Tamburi Cemil Bey kimdir? Tamburi Cemil Bey'ineserleri neler? Tamburi Cemil Bey'in hayatı..
Müzikteki yeteneğiyle bir döneme damgasını vuran Tanburi Cemil Bey, Klasik kemençe, lavta ve viyolonseli ustalıkla kullanırken icra ettiği sanatında bir ekol haline gelmiştir. Peki, Tamburi Cemil Bey kimdir? Tamburi Cemil Bey'in eserleri neler? İşte Tamburi Cemil Bey'in hayatı..
TAMBURİ CEMİL BEY KİMDİR?
1873 tarihinde İstanbu/Fatih'in Molla Gürani Mahallesi'nde, Adile Sultan'ın saraylısı Zihniyar Hanım ile Sadrazam Hüsrev Paşa'nın kethüdarlığını yapan Mustafa Reşid Efendi'nin oğlu olarak dünyaya gelen Cemil Bey; Türk tanbur, yaylı tanbur, klasik kemençe, alto kemençe, viyolonsel ve lavta ustası. Çok sayıda bestesi ve taş plak kayıtları vardır. Tüm bunların yanı sıra Yaylı tanburu icad etmiştir.
TAMBURİ CEMİL BEY'İN HAYATI
İlk müzik bilgilerini orta okul sıralarında ağabeyi Ahmet Bey'den almıştır. Müzik aleti çalmaya karşı ilgisi on yaşlarında keman ve kanun ile başlayan Cemil Bey daha sonra başladığı ve ismi ile bütünleşen tanbur sazı ile ustalık derecesine ulaşmıştır. Tamburi Ali Efendi'nin de öğrencilerindendir. Hatta Ali Efendi'nin, Tanburi Cemil Bey'i dinledikten sonra "eline bir daha tanbur almayacağını" söylediği rivayet olunsa da, ona eski tarz tanbur icrasını öğretmiştir. Tanburdan başka, klasik kemençe, lavta ve viyolonsel gibi sazları aynı ustalıkla icra ederek başlı başına bir ekol sahibi olmuştur. Müzik aleti çalmakta erişilmez bir mertebeye yükselmiş olan Cemil Bey aynı zamanda çok iyi bir bestekârdır. Yaptığı eserlerle Türk müziği saz icrasına yepyeni ve modern bir tarz ve değişik bir yorum getirerek icracılığın mükemmelleşmesinde en büyük rolü oynamıştır. Özellikle, taş plaklara yapmış olduğu taksim kayıtları makam, üslup ve tavır açısından bir ders niteliği taşımaktadır. 29 Temmuz 1916'da İstanbul'da ölen Cemil Bey sözlü eserlerin yanında birçok saz eseri bestelemiştir. Taksimlerinin yanında, taş plaklara kaydedilmiş çok sayıda eseri bulunmaktadır. Öğrencileri arasında ilk kadın otomobil yarışçısı olan Sâmiye Cahid Morkaya'da bulunur.
Mesut Cemil'in babası olan Tanburi Cemil Bey'in mezarı Mevlanakapı'da, Merkezefendi mezarlığındadır.
Tanburi Cemil Bey'in Çeçen Kızı (Hüseyni Oyun Havası) adlı bestesi Yunanistanın Midilli Adası'nda Ta Ksyla (?? ????) adı ile bilinmekte olup oyun olarak oynanmaktadır.
TAMBURİ CEMİL BEY'İN SAZ ESERLERİ
Şedd-i Araban Peşrevi
Ferahfeza Peşrevi
Muhayyer Peşrevi
Mahur Peşrevi
Hicazkâr Peşrevi
Kürdili Hicazkâr Peşrevi
Isfahan Peşrevi
Neva Peşrevi
Bestenigâr Saz Semaisi
Suz-i Dilârâ Saz Semaisi
Ferahfeza Saz Semaisi
Hüseynî Oyun Havası (Çeçen Kızı)
Nihavend Sirto
Nikriz Sirto