Marteniçka ne zaman takılır? Marteniçka bileklik nedir, ne zaman takılır, ne zaman çıkarılır?
Marteniçka, baharın gelişinin önemli simgelerinden birisidir. Balkan ve Trakya halkları, baharın gelişini kırmızı ve beyaz yünlerden yapılan marteniçka bilekliklerle kutluyor. Peki, Marteniçka ne zaman takılır? Marteniçka bileklik nedir, ne zaman takılır, ne zaman çıkarılır? Marteniçka bileklik ne zaman takılır?
Marteniçka 1 Mart itibarıyla bileklerdeki yerini aldı. Eski bir Balkan geleneği olan marteniçka (martenitsa) bileklikleri baharın gelişini temsilen günümüzde de özellikle Trakya bölgesinde hala her sene takılmaya devam ediliyor. Kırmızı ve beyaz ipler ile yapılan Marteniçka bilekliği Mart ayı boyunca bileklerde kalmaya devam ediyor. Peki, Marteniçka ne zaman takılır? Marteniçka bileklik nedir, ne zaman takılır, ne zaman çıkarılır? Marteniçka bileklik ne zaman takılır? İşte detaylar haberimizde...
MARTENİÇKA NE ZAMAN TAKILIR? MARTENİÇKA BİLEKLİK NEDİR?
Marteniçka, 1 Mart'tan başlayarak martın sonuna kadar takılan, beyaz ve kırmızı yünden yapılan bir süstür. Baharın gelişi münasebetiyle geleneksel Baba Marta (Marta Nine) günleri başlar. Çok eskilere dayanan Baba Marta, Bulgaristan'a has bir gelenektir. Bu günde Bulgarlar yakınlarına ve arkadaşlarına "marteniçka" olarak adlandırılan sembolleri, yıl boyu sağlık ve güç dileğiyle hediye ederler. Âdete göre, marteniçkalar kırlangıç veya leylek görünceye kadar taşınırlar.
Marteniçkalar el yapımıdır, asla satın alınamaz, yalnızca hediye edilebilir, mütevazı bir dilekle bileğe bağlanır, baharda çiçek açan ilk ağaç dalına bağlanır ve yeterince beklenirse dilek mutlaka gerçekleşir.
Bu bayram Bulgarcada "Çestita Baba Marta!" şeklinde kutlanır. Baba Marta – Marta Nine, günümüze kadar korunmuş en saygın geleneklerden biridir. Bu takılar, meyve ağaçlarına, evlere, ev hayvanlarına da takılırlar. Bu şekilde yeni başlayan tarım yılının da bereketli ve verimli olması için dilekler tutulur.
İlk marteniçkalar, başka takı ve detaylar kullanmadan, sadece kırmızı beyaz ipliklerden yapılırmış ve nazardan korunmak için insanlara ve hayvanlara takılırmış. Bazı bölgelerde bu bükülmüş kırmızı-beyaz sicime altın veya gümüş para bağlanırmış, bu da hastalıklardan korunmak için bir simge olarak kullanılırmış.
Otantik bir sanat niteliğinde olan halkın güzellik ve estetik duygusu daha geç dönemlerde marteniçkalarda da kendini gösterir. Önceleri kırmızı-beyaz yünden yapılan marteniçkalara, püskül, top, insan gibi değişik şekiller verilir. marteniçkaların gelmiş geçmiş tarihinde en önemli yere sahip olan şekiller ise; "Pijo ve Penda" adıyla bilinen kırmızı ve beyaz ipten yapılmış kuklalardır.
Marteniçkalarda kullanılan beyaz renk uzun ömrü, kırmızı renk ise sağlık ve gücü temsil eder.
MARTENİÇKA NEDEN TAKILIR?
Bu bayram Bulgarcada "Çestita Baba Marta!" şeklinde kutlanır. Baba Marta–Marta Nine, günümüze kadar korunmuş en saygın geleneklerden biridir. Bu takılar, meyve ağaçlarına, evlere, ev hayvanlarına da takılırlar. Bu şekilde yeni başlayan tarım yılının da bereketli ve verimli olması için dilekler tutulur.
İlk martenitsalar, başka takı ve detaylar kullanmadan, sadece kırmızı beyaz ipliklerden yapılırmış ve nazardan korunmak için insanlara ve hayvanlara takılırmış. Bazı bölgelerde bu bükülmüş kırmızı-beyaz sicime altın veya gümüş para bağlanırmış, bu da hastalıklardan korunmak için bir simge olarak kullanılırmış.
MARTENİÇKA HANGİ KOLA TAKILIR?
Marteniçkanızı istediğiniz kolunuza takabilirsiniz, sağ ve sol ayrımı yoktu.
MARTENİÇKA NE ZAMAN TAKILIR?
Çok eski bir Balkan kültürü olan Marteniçka (Martenitsa), 1 Mart tarihi ile kırmızı ve beyaz iplerle örülmeye başlanır ve bileklere takılır.
MARTENİÇKA NE ZAMAN ÇIKARTILIR?
Marteniçka bileklikleri, Mart ayının sonuna kadar kollardan çıkartılmaz.
EVDE MARTENİÇKA YAPIMI
Tuhafiyeden alacağınız orta düzey kalınlıkta kırmızı ve beyaz iplerle marteniçkanızı örebilirsiniz. İstediğiniz deseni vererek farklı modeller ortaya çıkarabilirsiniz.
MARTENİÇKA NASIL YAPILIR?
Geleneğe göre marteniçkaların satın alınmaması ya hediye edilmesi ya da örülmesi gerekir. Balkan coğrafyasında 1 Mart'ta herkes birbirine marteniçka hediye eder. Marteniçka örmek oldukça kolaydır. Bir parça kırmızı ip ve bir parça beyaz ip marteniçka örmek için yeterlidir. Kırmızı ve beyaz ipi bir ucundan birbirine bağlayıp diğer uçları birbirine dolayarak marteniçka örebilirsiniz. İsteyen tığ ya da şişle de örgü örer gibi istediği şekilde marteniçka örebilir. Marteniçkalara isteğe göre boncuk ve süslemeler de takılabilir.