Nobel nedir? Hangi alanlarda Nobel verilir? Nobel Barış Ödülü nedir? Nobel ödülü kimler tarafından seçilir? Nobel Ödülü kazananlar nasıl seçilir?

Aralarında Aziz Sancar'ın da ödül aldığı Nobel Edebiyat Ödülleri kimler tarafınfdan kimlere verilir? Hangi dallarda Nobel ödülleri verilmektedir? Nobel ödülleri hangi yıllarda verilmemiştir? Nobel ödülünü kimler reddetmiştir? Kimler Nobel ödülü alabilir?

NOBEL ÖDÜLÜ NEDİR?

Nobel Ödülü, 27 Kasım 1895 tarihli ve 30 Aralık 1896 tarihinde Stockholm'de açıklanan vasiyetnamesiyle Alfred Nobel tarafından kurulan derneğin verdiği, insanlığa hizmet edenleri ödüllendirmek amacını taşıyan prestijli bir ödüldür. İlk Nobel Ödülleri 1901 tarihinde verilmeye başlanmıştır.

NOBEL ÖDÜLÜ TARİHİ NEDİR?

Nobel Ödülleri, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, İsveç Akademisi, Karolinska Enstitüsü ve Norveç Nobel Komitesi tarafından kişiler veya kuruluşlara fizik, kimya, edebiyat, barış ve fizyoloji veya tıp alanlarındaki olağanüstü başarılarına verilmektedir. 1895 yılındaki Alfred Nobel'in vasiyeti doğrultusunda, 1896 yılından bu yana Nobel Vakfı tarafından idare edilmekte ve yürütülmektedir.

NOBEL ÖDÜLÜ KİMLER TARAFINDAN VERİLMEKTEDİR?

Her ödül ayrı bir komite tarafından verilmektedir. İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi fizik, kimya, ekonomi alanındaki ödülleri; Karolinska Enstitüsü Fizyoloji veya Tıp alanındaki ödülleri ve Norveç Nobel Komitesi edebiyat alanındaki ödülleri vermektedir. Norveç Parlamentosunca İsveç Akademisinden seçilen beş kişilik bir kurul ise barış alanındaki ödülleri verir. Ödül almayı hak eden kişi veya kurum bir madalya, bir diploma ve yıllar içinde değişen miktarda para ödülü almaktadır.

NOBEL ÖDÜLÜNÜ KİMLER ALMAYA HAK KAZANMIŞTIR?

Nobel Barış Ödülü için kişi veya bir kurum kendini aday gösteremez.

Aday gösterebilecekler ise şu şekilde sıralanıyor:

Mevcut devlet başkanlarının yanı sıra, ulusal meclisler ve ulusal hükümetlerin üyeleri (kabine üyeleri bakanlar),

Lahey'deki Uluslararası Adalet Divanı ve Uluslararası Daimi Tahkim Mahkemesi üyeleri,

Uluslararası Hukuk Enstitüsü üyeleri,

Üniversite profesörleri, tarih, sosyal bilimler, hukuk, felsefe, teoloji ve din profesörleri; üniversite rektörleri ve üniversite direktörleri (veya eşdeğerleri),

Barış araştırma enstitüleri ve dış politika enstitü müdürleri,

Nobel Barış Ödülü'ne aday gösterilen kişiler,

Nobel Barış Ödülü'nü kazanan kuruluşlar için ana yönetim kurulu üyeleri veya eşdeğerleri,

Norveç Nobel Komitesi'nin mevcut ve eski üyeleri,

Norveç Nobel Komitesi'nin eski danışmanları Nobel Ödülü almaya kendilerini aday gösterebilirler.

NOBEL ÖDÜLÜ HANGİ DALLARDA VERİLMEKTEDİR?

Nobel Edebiyat Ödülü

Nobel Ekonomi Ödülü

Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü

Nobel Fizik Ödülü

Nobel Kimya Ödülü

Nobel Barış Ödülü

NOBEL ÖDÜLLERİ HANGİ YILLARDA VERİLMEMİŞTİR?

1940 ve 1942 yılları arasında Nobel ödülleri verilmemiştir. Çünkü bu yıllarda 2. Dünya Savaşı vardır.

NOBEL ÖDÜLÜNÜ KİMLER REDDETMİŞTİR?

Dört Nobel ödülü sahibine, Nobel Ödülünü alması amacıyla kendi hükumetleri tarafından izin verilmemiştir.Almanya Adolf Hitler hükümeti, Richard Kuhn (Kimya, 1938), Adolf Butenandt (Kimya, 1939) ve Gerhard Domagk (Fizyololji veya Tıp, 1939)'ın ödüllerini almasına izin vermedi. Sovyetler Birliği'nin baskısı doğrultusunda Boris Pasternak (Edebiyat, 1958) ödülü reddetmiştir. Ayrıca Jean-Paul Sartre (Edebiyat, 1964) ve Lê ??c Th? (Barış, 1973) ödüllerini almayı reddetmişlerdir. Bunlardan Sartre hayatı boyunca tüm resmi ödülleri reddetmiştir. Lê ??c Th? ise o yıllarda Vietnam'ın içinde bulunduğu durum nedeniyle ödülü almamıştır.

NOBEL ÖDÜLÜNÜ ALMAYA HAK KAZANAN TÜRKLER KİMLERDİR?

Orhan Pamuk

12 Ekim 2006 yılında Nobel Edebiyat Ödülü'nü almaya hak kazanan ilk Türk olarak tarihe geçmiştir. Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanan en genç kişilerden biri olmuştur. 7 Aralık 2006'da İsveç Akademisi'nde Babamın Bavulu adlı konuşma metnini Türkçe yapmıştır. Ödülünü ise 10 Aralık 2006 tarihinde Stockholm Konser Salonu'nda İsveç kralı 16. Carl Gustaf tarafından almıştır.

Aziz Sancar

Aziz Sansar 2015 yılında Nobel Kimya Ödülünü almıştır. Aziz Sancar, DNA'nın onarılması ile ilgili yaptığı çalışmalardan dolayı Amerikalı Paul Modrich ve İsveçli Tomas Lindahl ile birlikte2015 Nobel Kimya Ödülü'ne layık görülmüşlerdir.