Maddenin halleri nelerdir? Maddenin ayırt edici özellikleri ve maddenin ortak özellikleri nedir? Maddenin halleri nelerdir açıklayınız?

Maddenin toplamda 3 değil 4 hali vardır. Maddenin halleri; katı, sıvı, gaz ve plazma olarak geçmektedir. Peki, maddenin halleri nelerdir? Maddenin toplamda kaç hali vardır? Maddenin ayırt edici özellikleri nelerdir? Maddenin ortak özellikleri nelerdir? Madde ile ilgili tüm bilgilere yazımızdan ulaşabilirsiniz. Bu sayede fizik ve kimya derslerinden yüksek not alabilirsiniz.

MADDE NEDİR? TDK'YA GÖRE?

Madde (veya diğer bir adıyla özdek de deniliyor), hacmi ve kütlesi olan, uzayda yer kaplayan tanecikli yapılara denilir. Diğer bir deyişle insanın 5 duyu organıyla algılayabildiği ya da hissedebildiği canlı ve cansız varlıkların tümüne madde denir.

Türk Dil Kurumu'na göre madde kelimesi 8 farklı manaya gelmektedir. Şimdi anlamlarını yazalım.

TDK madde 1. anlamı : Duyularla algılanabilen nesne.

TDK madde 2. anlamı : Bir cismi oluşturan öge, öz

TDK madde 3. anlamı : Yasa, sözleşme, antlaşma vb. metinlerde, her biri başlı başına bir yargı getiren ve çoğu kez rakamla belirtilen bölüm

TDK madde 4. anlamı : Sözlük ve ansiklopedilerde tanımlanan, anlatılan kelime, ad veya konulardan her biri

TDK madde 5. anlamı : Para, mal vb. ile ilgili şey

TDK madde 6. anlamı : Kendi içinde bütünlüğü olan anlatım

TDK madde 7. anlamı : Boşlukta yer kaplayan, bir kütlesi olan her türlü varlık, özdek

TDK madde 8. anlamı : Molekül

MADDENİN HALLERİ NELERDİR?

Maddenin toplamda 4 hali bulunmaktadır. Normalde katı, sıvı ve gaz olarak maddenin 3 hali var diye bilinir. Fakat maddenin halleri katı, sıvı, gaz ve plazma hali olmak üzere toplamda 4 tanedir. Bu bakımdan plazma halini de maddenin halleri içerisinde saymamız gerekmektedir.

Günlük hayatta maddenin 4 hal aldığı görülmektedir.

Maddenin halleri:

- Katı
- Sıvı
- Gaz
- Plazma

Bunlara ek olarak maddenin başka halleri de var olduğu söylenmektedir. Örneğin Bose-Einstein yoğunlaşması ve nötron-dejenere maddesi, maddenin başka bir hali olarak geçiyor. Lakin bu durum olağanüstü sıradışı durumlarda gerçekleşmektedir. Mesela çok yoğun veya çok soğuk maddelerde gerçekleşir. Bu bakımdan günlük hayatta algıladığımız maddeler arasında sayılmadığı için bu tarz haller maddenin halleri sınıfına dahil edilmez.

Şimdi maddenin halleri nelerdir 4 farklı hal bakımından detaylı şekilde inceleyelim.

MADDENİN KATI HALİ NEDİR? ÖZELLİKLERİ NELERDİR?

Maddenin halleri nelerdir açıklayınız? sorusuna cevap olarak Katı maddelerde parçacıklar (atomlar, iyonlar veya moleküller) çok sıkı bir şekilde bir arada tutulmaktadır. Maddenin katı hali, belirli bir hacmi ve şekli olan halidir. Katı haldeki maddelerin atomları ve molekülleri birbirine çok yakındır ve çok sıkıdır. Atomlar ve moleküller arası boşluk katı hallerde daha az olduğundan dolayı bu maddeler sıcaklıkla genişleyebiliyorlar fakat daralmazlar. Katı hal maddenin en düzenli halidir. Katı maddeler kesilebilir veya kırılabilir maddelerdir. Şimdi katı hallere örnek yapalım.

Katı maddelere örnekler : Masa, Sandalye, Kitap vb. maddeler

Maddenin katı hali

MADDENİN SIVI HALİ NEDİR? ÖZELLİKLERİ NELERDİR?

Maddenin 2. hali sıvı haldir. Sıvılar akışkan maddelerdir ve bu yüzden bulunduğu kabın şeklini alırlar. Sıvı hal genellikle sıkıştırılamayan maddeler sınıfına girmektedir. Tabii ki çok yoğun sıvılar da vardır ve bunlar katı maddeye daha yakın gibi gözükseler de akışkandırlar.

Sıvıların belirli bir şekli yoktur. Hangi kaba konulursa o kabın şeklini alırlar. Maddenin sıvı halindeki atom ve moleküler arası boşluk katı hale göre daha fazladır.

Sıvı maddelere örnekler : Su, Çay, Kahve, Ayran

Maddenin sıvı hali

MADDENİN GAZ HALİ NEDİR? ÖZELLİKLERİ NELERDİR?

Maddenin üçüncü hali gazlardır. Gazlar sıkıştırılabilir ve bulundukları kapların şekline uymayabilirler. Gazlar yer aldıkları kapların şekline uymayabildikleri gibi o kapları genişletebilirler de. Yani gazlar, sıvılar gibi bulundukları kapların şeklini kesin alır diye bir şey söz konusu değildir.

Gaz hali, atom ve moleküller arasındaki boşluğun katı ve sıvı halden fazla olduğu haldir. Gazlar sıkıştırılabilir ve sıvı hale dönüştürülebilir.

Gaz maddelere örnekler : O2 (Oksijen), CO2 (Karbondioksit), H (Hidrojen), He (Helyum)

Maddenin gaz hali

MADDENİN PLAZMA HALİ NEDİR? ÖZELLİKLERİ NELERDİR?

Maddenin bir diğer hali ise plazma halidir. Aslında plazma hali önceden ders kitaplarında yer almıyordu. Fakat sonradan MEB kaynaklarına da eklendi. Çoğu kişi maddenin 3 hali olduğunu ve katı, sıvı, gaz olduğunu bilirler. Fakat maddenin 4. bir hali daha vardır o da plazma halidir.

Plazma hali genellikle dünyada görülmez, dünya dışında görülmektedir. Dünya dışındaki maddelerin hemen hemen çoğu iyonlaşmış gaz halinde yani plazma halinde olmaktadır.

Plazmalar elektrik akımını iletirler.

Bazı kaynaklara göre maddenin plazma hali oldukça yanlış anlaşılmaktadır. Normalde dünyada görülmez denilir fakat dünyadaki bazı maddelerde plazma hali görülebiliyor. Örneğin yıldırım, ateş, floresan lambalar vb. maddeler plazma hale örnektir. Fakat dünyada az sayıda örneği olduğu için dünya dışında daha çok görülür denilmiştir.

Plazma maddelere örnekler : Yıldız, Yıldırım, Neon tüpleri

Maddenin plazma hali

MADDENİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ NELERDİR?

Maddenin ayırt edici özellikleri en araştırılan konular arasında yer almaktadır. Şimdi sizler için anlaşılır bir şekilde maddenin ayırt edici özellikleri nelerdir onları yazalım.

Maddenin ayırt edici özellikleri: