Sosyal medya yasası nedir? Sosyal medya reklam yasağı nedir, maddeleri neler?

Facebook, Türkiye'ye temsilci atama kararı aldı. Facebook'tan yapılan açıklamada, "Yasadan etkilenen diğer bazı şirketler gibi, yeni düzenlemeler doğrultusunda Türkiye'de temsilci olarak bir tüzel kişilik atama sürecini başlatmaya karar verdik." ifadeleri kullanıldı. Peki, sosyal medya yasası nedir, maddeleri neler? Sosyal medya reklam yasağında neler var?

SOSYAL MEDYA YASASI NEDİR?

Sosyal medya yasası; Twitter, Facebook, YouTube, Instagram ve TikTok gibi milyonlarca kullanıcısı olan sosyal medya şirketlerine bir dizi yaptırım ve yükümlülük öngören bir yasa teklifidir. Resmi Gazete'de bu yasa teklifi, "İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" şeklinde açıklanmaktadır. Yasanın 1 Ekim 2020 Salı günü yürürlüğe girmesi bekleniyor.

Sosyal medya düzenlemesiyle; sosyal medya sağlayıcılarına, verilerin Türkiye'de tutulması, temsilci bulundurmaları zorunluluğu gibi birçok yeni yükümlülük getiriliyor.Bu yükümlülüklere uymayan sosyal medya şirketlerine ise ağır adli para cezaları yaptırımı getiriliyor. Kullanıcının yararına yönelik birçok yaptırım getiren sosyal medya yasasında; Almanya'da yürürlüğe giren ve ülkemizdeki yasayla temsilcilik yönünden benzerlikler bulunan Netzdg yasası model alınıyor.

• Yabancı ve yerli sosyal medya platformları "sosyal ağ sağlayıcı" olarak tanımlanacak.
• Kullanıcıların IP adreslerinin yanı sıra "port bilgisi" de temin edilebilecek.
• Her sosyal ağ sağlayıcısının Türkiye'de bir temsilcisi bulunacak.
• Temsilci gerçek bir kişi olursa, bu temsilci Türk vatandaşı olmak zorunda olacak.
• Türkiye'de temsilci bulundurmayan şirketlere uygulanacak yaptırımlar:
• Türkiye'de temsilci bulundurmayan sağlayıcılara, temsilci bulundurmadıkları süre boyunca para cezası ve bant genişliğini azaltma yaptırımları uygulanacak.
• Sağlayıcı ilk etapta temsilci bulundurmaz ise 1 ila 10 milyon TL arası idari para cezası.
• Sağlayıcı 10 gün içerisinde temsilci bulundurmaz ise 30 milyon TL idari para cezası.
• Sağlayıcı hâlâ temsilci bulundurmuyorsa, 3 ay süre boyunca Türkiye'de reklam çalışmalarını durdurma cezası.
• Son aşamaya giren sağlayıcılara birinci adımda %50 bant genişliği daraltma cezası.
• Son aşamanın ikinci adımında %90 bant genişliği daraltma cezası.
• Bant genişliği cezası alan şirketler, 4 saat içerisinde gerekli yaptırımları uygulamak zorundalar.

Kullanıcılar, mahkemeye gitmeye gerek kalmadan direkt olarak temsilciliklere kişilik hakkı ihlali ile ilgili başvuru yapabilecek:

• Sosyal ağ sağlayıcısı şirket, yapılan başvurulara 48 saat içerisinde dönüş yapmak zorunda olacak.
• 48 saat içerisinde dönüş yapmayan şirketlere 5 milyon TL para cezası uygulanacak.
• Cezai yaptırım yerine getirilmezse 10 milyon TL para cezası.
• Hukuka aykırı olarak mahkeme tarafından bildirilen içerik kaldırılmaz ise ortaya çıkacak olan maddi hasarı, sosyal medya sağlayıcı şirketler üstlenecek.
• Cuma günü Resmi Gazete'de yayınlanan 9 maddelik kanun ve bu kanunla birlikte gelen ağır idari para cezaları ve yaptırımları gerçekleştirmesi için şirketlere tanınan kısıtlı süreler, sosyal ağ sağlayıcı şirketleri bir hâyli zora sokacak gibi duruyor.

SOSYAL MEDYA YASASI NEDEN ÇIKARILDI?

Sosyal medya yasasının neden çıkarıldığı vatandaşar tarafından da merak ediliyor. Bu yasa ile sosyal medya kullanıcılar pek çok avantaja sahip olacak.

• Unutulma hakkı.
• Yapılan şikayetlere 48 saat içinde cevap alma hakkı.
• Kullanıcının sosyal ağ temsilcisini tanıma hakkı.

SOSYAL MEDYA REKLAM YASAĞI NEDİR, NELER VAR?

Türkiye'de temsilcilik açmayan sosyal medya devlerine verilen süre 19 Ocak itibari ile sonbuluyor. Daha önce iki seferde toplam 40 milyon TL para cezasına çarptırılan şirketler için üçüncü yaptırım reklam yasağı olacak.

Söz konusu kanuna uymayan şirketlere daha önce ilk seferde 10, ikinci seferde 30 milyon TL olmak üzere toplam 40 milyon TL para cezası uygulanmıştı. Sıradaki yaptırım ise reklam yasağı olacak.

Reklam yasağı ile birlikte şirketlerin Instagram, Facebook ve Twitter'a reklam verememeleri ve sponsorlu içerik çıkamamaları bekleniyor.

TÜRKİYE'YE TEMSİLCİLİK AÇAN VE AÇMAYAN ŞİRKETLER

Verilen para cezalarının ardından Rus VKontakte'nin, YouTube, Çinli TikTok, Linkedin ve Dailymotion Türkiye'de temsilcilik açmayı kabul eden sosyal medya şirketleri oldu.

Facebook ise 18 Ocak itibari ile temsilcilik açacağını açıkladı.

Instagram, Twitter, Periscope ve Pinterest gibi şirketler ise henüz bu konuda bir açıklamada bulunmadı.

REKLAM YASAĞININ ARDINDAN NE GELİYOR?

Reklam yasağı kararından itibaren 3 ay içinde yükümlülükler yerine getirilmezse internet trafiği bant genişliği yüzde 50 daraltılacak.

Yükümlülüğe uymamakta ısrar eden sosyal ağ sağlayıcının internet trafiği bant genişliği yüzde 90 daraltılacak.