Kerbela nedir? Kerbela olayı ne zaman, nerede, kimler arasında olmuştur? Kerbela olayı kısaca

İslam aleminin hüzünlü anılarından biri olan Kerbela Olayı, Irak sınırları içerisinde yer alan Kerbela şehrinde gerçekleşmiştir. Müslüman alemi Muharrem ayında anma törenleri düzenler. Matem ayı olarak bilinen Kerbela Olayı 10 Ekim 680 yılında gerçekleşmiştir. Müslümanların dinmeyen ortak acısı olarak her yıl anılmaktadır.

KERBELA NEDİR? KERBELA OLAYI KISACA

Hz. Muhammed (sav)'in 632 yılında vefat etmesinden sonra, Müslüman toplumunun başına kimin geçeceği büyük bir sorun oldu. Müslümanların bir kısmı Ebu Bekir'in halifeliğini kabul etti. Ebu Bekir'den sonra Ömer bin Hattab, Osman bin Affan ve Ali bin Ebu Talib halifeliğe geldiler.

Hz. Osman 656 yılında asiler tarafından öldürüldü. Halifelik makamına Hz. Ali geçti. Hz. Osman'ın intikamının alınmasını isteyen Osman'ın amcasının oğlu Muaviye ile Talha, Zübeyr, Aişe ve diğer akrabaları Hz. Ali'den katilin bulunmasını istediler. Hz. Ali ise ortalığın bir süre yatışması için beklemelerini istedi. Kısas alınması gerektiğini düşünen Muaviye, Talha, Zübeyr ve Aişe, Hz. Ali'ye darıldı.

Talha ve Zübeyr bir ordu topladı. Hz. Ali bu durumu isyan olarak kabul etti ve iki tarafın askerlerinin sözlü tartışması bir anda savaşa döndü. Bu savaşta, sahabelerden Talha ve Zübeyr hayatını kaybetti. Aişe ise Ali tarafından Medine'ye gönderildi.

Müslümanlar arasında çıkan ikilik sonucunda, Muaviye hilafetini ilan etti. Bu sebeple İslam Devleti, Ali ile Muaviye arasında ikiye bölündü.

Hz. Ali, 5 yıl daha halifelik yaptıktan sonra 661 yılında namaz kıldığı esnada suikaste uğramış ve şehit edilmiştir. Hariciler'den Abd'ûr-Rahmân İbn-i Mûlcem tarafından şehit edilen Hz. Ali'den sonra Muaviye, 20 yıl daha iktidarda kaldı.

Muaviye hayattayken, Müslüman toplumun oğlu Yezid'e biat etmesini istedi. Fakat kendi destekçileri ve Hicaz ahalisi oğlu Yezid'e biat etmedi. Sebep olarak ise Hasan ile yaptığı anlamayı gösterdiler. Muaviye 680 yılında vefat ettikten sonra Yezid başa geçti.

Yezid başa geçtiğinde ilk olarak Medine Valisi'ne bir mektup ulaştırdı. Mektupta Hüseyin bin Ali'ye değil, kendisine itaat etmesi gerektiğini yoksa canından olacağından bahsetti.

Bu dönemde Hüseyin bin Ali ise Küfelilerden destekler alıyordu. Küfe'ye gelmesi halinde halifeliğini destekleyeceklerini ifade ediyorlardı. Hüseyin bu sebeple yaklaşık 70 destekçisi ve ailesi ile Kûfe'ye doğru yola çıktı. Sayıca fazla olmayan Küfeli destekçiler, Hüseyin ve beraberinde Küfe'ye gelenler, Kerbelâ bölgesinde Yezid'in 4500'e yakın adamıyla karşılaştılar. Burada meydana gelen savaşta Hüseyin ve destekçilerinin hepsi şehit edildi ve ailesi esir alındı.

Muharrem Ayı'nın 7'sinde karşı karşıya gelinen olay, Muharrem Ayı'nın 9'unda Hz. Hüseyin ve destekçilerinin şehit olması ile son buldu.

KAMPLAR YAĞMALANDI

Katliamda, Ubeydullah bin Ziyad'ın emri üzerine Hüseyin'in cesedi atlara çiğnetildi. Daha sonra Yezid'in askerleri kampı yağmaladı. Ölen 72 kişinin cesedi El-Gadiriye köylüleri tarafından defnedildi. Kadınlar ve çocuklar yargılanmak üzere Şam'a götürüldüler. Yargılanmak için Şam'a götürülen esirlerin, açlık ve susuzluğun yanında bir de Hz. Hüseyin ve yarenlerinin şehit edilmesinin acısını yaşadılar.

HALKIN DESTEĞİNİ KAYBETMESİ İSTENDİ

Kerbela'da yaşananların, Yezid'in, Hüseyin'in destekçilerinin ne hallere düştüğünü gösterip, halkın desteğini kaybetmesini sağlamak olduğu söyleniyor. Kerbela Olayları her yıl Şiî ve Alevîler tarafından muharrem orucu tutarak ya da törenler şeklinde, bir kesim Sünni Müslümanlar tarafından da mevlid okunarak ve muharrem orucu tutularak anılıyor.

KERBELA OLAYI ÖNEMİ NEDİR?

Şii ve Alevi müslümanları için bu olayın önemi çok büyüktür. Hz. Ali'nin oğulları yenilmez savaşçılar, çok yüce şahsiyetler ve halifelik makamının haklı sahipleridir.

Sünni müslümanlar için de aynı öneme sahip bir konudur. Hz. Ali, en yüce sahabeden (aşere-i mübeşşereden) ve dört büyük halifeden biridir. Hz. Ali ve oğulları seçilerek gelen dini liderler olarak kabul edilir. Sünnilere göre de seçilmemiş ve zorla başa gelmiş bir halife olan Yezid tarafından katledilmişlerdir.

KERBELA OLAYI NEREDE, NE ZAMAN GERÇEKLEŞTİ?

Irak şehrinin Kerbela sınırları içerisinde gerçekleşen Kerbela Olayı, 10 Ekim 680 tarihinde gerçekleşti. Bu tarih, 10 Muharrem 61'e denk gelir.

KERBELA NEREDE?

Irak sınırları içerisinde yer alır. Bağdat'ın yaklaşık 100 kilometre güneybatısında yer alır.

KERBELA OLAYI KİMLER ARASINDA OLMUŞTUR?

Hz. Muhammed (sav)'in torunu Hüseyin bin Ali'ye bağlı küçük birlik ile Emevi halifesi I. Yezid'in ordusu arasında yaşanan Kerbela Olayı, bugün hala anılmaktadır.

KERBELA OLAYI NASIL ANILIR?

Kerbelâ'da yaşananlar her yıl Şiî ve Alevîler tarafından Muharrem orucu tutmanın yanı sıra törenler şeklinde, bir kısım Sünni Müslümanlar tarafından da tören yapılmaksızın, mevlid okunarak ve muharrem orucu tutularak anılır.

Yas tutma savaşın gerçekleştiği Muharrem ayının 10'unda (Aşure Günü) doruğa çıkar. Bu günde konuşmalar yapılır, yapılanlar tiyatro şeklinde canlandırılır ve ağıtlar yakılır. Hüseyin'in neden hayatını feda ettiği özellikle vurgulanır. Baskıya ve zulme teslim olmadığı belirtilir. Aynı şekilde Muhammed'in torunu Hüseyin'in Kerbelâ'da öldürülmesi hadisesi, Sünnilikte de üzücü bir olay olarak kabul edilip, Yezid Sünni cemaat içerisinde sıklıkla yerilse ve Sünnilikte isim olarak neredeyse hiç kullanılmasa da Ehli Sünnet inancında yas tutmak câiz olmadığı için Kerbela Olayı, Sünnilikte Şiâ'dakine benzer bir şekilde her yıl törenlerle anılmaz.

KERBELA NE DEMEK?

Kerbelâ isminin Akkadca "sivri külâh" anlamındaki karballatu kelimesinin Orta İbrânîce ve Ârâmîce'de aldığı karbalâ şeklinden (v. Soden, I, 449), Arapça "Bâbil çevresi" mânasına gelen Küver Bâbil'den (Hibetüddin eş-Şehristânî, s. 6) ve yine Arapça "ayakların yumuşak zemine batması" anlamındaki kerbele kökünden (Yâkut, IV, 445) geldiği yolunda bazı görüşler ileri sürülmüşse de kesin bir sonuca varılamamıştır.

KERBELA ŞEHİTLERİ KİMLERDİR?

Hz. Hüseyin, Kerbela'ya varmadan önce Müslim bin Akil ile birlikte Şehid olanlar:

1. Müslim bin Akil

2. Muhammed bin Müslim Akil

3. İbrahim bin Müslim Akil

4. Meşkur ( Akil oğullarını zindandan kurtaran zindancı)

5. Hani ( Müslim bin Akil´i evinde saklayan)

6. Muhammet bin Kesiyr

7. Mahdum Bin Muhammet Kesiyr

8. Kays bin Arabi

9. Gülam Selam (Basra´da Şehit oldu)

Kerbelâda İmam Hüseyin'le birlikte şehid olanlar:

1. Hür bin Riyah

2. Ali bin Hur

3. Urve bin Gulam Hur

4. Mis´ab bin Riyah Hur

5. Abdullah Arm bin Kelbi Ebu Talip

6. Berir bin Hasini Hamadani

7. Veheb bin Kelbi

8. Ömer bin Halil

9. Halil bin Ömer

10. Said bin Hanzala

11. Ömer Abdullah Muhyi

12. Vekkas bin Malik

13. Serih bin Ubeyd

14. Müslim bin Avsece

15. Mahdum bin Müslim

16. Hilal bin Raf´i

17. Abdurrahman bin Abdullah

18. Yahya bin Müslim Mazeni

19. Abdurrahman bin Ürve

20. Maik bin Enes

21. Ömer bin Muta

22. Hasim bin Utbe Vakkas

23. Fazl bin Ali Mürteza

24. Habib bin Mezahir

25. Hamza bin Harir

26. Zeyd bin Muhacir Cafi

27. Enes bin Ma´kel

28. Zehir bin Hassan

29. Cafer bin Müezzin

30. Yusuf bin Haris

31. Maik bin Utbe

32. Faris

33. Hanzala bin Sa´d

34. Zeyd bin Ziyad Saabi

35. Sa´d bin Abdullah

36. Cebave bin Haris

37. Ömer bin Cebave

38. Muhammed bin Mikdad

39. Abdullah bin Deccane

40. Saad bin Gulam Mevley-i

41. Kays bin Rebia

42. Sit bin Seyyid

43. Ömer bin Ferrat

44. Müslim bin Hammad

45 Abdullah bin Müslim

46. Cafer bin Akil

47. Abdurrahman bin Meczub Ilahi Sarib

48. Muhammed bin Abdullah Cafer

49. Muhammed bin Avf Abdullah

50. Avn bin Avf

51. Abdullah bin İmam Hasan

52. Muhammed bin Enes

53. Sa´d bin Deccane

54. Firuzan

55. Kasım bin İmam Hasan

56. Ebubekir bin İmam Hasan

57. Osman bin Ali

58. Avn bin İmam Ali

59. Abdullah bin İmam Ali

60. Abbas bin İmam Ali

61. Ali Ekber bin İmam Hüseyin

62. Ali Asgar bin İmam Hüseyin

63. İmam Hüseyin bin İmam Ali