Mukabele ne demek? Mukabele nedir? Mukabele dinle!
Özellikle Ramazan aylarında her gün bir cüz okuyarak bayrama kadar bütün Kur'an'ı baştan sona okuma geleneği içinden mukabele geleneği doğmuştur.
Daha Ramazan ayında yapılan ve bütün İslam dünyasında Makedonya gibi bazı Balkan ülkelerinde mukabeleye üç aylar girince başlanmakta, receb, şâban ve ramazan aylarında hatim indirilmektedir. Mukabele ne demek? Mukabele nedir? Mukabele dinle!
MUKABELE NEDİR?
Mukabele, bir kimsenin Kur'an'ı ezberden veya kitaptan yüksek sesle okuması ve onu dinleyen topluluğun da sessizce Kur'an'dan takip etmesidir. Sözlük anlamı ile Mukabele, karşılıklı verme, karşılıklı okuma anlamına gelir.
MUKABELE NE DEMEK?
Kur'an'ın ramazan ayında nâzil olmaya başlaması, bu ayda yapılan amellerin diğer zamanlara göre daha faziletli kabul edilmesi de geleneğin yaygınlaşmasında etkili olmuştur. Resûl-i Ekrem'in vefatından önceki son ramazanda mukabele iki defa gerçekleşmiştir (Buhârî, "Bed?ü'l-va?y", 5, "Bed?ü'l-?al?", 6, "İsti??ân", 43; Müslim, "Fezâ?ilü'?-?a?âbe", 98, 99), buna "arza-i ahîre" denir (İbn Sa'd, II, 195). Sahâbeden bazıları ramazan ayı gelince aile fertlerini toplayarak onlara mukabele okurlardı (Nevevî, s. 131 vd.).
Eski İstanbul ramazanlarında camilerde mukabele okumaya ramazandan on beş gün önce başlanır (Balıkhâne Nâzırı Ali Rızâ Bey, s. 38), hatim duası Kadir gecesi öncesi ikindi namazında yapılırdı (a.g.e., s. 64). Osmanlılar döneminde namazlardan önce birer cüz mukabele okumakla görevli olan ve kendilerine "cüzhan" denilen cami görevlileri vardı (Pakalın, I, 318).