Tarihte bugün 7 Eylül: Hatay Devleti Anayasası kabul edildi!

Toplamda 40 mebusun bulunduğu mecliste etnik çeşitlilik dikkat çekiciydi. Başbakan Abdurrahman Melek ise "Programımızın ruhu ve esası Kemalizm rejimi ve bütün icabatıdır" ifadelerini kullandı. Hatay Devleti Millet Meclisi tarihi, Hatay Anayasası maddeleri…

Hatay Devleti Millet Meclisi, 7 Eylül 1938 ile 29 Haziran 1939 tarihleri arasında faaliyet gösterdi. Meclisi oluşturan 40 mebusun 22 tanesi Türk, 9'u Alevi Arap, 2'si Sünni Arap, 5'i Ermeni, 2 tanesi de Rum Ortodoks cemaatine mensuptu. Meclis 2 Eylül 1938 günü açıldı. Başkanlığına Abdülgani Türkmen getirildi.

KABİNE 6 EYLÜL'DE KURULDU

6 Eylül tarihinde Hatay Devleti'nin ilk kabinesi kuruldu. Beş kişiden oluşan Bakanlar Kurulunda: Abdurrahman Melek (Başvekaletle ile beraber dahiliye, hariciye, müdafaa ve emniyet işleri), Cemil Yurtman, (Adliye), Cemal Baki, (Maliye ve Gümrük), Faik Türkmen, (Maarif ve Sıhhiye), Kemal Alpar (Nafia ve Ziraat Vekaleti) isimler yer aldı.

DEVLETİN ADI 'HATAY DEVLETİ' OLDU

Aynı gün Sancak Anayasası "Hatay Anayasası" olarak kabul edildi ve anayasada Devletin adı "Hatay Devleti" olarak değiştirildi. Devletin idare şekli Cumhuriyet, merkezi Antakya olarak belirlendi. Yine aynı gün Hatay Bayrağı Kanunu kabul edilerek Hatay Bayrağı bando eşliğinde törenle Meclis binasına çekildi ve 11 pare top atıldı.

TARİHTE BUGÜN

(Olaylar)

70 - İmparator Titus komutasındaki Roma İmparatorluğu ordusu Kudüs'ü işgal etti, şehir yağmalandı.

1566 - Kanuni Sultan Süleyman, Zigetvar Seferi'nde gut hastalığı yüzünden vefat etti. 28 Kasım 1566'da defnedildi.

1776 - Dünyada ilk kez bir denizaltı saldırısı düzenlendi. Amerikalıların imal ettiği Turtle (Tr: Kaplumbağa) adlı araç suyun altından giderek New York limanında demirlemiş İngiliz donanmasının bayrak gemisi HMS Eagle'ın altına zaman ayarlı bir bomba iliştirdi. Saldırı başarısız olmuştur.

1782 - William Herschel kendi tasarımı olan teleskopla Satürn Bulutsusunu keşfetti.

1812 - Moskova'ya yürüyen Napolyon, Rusları şehrin 70 mil batısındaki Borodino'da yendi.

1813 - Sam Amca takma ismi ABD için ilk defa yerel bir gazetede kullanıldı.

1822 - Portekiz sömürgesi Brezilya bağımsızlığına kavuştu.

1901 - 19. yüzyılda Çin üzerindeki ekonomik ve siyasi etkisine karşı çıkartılan bir Boxer Ayaklanması sona erdi.

1916 - İngiliz uçakları Haydarpaşa Garı'nı bombaladı.

1923 - İkdam, Akşam, İleri, Tercüman-ı Hakikat, Tevhid-i Efkar, Tanin, Vatan ve Vakit gazeteleri, dizgici grevi nedeniyle çıkamayınca ortaklaşa "Müşterek" gazetesini yayımlamaya başladı. "Müşterek" gazete iki hafta çıktı.

1927 - Amerikalı mucit Philo Taylor Farnsworth tamamen elektronik sistemle çalışan ilk televizyonu geliştirdi.

1938 - Hatay Devleti Anayasası kabul edildi. Başbakan Abdurrahman Melek, "Programımızın ruhu ve esası Kemalizm rejimi ve bütün icabatıdır" dedi.

1940 - II. Dünya Savaşı: Nazi Almanyası Londra'yı bombalamaya başladı. 57 gün kesintisiz devam eden gece bombardımanlarına The Blitz adı verilmişti.

1943 - II. Dünya Savaşı; İtalya müttefiklere teslim oldu.

1946 - Cumhuriyet tarihinin ilk büyük devalüasyonu yapıldı. Bir Amerikan dolarının değeri 131.5 kuruştan 280 kuruşa yükseltildi.

1947 - Türkiye - Irak Dostluk Antlaşması imzalandı.

1956 - BM'de Köleliğin, Köle Ticaretinin ve Köleliğe Benzer Kurum ve Uygulamaların Kaldırılması Ek Sözleşmesi kabul edildi.

1958 - Ana muhalefet lideri, CHP Genel Başkanı İsmet İnönü, "Sehpalar kurulursa nasıl işleyeceğini kimse bilemez" dedi. Demeç, Başbakan Adnan Menderes'in, "idam sehpalarında can verenlerden ders alsalar ya" açıklamasına yanıttı.

1977 - İstanbul'da tüp gaz kuyrukları. Tüp gaz, peşin parayla sıra numarası alınarak satılıyor.

1978 - İran'da Şah Muhammed Rıza Pehlevi karşıtı gösterilere 20 bin kişi katıldı.

1979 - İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı, Dostlar Tiyatrosu'nun "Brecht Kabare" oyununu yasaklandı.

1982 - Esenboğa katliamı sanığı Levon Ekmekçiyan tek celsede idam cezasına çarptırıldı.

1985 - Kuşadası yakınlarındaki yangın söndürme çalışmalarında 14 er yanarak öldü.

1986 - Şili'de Pinochet suikasta uğradı, 5 koruması öldü.

1986 - Desmond Tutu, Güney Afrika'da ilk siyahi Anglikan Kilisesi lideri oldu.

2011 - Lokomotiv Yaroslavl buz hokeyi takımını taşıyan Yak-Servis 9634 sefer sayılı Yakovlev Yak-42 tipi uçak Yaroslavl havalimanından kalkışının ardından İdil Nehri'ne düştü. Uçakta bulunan 45 kişiden 43'ü olay anında, Alexander Galimov ise 5 gün sonra hayatını kaybetti. Kazada sadece uçak mühendisi Alexander Sizov hayatta kaldı.

Doğumlar

1533 - I. Elizabeth, İngiltere Kraliçesi (ö. 1603)

1707 - Georges-Louis Leclerc, Comte de Buffon, Fransız natüralist, matematikçi, kozmolog ve ansiklopedi yazarı (ö. 1788)

1726 - François-André Danican Philidor, Fransız satranççı ve besteci (ö. 1795)

1791 - Giuseppe Gioacchino Belli, Romalı şair (ö. 1863)

1805 - Samuel Wilberforce, İngiliz piskopos (ö. 1873)

1836 - Henry Campbell-Bannerman, Birleşik Krallık Başbakanı (ö. 1908)

1877 - Milan Nedic, Sırp general ve politikacı (ö. 1946)

1907 - Ahmet Adnan Saygun, Türk Klasik Batı Müziği bestecisi (ö. 1991)

1908 - Michael DeBakey, Amerikalı cerrah (ö. 2008)

1908 - Merna Kennedy, Amerikalı sinema oyuncusu (ö. 1944)

1909 - Elia Kazan, Amerikalı yönetmen (ö. 2003)

1911 - Todor Zhivkov, Bulgar devlet adamı (ö. 1998)

1912 - Faruk Bayülkem, Türk psikiyatr ve nörolog hekim (ö. 2009)

1916 - Halil İnalcık, Türk tarihçi (ö. 2016)

1922 - Necdet Calp, Türk bürokrat ve siyasetçi (ö. 1998)

1926 - Samuel Goldwyn, Jr., Amerikalı yönetmen (ö. 2015)

1926 - Ed Warren, Amerikalı demonolojist ve yazar (ö. 2006)

1930 - I. Baudouin, Belçika Kralı (ö. 1993)

1931 - Bruce Reynolds, İngiliz çete lideri (ö. 2013)

1934 - Ömer Karami, Lübnanlı siyasetçi (ö. 2015)

1935 - Abdou Diouf, Senegal'in 2. Cumhurbaşkanı

1940 - Dario Argento, İtalyan film yönetmeni, yapımcı ve senarist

1940 - Erkut Taçkın, Türk müzisyen

1940 - Abdurrahman Vahit, Endonezyalı siyasetçi (ö. 2009)

1943 - David Dein, İngiliz spor adamı

1949 - Gloria Gaynor, Amerikalı şarkıcı

1952 - Susan Blakely, Amerikalı oyuncu

1953 - Enzo D'Alò, İtalyan animatör ve yönetmen

1954 - Michael Emerson, Amerikalı oyuncu

1955 - Nursun Kayıran, Türk bürokrat

1958 - Bayram Ali Bayramoğlu, Türk siyasetçi

1958 - Goran Hadzic, Krayina Sırp Cumhuriyeti eski Devlet Başkanı

1962 - Hasan Vezir, Türk teknik direktör ve millî futbolcu

1963 - Betül Tarıman, Türk şair

1964 - Eazy-E, Amerikalı Hip-Hop rap sanatçısı (ö. 1995)

1965 - Tomáš Skuhravy, Çek eski futbolcu

1970 - Tom Everett Scott, Amerikalı oyuncu

1972 - Markus Münch, Alman futbolcu

1973 - Alex Kurtzman, Amerikalı yapımcı

1973 - Shannon Elizabeth, Amerikalı model ve oyuncu

1974 - Stéphane Henchoz, İsviçreli millî futbolcu

1975 - Esra Balamir, Türk model, şarkıcı, oyuncu ve televizyon sunucusu

1976 - Oliver Hudson, Amerikalı aktör

1977 - Kaan Berberoğlu, Türk yüzücü

1977 - Fedde le Grand, Hollandalı DJ ve prodüktör

1979 - Mehmet Ali Nuroğlu, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu

1979 - Ersin Güreler, Türk futbolcu

1980 - Emre Belözoğlu, Türk futbolcu

1980 - Gabriel Milito, Arjantinli futbolcu

1980 - Nigar Cemal, Azerbaycanlı şarkıcı

1980 - Emir, Türk şarkıcı ve şarkı sözü yazarı

1981 - Gökhan Zan, Türk futbolcu

1983 - Mehmet Topuz, Türk futbolcu

1984 - Vera Zvonareva, Rus tenisçi

1984 - João Miranda de Souza Filho, Brezilyalı futbolcu

1985 - İpek Bağrıaçık, Türk oyuncu

1985 - Georgi Sarmov, Bulgar futbolcu

1987 - Evan Rachel Wood, Amerikalı oyuncu ve şarkıcı

1988 - Kevin Love, Amerikalı basketbolcu

1988 - Yağmur Koçyiğit, Türk voleybolcu

1990 - Boualem Khoukhi, Katarlı futbolcu

1990 - Tuğba Melis Türk, Türk sinema ve dizi oyuncusu

1992 - Gizem Karaca, Türk manken ve oyuncu

1995 - George Williams, Galli futbolcu

Ölümler

1550 - Niccolò Tribolo, İtalyan manerist sanatçı (d. 1500)

1566 - Kanuni Sultan Süleyman, Osmanlı'nın 10. Padişahı (d. 1494)

1566 - Nikola Šubic Zrinski, Hırvat asker (d. 1508)

1840 - Étienne Jacques Joseph Macdonald, Fransız asker (d. 1765)

1871 - Mehmed Emin Âli Paşa, Osmanlı devlet adamı (d. 1815)

1910 - William Holman Hunt, İngiliz ressam (d. 1827)

1922 - William Stewart Halsted, Amerikalı cerrah (d. 1852)

1951 - Maria Montez, Dominik asıllı Amerikalı aktris (d. 1912)

1954 - Glenn Scobey Warner, Amerikan futbolu koçu (d. 1871)

1960 - Wilhelm Pieck, Alman Komünist Partisi ve Komintern yöneticilerinden, Almanya Demokratik Cumhuriyeti'nin ilk Devlet Başkanı (d. 1876)

1961 - Pieter Sjoerds Gerbrandy, Hollandalı devlet adamı (d. 1885)

1962 - Karen Blixen, Danimarkalı yazar (d. 1885)

1971 - Albert Caraco, Fransız asıllı Uruguay vatandaşı filozof, yazar, denemeci ve şair (d. 1919)

1974 - Celâl Sılay, Türk şair ve öykü yazarı (d. 1914)

1981 - Christy Brown, İrlandalı yazar ve ressam (d. 1932)

1984 - Liam O'Flaherty, İrlandalı yazar (d. 1896)

1984 - Jennifer Kendal, İngiliz oyuncu (d. 1933)

1987 - Sait Ağar, Türk siyasetçi (d. 1920)

1988 - Sedad Hakkı Eldem, Türk mimar (d. 1908)

1990 - Alan John Percivale Taylor, İngiliz tarihçi ve gazeteci (d. 1906)

1990 - Fuat Börekçi, Türk siyasetçi (d. 1909)

1991 - Edwin McMillan, Amerikalı nükleer fizikçi (d. 1907)

1994 - James Clavell, Avustralyalı yazar (d. 1924)

1994 - Terence Young, İngiliz sinema yönetmeni (d. 1915)

1996 - Bibi Besch, Amerikalı aktris (d. 1942)

1997 - Mobutu Sese Seko, Demokratik Kongo Cumhuriyeti Devlet Başkanı (d. 1930)

1997 - Mustafa Tayyar, Türk siyasetçi (d. 1914)

1998 - Mario Bardi, İtalyan ressam (d. 1922)

2001 - Spede Pasanen, Finlandiyalı yönetmen (d. 1930)

2005 - Musa Arafat, Filistinli devlet adamı (d. 1940)

2005 - Efkan Efekan, Türk oyuncu (d. 1935)

2005 - Sergio Endrigo, İtalyan şarkıcı (d. 1933)

2005 - Enver Kaplan, Türk siyasetçi (d. 1921)

2009 - Muammer Yazar, Türk hukukçu (d. 1917)

2010 - John Kluge, Amerikalı iş adamı (d. 1914)

2012 - Kemal Merkit, Türk motosikletçi (d. 1960)

2014 - Kwon Ri-Se, Japon şarkıcı ve manken (d. 1991)