Paskalya nedir, Paskalya ne zaman kutlanır? Paskalya nasıl kutlanır? 2020 Paskalya Bayramı mesajları!

Paskalya dönemi yaklaşık olarak Mart sonundan Nisan sonuna kadar olan dönemdir. Her sene sabit bir tarihte gerçekleşmeyen ve dünya kiliselerinin çoğunda Pazar günü kutlanan Paskalya Günü ise, Kıyam Yortusu, Diriliş Pazarı ya da Diriliş Günü olarak da adlandırılır. Bu özel gün öncesi Paskalya nedir, Paskalya ne zaman kutlanır? Paskalya nasıl kutlanır? 2020 Paskalya Bayramı mesajları, gibi soruların yanıtları merak edildi.

PASKALYA NEDİR?

Paskalya Hristiyanlıktaki en eski ve en önemli bayramdır. Hz. İsa'nın çarmıha gerildikten sonra 3. günde dirilişi kutlanır

PASKALYA NE ZAMAN KUTLANIR?

Doğu ve Batı kiliseleri arasında farklılıklar olmakla beraber, Paskalya dönemi yaklaşık olarak Mart sonundan Nisan sonuna kadar olan dönemdir. Her sene sabit bir tarihte gerçekleşmeyen ve dünya kiliselerinin çoğunda Pazar günü kutlanan Paskalya Günü ise, Kıyam Yortusu, Diriliş Pazarı ya da Diriliş Günü olarak da adlandırılır.

PASKALYA BAYRAMI GEÇMİŞİ NEDİR?

Paskalya ve Triduum sözcüklerinin 2. yüzyıldaki karşılığı Yunan ve Latin yazarlar tarafından "Pascha (?????)" olarak kullanılmıştır. İbranice "Pesah (??????)" sözcüğünün Aramice'ye geçmiş halinden türetilmiştir. Sözcük "dokunmadan geçmek" anlamına gelir ve İsrailoğulları'nın Mısır'daki esaretten kaçışına veya İsrailoğulları'nın ilk doğan çocuğunun canının bağışlanmasına gönderme yapar. Pavlus Efes'ten "Pascha'mız İsa bizim için kurban edildi." diye yazmıştır; ancak Efesli Hristiyanlar Çıkış'ın İsa'nın ölümü'nden bahsettiğini duyan

Günümüz İngilizcesi'ndeki Easter sözcüğü Eski İngilizcedeki 899 yılından önce ortaya çıkan Eastre ya da Eostre sözcüğünden türemiştir. Günümüz Almancası'ndaki karşılığı Osterndir. Paskalya sözcüğü Hollandaca'da Pasen, İskandinav dillerinde ise påske (Danca ve Norveççe), påsk (İsveççe), páskar (İzlandaca) and páskir (Faroece) olarak geçmektedir.

Latincedeki karşılığı "Pascha" İbranice'deki Hamursuz Bayramı anlamına gelen "Pesach" sözcüğünden türemiştir.

Arapça ve diğer Sami dillerini konuşan Hristiyanlar Pesa? ile aynı kökten gelen adlar kullanırlar.

Tüm Romen dillerinde Paskalya sözcüğünün kaynağı Latince Pascha sözcüğüdür. İspanyolcada Pascua, İtalyanca ve Katalancada Pasqua, Fransızcada Pâques, Portekizcede Páscoa ve Rumence'de Paşti sözcükleri kullanılır.

Tüm günümüz Kelt dillerinde Paskalya sözcüğü Latinceden türemiştir.

Bazı Batılı dillerde Paskalya yerine kullanılan Easter, Ostern vb. sözcüklerin kökeni Cermen Takvimi'ndeki Eostur (Nisan) ayıdır. Bu ay, adını Anglosakson Pagan tanrıçası Eastre'den alır.

Türkçeye Rumca Pashalia sözcüğünden türeyerek girmiştir.

Hz.İsa MS 29–33 yılları arasında çarmıha gerildi. Paskalya bayramına dair en eski kayıtlar 2. yüzyıla aittir, bununla birlikte İsa'nın dirilişinin anılması muhtemelen daha eski tarihlere dayanır.

İsa'nın dirildiği günü belirleme hususu, 8. yüzyıla kadar Doğu ve Batı kiliseleri arasında başlıca tartışma konularından biri oldu. Anadolu'daki Hristiyanlar İsa'nın çarmıha gerildiği günü, Yahudilerin Pesah (Hamursuz Bayramı) olarak kutladığı, baharın ilk dolunayından sonraki 14. gün (Yahudi Takvimi'ne göre 14 Nisan) olarak belirlediler. Diriliş gününü de –haftanın hangi gününe geldiğine bakılmaksızın– bundan üç gün sonrası, yani 17 Nisan olarak belirlediler. Ancak Yahudi Takvimi'nde de adı Nisan olan bu ay, günümüzde kullandığımız Gregoryen Takvimi'ndeki Nisan ayı ile örtüşmemektedir. Modern Mart ve Nisan aylarının bir kısmını[6] kapsamaktadır. Batı Kiliseleri'nde ise İsa'nın bir Pazar günü dirildiğine inanıldığı için, Yahudi 14 Nisan'ından sonraki ilk Pazar günü "Diriliş Günü" kabul edildi. Zamanla diğer kiliseler de bu geleneğe uydu ve kutlamalar Pazar günü yapılmaya başlandı. Günümüzde Quartodesiman (14ncü güncü) denen ve Diriliş gününü haftanın hangi gününe geldiğine bakmaksızın kutlayan kiliselerin sayısı oldukça azdır.

325 yılındaki İznik Konsili'nde, Paskalya'nın bahar ekinoksundan (21 Mart) sonraki ilk dolunayın ardından gelen Pazar günü kutlanması kararı alındı. Bu nedenle Paskalya, Gregoryen Takvimi'ne göre 22 Mart ile 25 Nisan arasındaki Pazar günlerinden birine denk gelir. Doğu Ortodoks Kiliseleri, Jülyen Takvimi'ni temel aldıkları için kutlamalar genellikle Protestan ve Katolik kiliselerinden sonra gerçekleşir. Ayrıca yine Ortodoks kiliselerinde Paskalya'nın Yahudi Pesah Bayramı ile aynı güne denk 'gelmemesine' dikkat edilir.

20. yüzyılda Paskalya bayramı için sabit bir tarih belirleme çalışmaları yapıldı. Özellikle Nisan ayının ikinci pazarı üzerinde durulduysa da uygulamaya geçilemedi.

PASKALYA NASIL KUTLANIR?

Paskalya tüm Hristiyanlar tarafından kutlanır. Yaygın olarak kiliselerde düzenlenen ayinlerin dışında, kutlandığı ülkeye göre değişik gelenekler vardır. Bunlar arasında en yaygını şahısların birbirine genellikle çikolatadan yapılan Paskalya tavşanı ve Paskalya yumurtası hediye etmesidir.

Paskalya, perhizle geçen beş haftalık (Büyük Perhiz) bir hazırlık dönemi ile son haftayı (Kutsal Hafta) kapsar. Paskalya Günü'nde (Diriliş Günü) sona erer.

Paskalya Günü için evlerde özel çörekler (Paskalya çöreği) yapılır; haşlanmış yumurtalar boyanır ; mumlar yakılır; dualar okunur.

Süryanilerin temmuz ayında kutladıkları Meryem Ana Paskalyası adı verilen yortu da Paskalya kavramı içine girer.

Katolik Kiliseleri'nde, Paskalya gecesi ayininde yeni ateş kutsanır, Paskalya mumu yakılır; Kitabı Mukaddes'ten bölümler okunur, vaftiz törenleri yapılır. Hristiyanlığın başlangıç döneminde vaftiz törenleri, yılda yalnızca bir kez, Paskalya gününde yapılırdı.

Rum ve Rus Ortodoks Kiliselerinde gece ayinlerinden önce kilise dışında bir ayin alayı düzenlenir. Alay kiliseden çıkarken hiç ışık yakılmaz; dönüşte ise, İsa'nın dirilişini simgelemek için yüzlerce mum yakılır.

2020 PASKALYA BAYRAMI MESAJLARI!

"Bu mübarek ve beklenen gün… Yortuların yortusu, bayramların bayramı, bu gün yüceltiriz -Dirilmiş olan- Mesih'i " (Sekizinci Paskalya Kasidesi)

Diriliş! Kilise'nin nurlu bayramı! Diriliş, Hristiyanların neşe kaynağı! Kutsal bir heyecanla Ortodoks Hristiyanlar olarak, ışık dolu Diriliş Ayini'ne koşuyoruz, Dirilmiş olan Rab'bin varlığını yaşamak ve "MESİH DİRİLDİ" diye duyurmak için!

"Kutsal Paskalya bugün bize tekrar gösteriliyor, yeni Paskalya" (Birinci Paskalya Stihirası).

Paskalya kelimesi (Peşah), Aramice olup, "geçiş" anlamına gelmektedir. Eski Paskalya Musevîlerin bayramıdır, bu gün Mısırlıların köleliğinden kurtuluşlarını ve Allah'ın yardımıyla Kızıldeniz'i geçişlerini anarlar. "Yeni" Paskalya'da, Hristiyanların Paskalyası'nda ise, Dirilmiş olan İsa'nın hediye ettiği, insan soyunun ölümden yaşama olan "geçişini" kutluyoruz. İlahi yazarı, güzel bir şiirsellikle ve diriliş ezgileriyle şu sözleri söylüyor: "Mesih Tanrı, ölümden yaşama, yeryüzünden semâya, bizleri geçirdi" (Birinci Kaside):

-Ebedî ölümden ebedî hayata: İnsan ırkı, ilk insanların günah işlemesiyle ölüme mahkûm oldu. Rab ise, Dirilişi ile bizleri ebedî hayata "geçirdi". İsa Mesih ile vaftiz aracılığıyla bir olan ve O'nunla paydaşlıkta bulunan herkes, ölümden yaşama geçmiştir (Yuhanna 5, 24). Bu yüzden zafer duygularıyla tekrar ediyoruz: "Mesih dirildi, mezardakilere hayat bağışladı".

-Yeryüzünden semâya: İsa, Dirilişi ile bizi sadece ölümden yaşama değil aynı zamanda yeryüzünden semâya geçirdi! "Tanrı bizi Mesih İsa'da, Mesih'le birlikte diriltip göksel yerlerde oturttu" (Efesliler 2, 6), diye hatırlatıyor Havari Pavlus. Ve Aziz Altınağızlı Yuhanna da şöyle ilave ediyor: "… Gökyüzünün kapılarını bize açtın ve gelecek saltanatını bizlere bahşettin". (İlahi Litürji'nin dualarından). Yani bizleri semâvî vatandaşlar olmaya layık kıldı!

-Karanlıktan Işığa: "Ey Rab, bizleri ölümün karanlığından ve gölgesinden çıkarttın" (Paskalya Akşam Duası'nın Altıncı Stihirası). "Senin Dirilişin ya Rab, alemleri aydınlatır" (Paskalya Akşam Duası'nın Üçüncü Stihirası). "… ölülerden Diriliş tüm dünyayı aydınlattı" , "Dirilişin, Kurtarıcımız Mesih, tüm evreni aydınlattı", "Şimdi her şey ışıkla doldu, yeryüzü, gök ve yeraltında olanların hepsi! (Üçüncü Kaside), Artık sevinç ile her İlahî Litürji'nin sonunda söylüyoruz: "Hakiki Işığı gördük". Diriliş'in ışığı hayatlarımızı aydınlatıyor.

-Kölelikten özgürlüğe: "Ya Rab, zincirlerimizi kırdın", "Düşmanın köleliğinden, 'bizler Dirilişin aracılığıyla kurtar' diye haykırarak arınırız", "Paskalya, Mesih aydınlatıcımızdır" (Paskalya ilahilerinden alıntılar). Artık ayartıcının ve günahın köleleri değiliz, Tanrı çocuklarının özgürlüğüne kavuştuk (Romalılar 8, 21).

-Üzüntüden sevince: "Paskalya, hüznün aydınlatıcısı", "İşte Çarmıh ve Diriliş aracılığıyla tüm dünyaya sevinç geldi!" (Paskalya Duası), "Mesih, ebedî neşe getiriyor" (Paskalya İlahileri). Rab'bin mezarından gelen sevinç, inananların kalbinde kalıcıdır. İsa'nın bizzat kendisinin dediği gibi: "…Ama sizi yine göreceğim -Dirilişten sonra- ve yüreğiniz sevinecek. Sevincinizi kimse sizden alamaz." (Yuhanna 16:22).