sheffield United, federasyonla bu süreçte tam bir iş birliği içinde olduklarını, her türlü ırkçılığa ve ayrımcılığa karşı durduklarını açıkladı.

Karar 20 Mart’ta geldi: Sophie Jones 200 sterlin para cezasının yanı sıra federasyonun "Eğitici Çeşitlilik Semineri"ne katılma ve beş maçtan men cezasına çarptırıldı. Tüm süreç boyunca suçsuz olduğunu savunan Jones’un tepkisi ise büyük oldu. Hiçbir ırkçı söylemde bulunmadığını ve ırkçılığa göz yummadığını belirten futbolcu, İngiltere Futbol Federasyonu’nun suçlamalarına karşın suçsuz olduğunu savunmaya devam edeceğini söyledi. 10’dan fazla tanığın dinlendiği süreçte neredeyse kimsenin ırkçı söylemde bulunduğunu duymamış olmasına dikkat çeken Sophie Jones, federasyonu video kanıtlarını görmezden gelmekle suçladı. Sonrasında ise, “Futbola ve güven duymadığım bir organizasyonun içinde olmaya devam edemeyeceğimi hissediyorum.” diyerek futbolu bıraktığını açıkladı. Kulüp, oyuncunun kontratının anlaşmalı olarak feshedildiğini doğruladı.

Kararın açıklanmasının ardından Renée Hector, yeni bir tweet atarak, destekleri için kulübüne teşekkür etti ve “Oyunumuzda ırkçılığa yer yok.” sözleriyle karara ilişkin görüşlerini paylaştı.

Kadın futbolunda bu ceza bir ilk olsa da ırkçılık yeni değil. Daha önce İngiltere Kadın Milli Takımı oyuncusu Nijerya asıllı Eniola Aluko, takımın teknik direktörü Mark Sampson’ı ırkçılıkla suçlamıştı. Forvet oyuncusu, 2014 yılında Almanya ile yapılacak bir hazırlık maçı öncesi Nijerya’dan gelecek ailesi için Sampson’ın kendisine, “Nijerya’dan ebola virüsü getirmediklerinden emin ol!” dediğini iddia etmişti. Sampson, uzun bir süreç sonrasında sözlerinden ötürü özür diledi.

Futbol dünyasında ırkçılık, kadın-erkek fark etmeksizin, sporcular arasında olduğu kadar taraftarlar ile oyuncular arasında da var olmaya devam ediyor. Inter-Napoli maçında Kalidou Koulibaly’ye maç boyu tribünlerden sistematik şekilde devam eden ırkçı saldırı son aylarda sıkça gündeme geldi. "Kick It Out", "No to Racism" gibi geniş çaplı ve pek çok futbolcunun katıldığı ırkçılık karşıtı kampanyalar ve çalışmalar devam ederken, ne sporcularda ne de tribünlerde ırkçılık söylemlerine son verilebiliyor olması, bu sorunun çözümüne pek de yaklaşılamadığını gösteriyor.

Kaynak: The Guardian, BBC, The Times