Zemheri ne demek? Zemheri nedir? Zemheri kelimesinin TDK'ya göre anlamı ne demektir?

Zemheri dilimize Arapça'dan geçen bir kelimedir. Türkçe'ye Farsça, İngilizce, Fransızca, Arapça gibi yabancı dillerden geçen kelimelerin manaları çok merak edilmektedir. Peki zemheri nedir? Ne anlama gelir? Türk Dil Kurumu'ndaki karşılığı ne demektir?

ZEMHERİ NEDİR?

Zemheri eski dilde kullanılan bir kelimedir. Anlamı "kış" veya "kara kış" demektir.

Zemheri (Kış), 4 mevsimden biridir. Kış kelimesi eski dilde Zemheri ismiyle de anılırdı. Kuzey yarım küre için Aralık, Ocak, Şubat aylarından oluşur. Bu mevsim mevsimlerin en soğuğu olup hava sıcaklığı eksilere doğru düşer ve bu düşmeyle kar ve yağmur yağışı artar. Türkiye'de kış ilk olarak Kuzey Doğu Anadolu Bölgesi'nde başlayarak batıya doğru ilerler. Türkiye'de karlı gün en çok Doğu Anadolu Bölgesi'ndedir. Kış mevsiminde hava sıcaklığı çoğu bölgelerde sıfırın altına iner ve don olayı gerçekleşir. Kış mevsiminde Güneş ışınları Kuzey yarım küreye yatay olarak gelir. Bu nedenle hava oldukça soğuk olur. Türkiye'de ağır kış koşullarına en çok Doğu Anadolu Bölgesi'nde rastlanmaktadır. Örneğin Erzurum'da kar kalınlığı bazı yıllarda 1 metreye kadar ulaşmaktadır. Erzurum ve yöresinde hava sıcaklığıda - 35 °C derecelere kadar düşmektedir. Kış mevsiminde insanlar burada daha kalın ve yünlü kıyafetleri giymeyi tercih ederler. Ayrıca kar sayesinde kış turizmi de canlılık kazanır. Öte yandan miladi yılbaşı Kuzey yarım kürede kış mevsiminde kutlanır.

ZEMHERİ TDK'YA GÖRE KELİME ANLAMI NEDİR?

Türk Dil Kurumu'na göre zemheri kelimesi "Kara Kış" anlamına gelmektedir. Zemheri, Arapça kökenli bir kelimedir. Arapça'da "zemherîr" olarak yazılmaktadır.

Zemheri TDK'ya göre anlamı : Kara kış

Zemheri ortalama olarak 22 Aralık tarihinde çıkmaktadır. Ardından 40 gün boyunca sürmekte olduğu söylenir. Yani 22 Aralık - 1 Şubat tarihleri arasında 40 gün boyunca kara kış yaşandığı söylenilmektedir. Bu bakımdan bu günlere zemheri yani kara kış ismi verilmiştir.

Zemherinin diğer bir adı da "erbain" 'dir. Erbain Arapça'da 40 sayısını ifade etmektedir. Zemheri yani kara kış 40 gün sürdüğü için bir diğer ismi de erbaindir denilmektedir.

ZEMHERİ KELİMESİ NASIL ORTAYA ÇIKTI?

Terim olarak Zemheri, Arapça'dan dilimize geçmiştir. TDK'da yer alan bilgiye göre ise ''Kara kış'' anlamına geliyor. 'Zamharir' sözcüğünden türemiştir. Uğuldayan, uluyan anlamını barındıran Harir ve Farsça kış anlamındaki ''Zam'' kelimelerinin bir araya gelip zamanla farklı bir hal alması sonucu bugünkü Zemheri kelimesi ortaya çıkmıştır.

ZEMHERİ (KARA KIŞ) NE ZAMAN BAŞLAR?

Zemheri (kara kış) kış mevsiminin en soğuk olduğu zamanlarda yaşanmaktadır. Yani genellikle 22 Aralık-1 Şubat tarihleri arasında 40 gün zemheri sürmektedir. Kışın en yoğun olduğu zamanlarda zemheri başlamış olmaktadır. 1 Şubat-21 Mart tarihleri arası ise hamsin olarak adlandırılır. Hamsin ise TDK'ya göre "Erbainden sonra gelen, 31 Ocak'ta başlayan elli günlük kış dönemi." anlamına gelmektedir.

ZEMHERİ İLE İLGİLİ ŞİİRLER VE TÜRKÜLER

1-) Musa Eroğlu - Zemheri Sözlüm:

Sevdan uykulu düş gibi

Ayrılığı görmüş gibi

Bir manalı gülüş gibi

Zemheri sözlüm

Ağlayan gözlüm

Yüreği közlüm

Gülmeyen uüzlüm

Beni canına bağlarsın

Kimlere meyil eylersin

Eller güler, sen ağlarsın

Zemheri sözlüm

Ağlayan gözlüm

Yüreği közlüm

Gülmeyen yüzlüm

2-) Zemherinin Kış Destanı Türküsü:

Bahar eyyamında açılan güller

Kokar mı burnuma gül bazı bazı

Bu sene pek soğuk gidiyor aylar

Tersine dönüyor yıl bazı bazı

Soğuktan dışarı ben çıkamadım

Odun yok sobayı çok yakamadım

Sağıma soluma hiç bakamadım

Perişan haline gül bazı bazı

Zemheri katladı kat kat ayazı

Gece gündüz Hakk'a edin niyazı

Eğer bulur isek biz de bu yazı

O yazın kıymetin bil bazı bazı

Bir kar yağdı kara kışın başından

Öleceğiz zemherinin kışından

Felek gelip tutar ise peşimden

Ahirete düşer yol bazı bazı

Ayağım topaldır dermanım yoktur

Derdime bir derman bulmadı doktur

Ellerde merhamet hısımdan çoktur

Hısımdan iyi olur el bazı bazı

Dokuz yüz kırk dokuz devir senesi

Rençberin kurudu kaldı denesi

Eskinin gelecek yeni senesi

Bunu da düşünüp bil bazı bazı

Yağmurlar yağmadı ortalık kurak

Kuruya kar yağdı oldu bir merak

Beklerim baharı ıraktır ırak

Bundan da bir ibret al bazı bazı

Tüketemem zemherinin kışını

Hep öldürdü tavuğumu kuşumu

Fakirlerin sil gözünün yaşını

Cezasını çeker mi kul bazı bazı

Aşık Mehmet söylemekten muradın

Yarenlerden ayrı düştün ıradın

Şimdi sen de yaz gününü aradın

Sıcağın kıymetin bil bazı bazı

ZEMHERİ DİZİSİ NEDİR?

Zemheri, Ay Yapım imzalı, ilk bölümü 15 Ocak 2020 tarihinde yayınlanan, yönetmeliğini Hilal Saral'ın yaptığı, senaryosunu Sema Ergenekon'un kaleme aldığı Türk yapımı dram dizisi. 18 Mart 2020 tarihinde final yaparak sona ermiştir.