Sanat insanı Abidin Dino'nun 26. ölüm yıl dönümü! Abidin Dino kimdir?

Abidin Dino, Nazım Hikmet'in Saman Sarısı şiirinde sorduğu soru üzerine Mutluluğun Resmi ile şaire karşılık vermişti. İki sanatçının bu atışması yıllar geçse de tazeliğini koruyor. Picasso'dan etkilenerek ortaya koyduğu eserlerinin ardından Adana'daki pamuk işçilerinden yola çıkarak eserlerinde halka yönelmeye başlamıştır. İşte, Abidin Dino eserleri, yapıtları ve hayatı…

ABİDİN DİNO KİMDİR?

Dino, 23 Mart 1913 günü İstanbul'da dünyaya geldi. 1. Dünya Savaşı nedeniyle ailesi, bir süre için Cenevre'ye yerleşmişti. Bu nedenle çocukluğu İsviçre ve Fransa'da geçti. Ailesi 1925'te İstanbul'a dönünce Robert Kolej'de öğrenim görmeye başladı ancak sanata ilgisi nedeniyle okulu bırakıp ağabeyi şair Arif Dino'nun desteğiyle resim, karikatür ve yazı alanına yöneldi. İlk desenleri Yarın gazetesinde, ilk yazıları Artist dergisinde 1930'lu yılların başında yayınlandı. Bu dönemde Nazım Hikmet'in şiir ve oyun kitaplarına kapak desenleri çizdi.

ATATÜRK'ÜN İSTEDİĞİ GİBİ RUSYA'YA SANAT EĞİTİM GÖRMEYE GİTTİ

Başarılı ressam Dino, 1933 yılında D grubu adlı sanat gurubunun kurucuları arasında yer aldı. Grubun amacı, memlekette sanatın gelişmesini ve yayılmasını sağlamaktı. Aynı yıl "Ankara Türkiye'nin kalbidir" isimli belgesel filmi çekmek için Türkiye'ye gelen Sovyetler Birliği'nin ünlü yönetmenlerinden Sergay Yutkeviç bir sergide Dino'nun resimlerini görüp beğendi. Yutkeviç'in filmini izleyen Atatürk, kendisinden bir Türk gencini yetiştirmeyi isteyip istemediğini sormuştu ve böylece Yutkeviç, Dino'yu dekoratör ve ressam olarak çalışmak üzere kendisiyle SSCB'ye götürmek istedi. Dino, 1934 yılında sinema öğrenimi görmek üzere SSCB'ye gitti ve 3 yıl kaldı. Leningrad'da Ayzenştayn ve Yutkeviç'in yanında tüm yönleriyle sinema eğitimi aldı. Yutkeviç'in yönettiği ''Madenciler'' filminde çalıştı. 1937'de 2. Dünya Savaşı nedeniyle Leningrad'dan ayrılmak zorunda kaldı.

PİCASSO'DAN ETKİLENDİ

Abidin Dino, Sovyetler Birliği'nden sonra Londra ve Paris'e gitti. Paris'te ressam ve dekoratör olarak film çekim çalışmalarında bulundu. Gertrude Stein, Tristan Tzara, Eisentein,Andre Malrauxve Pablo Picasso gibi dönemin önde gelen sanatçılarla arkadaşlık yaptı. 1939 yılında Türkiye'ye döndü, 1941'de arkadaşlarıyla Liman (Yeniler) Grubunu kurdu. Çeşitli dergilerde halka yönelen çizimler yaptı. Başlangıçta Picasso'nun etkisinde kalan sanatçı, daha sonraları yapıtlarında özgün ve yerel bir senteze ulaştı.

Nazım Hikmet ve Abidin Dino

SİYASİ NEDENLERLE ADANA'YA SÜRGÜN EDİLDİ

Yeniler Gurubu'nun Liman çevresindeki balıkçıları konu alan ilk sergisini açtığı 1941 yılında Abidin Dino, siyasi nedenlerle önce Çorum Mecitözü'ne, sonra Adana'ya sürgüne gönderildi. Adana'da Türk Sözü gazetesini yönetti. Kel adında oyun yazdı, ancak oyun toplatıldı. Çukurova'nın pamuk işçilerini konu alan resimler yaptı ve heykel ile ilgilenmeye başladı. 1943 yılında Güzin Dino ile evlendi. Sürgün sona erince İstanbul'a döndü.

Yurt dışına çıkış yasağı 1952'de kakınca Paris'e yerleşen sanatçı, Fransa, Cezayir, Amerika gibi değişik ülkelerde sergiler açtı. Fransa Plastik Sanatlar Birliği onur başkanlığı New York Dünya Sanat Sergisi danışmanlığı gibi görevlerde bulundu. 'İşkence', 'Atom Korkusu', 'Savaş ve Barış', 'Çıplaklar', 'Dört Kent', 'Dağ-Deniz' gibi birçok yapıtı çeşitli galeri, müze ve koleksiyonlarda yer edindi.

Abidin Dino, 7 Aralık 1993 günü Paris'te yaşamını yitirdi. Cenazesi İstanbul Aşiyan'da toprağa verildi.