Tarihte bugün 5 Ağustos: Neil Armstrong'un 89. doğum günü

Amerikalı astronot Neil Louis Armstrong, 20 Temmuz 1969 tarihinde Apollo 11 ile Ay'a ayak basan ilk insan olarak tarihe adını yazdırdı. Neil Armstrong hayatı, biyografisi, kızı ve ölümü gibi tüm ayrıntılar haberimizde.

NEİL LOUİS ARMSTRONG KİMDİR?

Armstrong, 5 Ağustos 1930'da ABD'nin Ohio eyaletindeki Wapakoneta'da dünyaya geldi. Mavi Lise'de öğrenim görürken uçuş dersleri almaya başladı. 16 yaşındayken ilk uçuş sertifikasını aldı. 17 yaşında, Purdue Üniversitesi'nde havacılık mühendisliği okudu ve MIT'de çalışma şansını varken bunu kabul etmedi. ABD Donanması bursuyla Purdue Üniversitesi'nde havacılık mühendisliği çalışmalarına başladı ve ilk iki yılından sonra, 1949'da, Deniz Kuvvetleri'nde pilotluk eğitimi aldı.

UZAYA İLK KEZ İKİ ARACIN YERLEŞTİRİLDİĞİ GÖREVDE YER ALDI

Kore Savaşı'nda görev yapan ünlü astronot, savaş sırasında 78 savaş görevi yaptı. Ordudan 1952'de ayrıldı ve üniversiteye döndü. Daha sonra adı Ulusal Havacılık ve Uzay İdaresi (NASA) olacak olan, Ulusal Havacılık Danışma Komitesi'ne (NACA) katıldı. Bu devlet kurumu için test pilotu ve mühendis olarak çalışmak da dahil olmak üzere birçok farklı görevde bulundu. Astronot programına katıldı. O ve ailesi Houston, Texas'a taşındı ve Armstrong ilk görevi Gemini VIII için komuta pilotu olarak hizmet verdi. O ve diğer astronot David Scott, 16 Mart 1966'da dünyanın yörüngesine girdiler. Yörüngedeyken, uzay kapsüllerini Gemini Agena aracıyla hedefe yerleştirdiler. Bu, uzaya iki aracın başarıyla yerleştirildiği ilk seferdi. Görev sırasında yaşanan problemler nedeniyle görevlerini kısa kesmek zorunda kaldılar. Görevin başlamasından yaklaşık 11 saat sonra Pasifik Okyanusu'na indiler ve ABD donanması tarafından kurtarıldılar.

APOLLO 11 İLE AY YÜZEYİNE İLK ADIM ATAN İNSAN OLDU

Armstrong, 1969'da büyük bir görev ile karşı karşıya kaldı. Michael Collins ve Buzz Aldrin ile birlikte NASA'nın ilk insanlı Ay görevinin bir parçası oldu. Ekip, 16 Temmuz 1969'da Apollo 11 uzay aracıyla uzaya fırlatıldı. Görevin komutanı olarak görev yapan Armstrong, 20 Temmuz 1969'da Buzz Aldrin'le birlikte, Ay Modülünü ay yüzeyine sürükledi ve Collins, Komuta Modülünde kaldı. Saat 10: 56'da, Armstrong Ay Modülünden çıktı.Yaklaşık iki buçuk saat boyunca Armstrong ve Aldrin Ay yüzeyinden örnekler topladı ve deneyler yaptı. Ayrıca kendi ayak izleri de dahil olmak üzere fotoğraflar çektiler. 24 Temmuz 1969'da Dünya'ya geri dönen Apollo 11, Hawaii'nin batısındaki Pasifik Okyanusu'na indi. Mürettebat ve gemi ABD tarafından kurtarıldı ve üç astronot, üç hafta boyunca karantinaya alındı. Armstrong, Özgürlük Madalyası ve Kongre Onur Madalyası da dahil olmak üzere sayısız ödül aldı.

Dünyanın konuştuğu astronot, 1971 yılına kadar NASA'da kaldı ve havacılık alanında yardımcı yönetici olarak çalışmalarda bulundu. NASA'dan ayrıldıktan sonra, Havacılık ve Uzay Mühendisliği profesörü olarak Cincinnati Üniversitesi fakültesine girdi. Armstrong, sekiz yıl üniversitede kalarak, alanında aktif olarak çalışmaya devam etti ve 1982'den 1992'ye kadar Bilgi İşlem Teknolojileri başkanı olarak görev yaptı. 1986'da Challenger faciasının nedeninin araştırıldığı Başkanlık Komisyonu'nun başkan yardımcısı olarak görev yaptı. 2005 yılında, "İlk insan: Neil Armstorn'un hayatı" isimli biyografisi yayınlandı.

KALP RAHATSIZLIĞI NEDENİYLE YAŞAMA VEDA ETTİ

Neil Armstrong, Ağustos 2012'de bypass ameliyatı geçirdi. 25 Ağustos 2012'de 82 yaşındayken, Ohio'daki Cincinnati'de kardiyovasküler işlemlerden kaynaklanan komplikasyonlar nedeniyle hayatını kaybetti.

KIZINI BEYİN TÜMÖRÜNDEN KAYBETTİ

Astronot, 28 Ocak 1956'da Janet Shearon ile evlendi. Çocukları Eric 1957'de, Karen da 1959'da dünyaya geldi. Karen, Ocak 1962'de bir beyin tümörü nedeniyle hayatını kaybetti. Ertesi yıl üçüncü çocukları Mark'ı kucaklarına aldılar. 1994 yılında Janet ile ayrılarak aynı yıl Carol Held Knight ile evlendi.

TARİHTE BUGÜN

1400 - Matbaanın mucidi Jean Gütenberg, Almanya'da doğdu.

1802 - Niels Henrik, Abel Findø adasında doğdu. (Stavanger, Norveç).

1850 - Fransız yazar Guy de Maupassant doğdu. Dünya kısa öykü edebiyatının en önemli yazarlarında bir olan Maupassant'ın unutulmaz öyküleri arasında "Ayışığı", "Kartopu", "Cinnet" ilk akla gelenler.

1895 - Karl Marx ile birlikte modern sosyalist teoriyi kuran Friedrich Engels öldü. Almanya'da bir fabrikatörün oğlu olarak dünyaya gelen Engels kırk yıl boyunca uluslararası işçi hareketinin teorik ve siyasal önderliğini yürüttü. "Anti -Dühring" , "Doğanın Diyalektiği" ile "Aile'nin, Özel Mülkiyetin ve Devletin Kökeni" adlı eserleri en bilinen yapıtlarıdır.

1906 - "Malta Şahini", "Afrika Kraliçesi", "Uygunsuzlar" gibi filmlerin yaratıcısı, Oscar ödüllü Amerikan film yönetmeni John Huston doğdu.

1912 - Padişah Sultan Reşat Meclis'i Mebusan'ı feshetti ve 14 Mayıs 1914'e kadar kadar Osmanlı Meclisi toplanamadı.

1914 - İlk elektrikli trafik lambası, aynı gün, Amerika'da Cleveland'da Euclid Caddesi'nde kullanıldı.

1921 - Gazi Mustafa Kemal, Türk Orduları Başkomutanlığı'na seçildi.

1925 - Mustafa Kemal, 29 Ocak 1923'te evlendiği Latife (Uşaklıgil) Hanım'dan ayrıldı.

1927 - New York'ta Sacco-Vanzettti'nin ölüm cezasına çarptırılmalarına karşı gösteriler yapıldı. İtalyan asıllı Amerikalı anarşistler Nicola Sacco ve Bartolomeo Vanzetti işlemedikleri soygun ve cinayet suçlarından 1921'de ölüme mahkum edilmişlerdi.

1930 - Ayda ilk yürüyen Amerikalı astronot Neil Armstrong doğdu.

1944 - Nazilerden kaçan Yahudileri taşıyan Mefkure gemisi 383 yolcuyla 3 Ağustos günü Romanya Köstence Limanı'ndan ayrıldı. Kurtulanların anlatımına göre; 5 Ağustos gecesi bir denizaltı ateşebaşladı. Kaybolan ya da ölenlerin sayısı 372 idi. Bir Sovyet denizaltısının ateş açmış olabileceği ihtimali üzerinde duruluyor.

1959 - Kütahya Cezaevi'nde 5 Ağustos 1959'da isyan çıktı. Polisler gaz bombası atarak isyanı bastırdı.

1962 - Amerikalı sinema oyuncusu Marilyn Monreo öldü.

1962 - ABD'li yıldız Marilyn Monroe, Hollywood'daki evinde ölü bulundu. 36 yaşındaki Monroe'nin intihar ettiği açıklandı.

1962 - Mandela tutuklandı.

1964 - ABD Başkanı Lyndon Johnson, bir Amerikan destroyerine ateş açıldığı iddiasıyla Kuzey Vietnam'ın bombalanması emri verdi.

1968 - Bolu Çimento Fabrikası kuruldu.

1969 - Amerikan uzay aracı ''Mariner Seven'' Mars'ın fotoğraflarını çekti.

1969 - İstanbul Silahtarağa Demirdöküm Fabrikası'nda işçiler 5 Ağustos 1969'da fabrikayı işgal ettiler. Polis müdahale etti; 64 polis ve 14 işçi yaralandı.

1970 - Tiyatro sanatçısı ve gazeteci Sermet Çağan.

1971 - Yazar Sevgi Soysal tutuklandı.

1971 - Türkiye, Çin Halk Cumhuriyeti'ni resmen tanıdı.

1978 - Tüm Öğretmenler Birleşme ve Dayanışma Derneği, TÖB-DER, 5 yılda dernek üyesi 37 öğretmenin öldürüldüğünü açıkladı.

1980 - Lyon Konsolosluğu Ermeni teröristlerin saldırısına uğradı; 4 kişi yaralandı.

1980 - Ali Özgentürk'ün yönettiği ''Hazal'', Paris'te düzenlenen Prades Film Festivali'nde ''En İyi Film' ödülünü aldı.

1984 - İngiliz sinema ve tiyatro oyuncusu Richard Burton.

1993 - Ressam Sabri Berkel öldü.

1995 - Türk-İş Ankara'da "Emeğe Saygı" mitingi düzenledi. Mitinge 100 bine yakın işçi katıldı.

1995 - Akkuyu Nükleer Karşıtı Şenliği yapıldı.

1998 - Doğu Bloku'nun hayatta kalan son Stalinci liderlerinden Bulgaristan'ın uzun yıllar diktatörü olan Todor Jivkov, Sofya'da 96 yaşında öldü.

1998 - Eski devlet ve sağlık bakanlarından Münif İslamoğlu vefat etti.