Norovirüs nedir, ne demek? Norovirüs belirtileri nelerdir? Norovirüs salgını nedir? Norovirüs tedavisi nasıl yapılır? Norovirüs bulaşıcı mı?

Yüz yüze eğitimin başlamasıyla birlikte, binlerce çocuk okulların yolunu tuttu. Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, okulların açılmasıyla birlikte çocuklar arasında sıklıkla görülmeye başlayan Norovirüs hakkında uyarılarak bulundu. İshal ve kusma ile ortaya çıkan virüsün aynı korona gibi hızlı bulaşabildiğine dikkat çekerek salgına neden olabileceğini söyledi. Peki, Norovirüs nedir, ne demek? Norovirüs belirtileri nelerdir? Norovirüs salgını nedir? Norovirüs tedavisi nasıl yapılır? Norovirüs neden olur? Norovirüs nerede görülür? Norovirüs bulaşıcı mı?

NOROVİRÜS NEDİR? NE DEMEK?

Bazen kış kusma böceği olarak adlandırılan norovirüs, gastroenteritin en yaygın nedenidir. Enfeksiyon kanlı olmayan ishal, kusma ve mide ağrısı ile karakterizedir. Ateş veya baş ağrısı da oluşabilir. Semptomlar genellikle maruz kaldıktan 12 ila 48 saat sonra ortaya çıkar ve iyileşme genellikle 1 ila 3 gün içinde gerçekleşir. Komplikasyonlar nadirdir, ancak özellikle gençlerde, yaşlılarda ve diğer sağlık sorunları olanlarda dehidrasyonu içerebilir.

Virüs genellikle fekal-oral yolla yayılır. Bu, kontamine yiyecek veya su veya kişiden kişiye temas yoluyla olabilir. Ayrıca kontamine yüzeyler veya enfekte bir kişinin kusmuğundan hava yoluyla da yayılabilir. Risk faktörleri arasında sağlıksız yiyecek hazırlama ve yakın çevreleri paylaşma yer alır. Tanı genellikle semptomlara dayanır. Doğrulayıcı testler genellikle mevcut değildir ancak salgınlar sırasında halk sağlığı kurumları tarafından yapılabilir.

Önleme, kontamine yüzeylerin uygun şekilde yıkanmasını ve dezenfekte edilmesini içerir. Konuyla ilgili NHS bilgi sayfasına göre alkol bazlı el dezenfektanları Norovirüs'e karşı etkili değil, bu Norovirüs'ün zarfsız bir virüs olmasından kaynaklanıyor. Norovirüsün aşısı veya spesifik tedavisi yoktur. Yönetim, yeterli sıvı veya intravenöz sıvı içmek gibi destekleyici bakımı içerir. Kafein veya alkol içermeyen diğer içecekler yardımcı olsa da, ağızdan rehidrasyon solüsyonları içmek için tercih edilen sıvılardır.

Norovirüs, dünya çapında yılda yaklaşık 685 milyon hastalık vakası ve 200.000 ölümle sonuçlanmaktadır. Hem gelişmiş hem de gelişmekte olan dünyada yaygındır. Beş yaşın altındakiler en sık etkilenir ve bu grupta gelişmekte olan ülkelerde yaklaşık 50.000 ölümle sonuçlanır. Norovirüs enfeksiyonları kış aylarında daha sık görülür. Genellikle salgınlarda, özellikle de yakın çevrede yaşayanlarda görülür. Amerika Birleşik Devletleri'nde, tüm gıda kaynaklı hastalık salgınlarının yaklaşık yarısının nedenidir. Virüs, adını 1968'de bir salgının meydana geldiği Ohio eyaletinin Norwalk kentinden alıyor.

NOROVİRÜS SALGINI NEDİR?

Akut ishale başlayan ve virüs olduğu için antibiyotiklerin etkisiz olduğu Norovirüs, salgınlara neden olabiliyor. Anadolu Sağlık Merkezi Enfeksiyon hastalıkları uzmanı Uzm.Dr. Elif Hakko Norovirüsün bilinmeyen yönleri, korunma yolları konusunda önemli bilgiler verdi.

Aniden başlayarak hastayı yatağa düşüren Norovirüsün Almanya'daki bir okulda birçok öğrenciyi etkilediği düşünülüyor. Belirtileri arasında bulantı, kusma, ishal ve karın ağrısı bulanan Norovirüs hastalığında, bu belirtilere ayrıca çok yüksek olmayan ateş, üşüme, titreme, baş ve kas ağrıları ile yorgunluk eşlik edebiliyor. Hastalığın aniden başlayarak hastayı yatağa düşürmesi ve 1-2 gün içinde etkisini kaybetmesi dikkat çekiyor.

Hastalık süresinde hastaların oldukça halsiz hissetmelerine ve sürekli kusmalarına rağmen Norovirüs genelde çok ciddi sonuçlara yol açmıyor. Kısa süre içerisinde etkisini kaybeden virüsün kalıcı hasar bırakmadığını söylemek mümkün. Ancak hastalar, su içemedikleri için susuz kalarak hastanede bakıma ihtiyaç duyabiliyor. Bu genellikle küçük çocuklarda, yaşlılarda ve bağışıklık sistemi zayıf kişilerde görülüyor.

Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Anadolu Sağlık Merkezi Enfeksiyon hastalıkları uzmanı Uzm.Dr. Elif Hakko ''Norovirüs bulaştığında ishal, kusma, karın ağrısı gibi şikayetlere neden oluyor. Çocuklarda erişkinlere nazaran daha çok kusma görülebiliyor. Kısa sürede vücudu etkisi altına alan Norovirüs, yiyecek, içecekler özellikle şebeke suları, norovirüs bulaşmış yüzeylere dokunulup ardından elin ağıza götürülmesi, hasta bir kişinin çatal ve bıçağını kullanılması, hasta kişilerin dışkıları ve kusmukları ile temas edilmesi durumlarında bulaşabiliyor. Hastalık başladıktan hemen sonra ve iyileştikten 3 gün sonrasına kadar bulaştırıcı etkisini koruyor, bazı kişiler 2 haftaya kadar taşıyıcı olabiliyor'' dedi. Haberler.com haberini okuyorsunuz. Haber kaldığı yerden devam ediyor.

Dr. Hakko '' Norovirüse karşı herhangi özel bir ilaç bulunmuyor. Hastalık süresinde bol sıvı alınmasını öneriyoruz. Ağızdan sıvı kaybını karşılamayacak kadar sıvı alamayanlara damardan sıvı verilebilir" dedi

Norovirüs enfeksiyonundan korunmanın mümkün olduğuna dikkat çeken Dr. Elif Hakko enfeksiyondan korunmanın yollarını da açıkladı.

Eller sık sık yıkanmalı, özellikle tuvalet sonrası, bebek bezi değiştirdikten sonra, yemek hazırlamadan ve yemeden önce

Meyve ve sebzeler iyice yıkanmalı

Kirli yüzeyler temizlenmeli ve dezenfekte edilmeli

Virüs bulaşmış, çarşaf, giyecek, örtü gibi çamaşırlar yüksek ısıda su ve sabunla hemen yıkanmalı

Şebeke sularında sorun varsa kaynatılıp soğutulduktan sonra kullanılmalı

Enfeksiyonu olan kişiler, hastalıkları sırasında yemek hazırlamamalı Gündem haberler için bizi takip edin. Haberler.com gündemin sıcak konularını sizler için derliyor.

NOROVİRÜS SALGINI MI VAR?

İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi ve Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, okulların açılmasıyla görülme sıklığı artan Norovirüs hakkında uyarılarda bulundu.

"SALGINA SEBEP OLABİLİR"

Norovirüs'ün dünyadaki ishalli hastalıkların en sık nedeni olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Yavuz, bu enfeksiyonun da kolaylıkla salgınlara yol açabileceğini söyleyerek "Norovirüs salgın yapabilir. Çünkü çok kolay bulaşabilir. Kovid gibi kapalı ortamlarda, yakın temasta bulaşma riski artar. Hızlı yayılır. Mesela sınıfta bir çocuk kustuğunda o sırada çevreye yayılan partiküllerden bile diğer çocuklara bulaşabilir. Çok çok kolay yayılabilen bir virüs" dedi.

"İSHAL YA DA KUSMA VARSA ÇOCUK OKULA GÖNDERİLMEMELİ"

Hekimlerin aslında Norovirüs'e çok alışık olduğunu okullar her açıldığında kalabalık ortamlar olduğu zaman genellikle yaygınlaştığını da söyleyen Prof. Dr. Yavuz, korona pandemisinden sonra ailelerde artan "Çocuğum korona mı oldu?" endişeyle ilgili de "Genellikle ishal ve kusma yapar. Ateş çok gördüğümüz bir tablo değildir. Sınıfta 5-10-15 kişi, kısa bir süre içinde hastalanabilir. Buradan da anlarız Norovirüs olduğunu. Evde kalıp sıvı ve elektrolit replasmanı yeterli olur. Başka bir tedaviye ihtiyaç duyulmaz. Ancak çok kusuyorsa çocuk, ağızdan beslenemiyorsa belki damar yolundan desteklemek gerekebilir. Koronayla karıştırılmamalı Norovirüs. Her ne kadar korona da ishalle seyretse de bazen, genelde solunum yolu semptomları da eşlik eder. Ateş olur. Burun akıntısı, boğaz ağrısı, Norovirüs'te bunları pek görmeyiz. Solunumsal semptomlarla, tat koku kaybı vs. beraber ishal varsa belki korona yönünde düşünülebilir. Okula yeni başlayan çocukların velileri belki endişeli olabilir ama eski veliler Norovirüs'ü biliyor aslında. Ama geçen yıl çocuklar hiç okula gitmediği için, unutuldu biraz. Bunun için de belki kaygılar fazla. Endişe etmeye gerek yok ama hasta olan çocukların kesinlikle okula gönderilmemesi lazım. Hem korona hem de diğer viral enfeksiyonların yayılmasında en kritik nokta bu aslında" diye konuştu.

AŞILANMA YÜZDE 80 OLANA KADAR ÖNLEMLERE DEVAM

İstanbul'un son durumuyla ilgili de değerlendirmelerde bulunan Prof. Dr. Yavuz, şunları söyledi: "Trafik facia gerçekten. Bu demektir ki İstanbul çok kalabalık artık. Herkes döndü. Dolayısıyla her türlü viral hastalık için bir besi yeri ortamı oluştu. Kovid aşıları ölümden ve ağır hastalıktan korunmada çok çok etkili. Aşı olanlar çok daha nadiren ölüyorken şu anda aşı olmayanlar ölüyor, bunu artık rahatlıkla söyleyebiliriz. Sağlık Bakanlığı verileri de bu yönde. Kontrollü, sosyal yaşama devam etmek zorundayız. Herkes aşısını olacak ama aşı olanlar da dahil olmak üzere kapalı ortamlarda ve yakın temasta kesinlikle maske çıkarılmayacak, çok sayıda insanla görüşülmeyecek. Aşılanma oranımız yüzde 80'lere ulaşana kadar kontrollü sosyal yaşama uyumaya devam etmek zorundayız. Aşı sırası gelen de çocuklar da dahil hemen olmalı."

"İSRAİL ÖNLEMLERİ ERKEN BIRAKTIĞI İÇİN BU DURUMDA"

Toplumsal aşılamada yüzde 80'lere ulaşmadan kontrollü sosyal yaşamı bırakmanın İsrail'deki gibi sonuçlara yol açabileceğine de değinen Prof. Dr. Yavuz, uyarılarını şöyle sürdürdü: "Kontrollü devam etmezsek, aşı yüzde 90 korusa bile, koruyamadığı yüzde 10'luk grup aşılı olduğu için birdenbire yüzlerce insanla görüşmeye başladığı zaman, enfekte olduğunda bütün topluma hızla yayılıyor hastalık. Aşılanmış olmak davranış değiştirdiği için, aşılanmışların içinde hastalananlar düşük oranda bile olsa çok daha fazla insana temas ederek bulaşların artmasına yol açabiliyorlar. Aşıda hedeflenen noktalara ulaşana kadar kontrol önlemlerine devam etmek zorundayız bu nedenle. İsrail'de mesela, önlemlere yeterince dikkat edilmedi, aşısızlar ve aşının etkisi geçenlerde vaka sayıları hızla arttı."

"REHAVETE KAPILMAK İÇİN HENÜZ ERKEN"

Bilim Kurulu Üyesi Yavuz, Türkiye'deki gibi toplumda enfeksiyon çoksa okullarda da enfeksiyon oranlarının artacağını vurgulayarak "bir daha kapanma olmayacak" rehavetine kapılmak için erken olduğunu söyledi. Prof. Dr. Yavuz, "Önlemlerle dolu bir kış geçirmeliyiz. Okulları açık tutmak gerekiyorsa, gerekirse toplumu kapatmalıyız. Çünkü okullar şu an çok önemli. En büyük zararı onlar gördü bu pandemide. Kapanma açısından en kritik nokta hastanelerde dolacak mı? Şu anda öyle bir doluluk yok" dedi.

"ÖLÜM SAYILARI YÜKSELMEDİ, TESTE GİDENLERDE AZALMA VAR"

Aşılanmaya rağmen ölüm sayılarının daha fazla olduğu yönündeki tartışmalara da değinen Prof. Dr. Yavuz, sözlerini şöyle noktaladı: "Daha az test yaptırıyoruz gibi geliyor. Aşılananlar hastalığı çok hafif geçirdiği için belki daha az teste gidiyor. Yine insanların bir kısmı da karantinadan çekindiği için teste gitmek istemiyor. Böyle bir eğilim gözlemliyorum ben. Alfa pikini hatırlarsanız 60 binlere çıkmıştı vaka sayıları. İngiltere'de Delta pikinde yine aynı yüksek vaka sayıları çıktı ki onlar bizden çok daha yüksek aşılama oranlarına sahip olduğu halde. Bizim (vakaların daha düşük olup ölüm sayılarının daha fazla görünmesi) test yapma stratejimizle de ilgili. Semptomatik olanlara test yapıyoruz. Dolayısıyla asemptomatik geçirenlerin teste gitmediğini düşünüyorum. Bu da vaka sayısı ve ölüm sayılarındaki pay ve paydayı değiştiriyor. Ölüm oranlarının daha yüksek görünmesine yol açıyor gibi. Bu bir hipotez tabii, benim tahminim sadece. Bir de Delta varyantta mortalitenin daha yüksek olduğu ile ilgili veriler de var ama bu da henüz tahmin, kesin kanıtlanmış değil şu anda."