Nuri Bilge Ceylan kimdir? Nuri Bilge Ceylan filmleri neler?

1997 yılından itibaren çektiği uzun metrajlı filmler ile birçok ödül kazanmış ve uluslararası alanda tanınan Nuri Bilge Ceylan, Kış Uykusu filmi ile 2014 Cannes Film Festivali'nde Altın Palmiye ödülü almasıyla adından söz ettirmiştir. Ahlat Ağacı yapımıyla tekrardan gündeme gelen Nuri Bilge Ceylan'ın hayatı merak konusu oldu. Peki, Nuri Bilge Ceylan kimdir? Nuri Bilge Ceylan filmleri neler?

NURİ BİLGE CEYLAN KİMDİR?

1959'da İstanbul'un Bakırköy ilçesinde doğdu. Annesi Fatma Ceylan, babası ziraat mühendisi Mehmet Emin Ceylan'dır. Çocukluk yıllarının büyük bölümü babasının memleketi olan Çanakkale'nin Yenice ilçesinde geçti. İlköğrenimini Yenice'de tamamladı; ortaokul ve liseyi İstanbul'da tamamladı. Yükseköğrenimine 1976 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Kimya bölümünde başladı. 1978 yılında Boğaziçi Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümüne geçti.

Boğaziçi Üniversitesi'ndeki eğitimi sırasında üniversitenin fotoğrafçılık (BÜFOK), dağcılık ve mağaracılık kulüplerine katılarak doğa etkinlikleri ile ilgilendi. Adı fotoğrafçılıkta duyulmaya başladı; 1982 yılında Milliyet Sanat dergisinin "Türk Fotoğraf Sanatında Gençler" başlıklı sayısında ona da yer verildi. 1980'lerde kimi portföyleri Gergedan gibi kültür ve sanat dergilerinde yayınlandı. 1989'da Çıplak ve Deniz adlı fotoğraf dizisi Kodak'ın düzenlediği yarışmada birinci seçildi ve uluslararası yarışmada Türkiye'yi temsil etme hakkı kazandı.1985 yılında mezun olduktan sonra Londra ve Katmandu'ya seyahat etti. Türkiye'ye döndükten sonra Ankara'nın Mamak ilçesinde askerlik hizmetini yaptığı sırada sinemacı olmaya karar verdi. Mimar Sinan Üniversitesinde iki yıl sinema eğitimi gördü.

1993'te Mehmet Eryılmaz'ın 'Seviyorum Ergo Sum' adlı kısa filminde oyunculuk yaptı ve çekimlerde kamera arkasında bulunarak teknik bilgisini geliştirdi. Kendi kısa filmini çekmek için 'Seviyorum Ergo Sum'un çekildiği kamerayı satın aldı ve ilk kısa filmini 1993 yılında çekti. Yönetmeni, senaryo yazarı ve yapımcısı olduğu Koza adlı film ile Cannes Film Festivali'ne katıldı. Koza, yarışmaya seçilen ilk kısa Türk filmi oldu.

İlk uzun metrajlı filmi olan Kasaba'yı 1997 yılında çekti. Koza'nın devamı sayılabilecek, otobiyografik ve pastoral bir film olan Kasaba, aralarında Berlin Uluslararası Film Festivali'nin de olduğu pek çok dünya festivalinde gösterildi. Kasaba, kimilerinin "taşra üçlemesi" diye nitelendirdiği üç filmin ilkiydi. Üçlemenin diğer filmleri 1999 yılında çektiği Mayıs Sıkıntısı ve 2002 yapımlı Uzak'tır. Bu filmlerinde Ceylan, akrabalarını ve ailesini oyuncu olarak kullandı ve görüntü yönetmenliğinden senaryo ve kurguya kadar hemen her işi kendisi gördü.

Mayıs Sıkıntısı, Berlin Film Festivali'nin yarışmalı bölümünde gösterildi Uzak ise 56. Cannes Film Festivali'nde yarıştı ve favori filmler arasında gösterildi. Film, festivalin ikinci önemli ödülü olan 'Büyük Jüri Ödülü'nü ('Grand Prix') aldı. Filmin başrol oyuncuları, Muzaffer Özdemir ve film tamamlandıktan hemen sonra bir trafik kazasında ölen Mehmet Emin Toprak, 'En İyi Erkek Oyuncu Ödülü'nü paylaştı. Ceylan, Uzak filminin 2003 Cannes Film Festivali'nde Büyük Jüri Ödülü'nü alması ile uluslararası alanda tanınan bir isim oldu. Uzak filminin senaryosu 2004 yılında kitap olarak yayımlandı. Ceylan, bu eser ile edebî bir kimlik kazandı.

Ceylan, dördüncü uzun metrajlı filmi olan İklimler, görüntü yönetmenliğini Ceylan'ın kendisinin üstlenmediği ilk filmdi. Bu film ile birlikte Ceylan'ın filmlerinin yönetmenliğini Gökhan Tiryaki yapmaya başladı. Filmin yapımcılığını da ilk defa kendisi değil, Zeynep Özbatur Atakan üstlendi. Ceylan, İklimler'de eşi Ebru Ceylan ile başrolleri paylaştı. Film, 2006 Cannes Film Festivali'nin yarışma bölümüne kabul edildi. Ceylan, İklimler filminin mekan aramaları sırasında fotoğraf sanatına döndü ve sinemanın yanı sıra fotoğrafçılığı da sürdürmeye başladı.

Küçük zaafların büyük yalanları doğurmasıyla parçalanan bir ailenin, gerçeklerin üzerini örterek bir arada kalma çabasını anlatan Üç Maymun filminde ilk kez profesyonel oyuncular ile çalıştı. Bu film ile 2008 Cannes Film Festivali'nde "En İyi Yönetmen Ödülü"nü aldı. Ödülü aldıktan sonra yaptığı teşekkür konuşmasında "Bu ödülü, tutkuyla sevdiğim, yalnız ve güzel ülkeme armağan ediyorum'' sözleri uzun süre Türkiye gündeminde kaldı ve tartışıldı. Film, Yabancı Dilde En İyi Film Oscar adaylığında ilk 9'a kalan ilk Türk filmi oldu.

Ceylan, 2009 Cannes Film Festivali'nde jüri üyesi olarak yer aldı. 2011 Cannes Film Festivali'nde Bir Zamanlar Anadolu'da filmiyle Büyük Jüri Ödülü'ne layık görüldü.

Yönetmenliğini yaptığı Kış Uykusu, 2014 Cannes Film Festivali'nde Altın Palmiye'ye layık görüldü. Böylece Şerif Gören ve Yılmaz Güney'in Yol filminin ardından ikinci kez bir Türk filmi bu ödülü kazanmış oldu.

2018 yapımı Ahlat Ağacı filmi, yönetmenin en çok izlenen ikinci filmi oldu. Film, 2018 Cannes Film Festivali'ne katılmış ve 91. Akademi Ödülleri'nde En İyi Uluslararası Film Akademi Ödülü'ne aday gösterilmiştir.

Ceylan ile yapılan söyleşileri içeren bir seçki, Mehmet Eryılmaz tarafından hazırlanıp Söyleşiler (2012) adlı kitap olarak yayımlanmıştır.

Ceylan'ın Kuru Otlar Üstüne isimli, başrollerinde Deniz Celiloğlu ve Merve Dizdar'ın yer aldığı filminin çekimlerine 2021 yılında başlanmıştır