Tarihte bugün 16 Ağustos: Kıbrıs'ın bağımsızlığını tanıyan Zürih ve Londra Antlaşmaları imzalandı

Rum ve Türk toplumlarının yer aldığı Kıbrıs'ın durumu yıllarda netliğe kavuşturulamamıştı. 16 Ağustos 1960 tarihinde, art arda imzalanan Zürih ve Londra antlaşmalar sonrasında Kıbrıs bağımsız bir devlet halini aldı. Kıbrıs Cumhuriyeti bağımsızlığı, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti hakkında bilgi haberimizde…

KIBRIS NE ZAMAN BAĞIMSIZ OLDU?

11 Şubat 1959 tarihinde Birleşik Krallık, Türkiye ve Yunanistan devletleri ile Kıbrıs'taki Rum ve Türk toplumları arasında imzalanan, bağımsız bir devlet olarak Kıbrıs halklarının durumunu belirleyen ve Kıbrıs Cumhuriyeti anayasasını onaylayan Zürih antlaşmasının ardından, 19 Şubat 1959 tarihli Londra Antlaşması ile Kıbrıs Cumhuriyeti bağımsız bir devlet olarak 16 Ağustos 1960 tarihinde kurulması planlandı.

ANTLAŞMALARDA YER ALAN MADDELER

Antlaşmalarla, Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Anayasasının adadaki her iki toplumun da haklarını koruyacak şekilde hazırlanması kabul edildi. Antlaşmalarda yer alan maddeler:

*Adada Cumhurbaşkanlığı sistemi kurulacağı öngörüldü, ancak Rum Cumhurbaşkanı Rum Toplumu tarafından, Türk Cumhurbaşkanı Yardımcısı ise Türk Toplumu tarafından seçilecekti.

*Bakanlar Konseyi 7 Rum ve 3 Türk olmak üzere 10 bakandan oluşacak ve toplumların tek taraflı kararlar çıkarmalarına engel olunması amacı ile gerek Temsilciler Meclisi tarafından çıkarılacak yasalar gerekse bakanlar kurulu kararları Rum Cumhurbaşkanı veya Türk Cumhurbaşkanı yardımcısı tarafından veto edilebilecekti.

*Yüksek Anayasa Mahkemesi bir Rum, bir Türk ve bir tarafsız yargıçtan oluşacak.

*Her iki toplum için ayrı Cemaat Meclisleri kurulması şartı yer aldı. Bu meclisler dini, eğitim, kültürel ve öğretim gibi konular yanında vergilendirme hakkına da sahip olacak.

*Kamu çalışanlarının %70'i Rum, %30'u Türk toplumundan olacaktı.

*Toplumların ayrı mahkemeleri olacak, davalı ve davacı ayrı toplumlardan ise karma mahkemeler kurulacak.

*Kurulacak Kıbrıs Cumhuriyeti'nin beş büyük şehrinde Rum ve Türk toplumları için ayrı ayrı belediyeler kurulmasını gerektiriyordu.

TARİHTE BUGÜN

1556 - Süleymaniye Camii törenle açıldı.

1908 - Ankara-Bağdat demiryolu işçileri greve çıktı.

1909 - Cemiyetler Kanunu çıktı.

1913 - Siyasi hayatına Irgun örgütünde başlayıp İsrail başbakanlığına kadar yükselen ve Enver Sedat ile birlikte Nobel barış ödülünü paylaşan İsrailli devlet adamı Menahem Begin.

1925 - Charlie Chaplin'in "Altına Hücum" adlı filmi gösterime girdi.

1929 - Çin ve Sovyet askerleri Mançurya'da çatıştı.

1945 - Roman yazarı Mahmut Yesari 50 yaşında İstanbul'da Yakacık Sanatoryumu'nda öldü.

1948 - Milli Kütüphane Ankara'da hizmete açıldı.

1949 - Amerika Birleşik Devletleri'nden yardım olarak alınan iki muhrip Gölcük'e geldi. Gemilere Gaziantep ve Gemlik adları verildi.

1953 - Papa XII. Pius'un verdiği imtiyazla İzmir Selçuk'ta inşa edilen Meryemana Evi açıldı. Kutsal Meryem'in son günlerini yaşadığı yerlerden biri olarak kabul edilen Bülbül Dağı'ndaki Meryemana Evi'nde yapılan törenle Hristiyanlar hacı oldu.

1953 - İran Şahı Rıza Pehlevi ve Kraliçe Süreyya, Başbakan Musaddık'ı düşüremeyince İran'ı terkettiler. 6 gün sonra Şah'a bağlı subayların darbesinden sonra geri döndüler.

1954 - Murat Güler Manş Denizi'ni yüzerek geçti ve Manş'ı geçen ilk yüzücümüz oldu.

1958 - Amerikan rock şarkıcısı Madonna.

1960 - Kıbrıs'a bağımsızlık tanıyan Zürih ve Londra anlaşmaları, 15 Ağustos gece yarısı yürürlüğe girdi ve Kıbrıs bağımsız cumhuriyet oldu.

1962 - Türk hava sahasını ihlal eden iki Irak uçağı düşürüldü. Irak iki gün sonra Türkiye'ye bir nota verdi ve Türkiye'yi Molla Mustafa Barzani'ye yardım etmekle suçladı.

1971 - Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi, THKP-C liderlerinden Mahir Çayan ve arkadaşlarının yargılanmasına başlandı.

1974 - Andreas Papandreu 7 yıl sürgünden sonra Yunanistan'a geri döndü.

1974 - Türk birlikleri Mağusa, Lefkoşe, Lefke hattının kuzeyinde kalan bölgeyi denetim altına aldı ve ateş kesildi.

1974 - Kıbrıs'ta ikinci barış harekatının son günü. Lefke ve Omorfo alındı. Lefkoşa bombalandı.

1977 - Elvis Presley, malikanesinde ölü bulundu.

1983 - Milliyet gazetesinin yayını İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı tarafından durduruldu.

1993 - İnsan Hakları Derneği kurucusu ve Genel Sekreter yardımcılarından Avukat İbrahim Tezan.

1994 - Starmax Televizyonu yayın hayatına başladı.

1996 - Şanlıurfa'da sezaryenle anne olan Müzeyyen Işıkgöz, Kızılay'dan alınan kandan AIDS hastalığına yol açan HIV virüsü kaptı.

1997 - 8 yıllık eğitim fonu için zam yapılmasına tekel ürünlerinden başlandı.

1997 - İlköğretimin 8 yıl zorunlu ve kesintisiz olmasını öngören yasa tasarısı, 242'ye karşı 277 oyla TBMM'de kabul edildi.

1999 - Koalisyon ortakları arasında Af Yasa Tasarısı ile ilgili uzlaşma sağlandı. Türk Ceza Kanunu'nun 312. maddesinde düzenleme yapıldı. 312. maddenin 2. fıkrası af kapsamı dışında bırakıldı.

2005 - Batı Karayipler havayollarına ait bir yolcu uçağı Machiques, Venezuela yakınlarında düştü: 160 kişi öldü.

2008 - Usain Bolt Pekin'de 2008 Yaz Olimpiyatları'nda 100 metrede 9.69 saniye ile dünya rekoru kırdı.

2009 - Jamaikalı atlet Usain Bolt, Berlin'de 2009 IAAF Dünya Atletizm Şampiyonası'nda 100 metrede 9.58 ile dünya rekoru kırdı.