Kanal İstanbul Projesi nedir? Kanal İstanbul son durum nedir?
Son dönemlerde sıkça tartışılan konulardan biri olan Kanal İstanbul projesi nedir? Kanal İstanbul güzergahı ve Kanal İstanbul ve Montrö Sözleşmesi ilişkisi hakkında detayları sizler için derledik.
Kanal İstanbul Projesi nedir sorusunun yanıtı merak edilen konular arasında yer alıyor. Türkiye'nin en büyük projelerinden olan ve ülke gündeminin ilk sıralarında yer alan Kanal İstanbul Projesi'nde yaşanan gelişmeler araştırılıyor. Peki, Kanal İstanbul Projesi ne zaman başlayacak, Kanal İstanbul nedir? Kanal İstanbul ve Montrö Sözleşmesi ilişkisi nedir? Kanal İstanbul Projesi nedir?
KANAL İSTANBUL PROJESİ NEDİR?
Kanal İstanbul, İstanbul'un Avrupa yakasında Karadeniz'den Marmara Denizi'ne uzanması tasarlanan bir su yolu projesidir. Geçmişte benzerleri önerilmiş olsa da, bu hâliyle Kanal İstanbul projesi 2011 yılında dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklandı. Proje için ilk ihale 26 Mart 2020 tarihinde gerçekleştirildi.
Projenin özellikleri
Açıklamalara göre, resmî adıyla Kanal İstanbul, şehrin Avrupa Yakası'nda hayata geçirilecek. Hâlihazırda Karadeniz ile Akdeniz arasında alternatifsiz bir geçit olan İstanbul Boğazı'ndaki gemi trafiğini rahatlatmak adına Karadeniz ile Marmara Denizi arasında yapay bir su yolu açılacak.
Kanalın Marmara Denizi ile birleştiği noktada 2023 yılına değin kurulması öngörülen iki yeni kentten biri kurulacak. Kanalın uzunluğu 40–45 km; genişliği yüzeyde 145–150 m, tabanda ise yaklaşık 125 m olacak.
Suyun derinliği 25 m olacak. Bu kanalla birlikte İstanbul Boğazı tanker trafiğine tümüyle kapanacak, İstanbul'da iki yeni yarımada, yeni bir de ada oluşacaktır.
453 milyon metrekareye kurulması planlanan "Yeni Şehir"'in 30 milyon metrekaresini Kanal İstanbul oluşturmaktadır. Diğer alanlar 78 milyon metrekare ile havaalanı, 33 milyon metrekare ile Ispartakule ve Bahçeşehir, 108 milyon metrekare ile yollar, 167 milyon metrekare ile imar parselleri ve 37 milyon metrekaresi ise ortak yeşil alanlara ayrılmıştır.
Projenin etüt çalışması iki yıl sürecek. Çıkartılan topraklar, büyük bir havalimanı ve liman yapımında kullanılacak, taşocaklarının ve kapatılan madenlerin doldurulması için yararlanılacak.
Projenin maliyetinin 10 milyar doların üzerinde olabileceği belirtiliyor.
15 Ocak 2018 tarihinde projenin güzergâhı belli olmuştur. Ulaştırma Bakanlığı tarafından projenin Küçükçekmece Gölü, Sazlısu Barajı ve Terkos Barajı güzergahlarından geçeceği kamuoyuna duyurulmuştur.
Kanal İstanbul Maliyeti
Projenin toplam maliyeti 75 milyar ₺ olarak açıklanmıştır. Köprü ve havalimanları gibi yatırımlar da hesaba katıldığında toplam maliyetin 118 milyar ₺ olacağı tahmin edilmektedir.
Projenin finansmanı
İnanlar İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Serdar İnan, projenin kendi kendisini finanse edebilecek bir proje olduğunu ifade etti ve "Birkaç yüz milyar dolar para getirebilecek bir proje. Şu anki boğazdan çok daha güzelini bile yapabiliriz." diye konuştu. Aşçıoğlu İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Yaşar Aşçıoğlu, projenin devlete sıfır maliyeti olacağını düşündüğünü belirtti. Aşçıoğlu, "Başbakan 'Genellikle devlet arazilerinin yoğun olduğu yerlerden geçmeye gayret göstereceğiz.' dedi. Bu ikinci boğazın maliyetini karşılar ve geçer. Yatırım oralara kayacak. Devletin malı değerlenecek." dedi. Fakat, Ankara Üniversitesi'nden Prof. Dr. Korkut Boratav'ın dediğine göre Kanal İstanbul'un "özel ve toplumsal getiri ve maliyet öğelerini birlikte dikkate alan bir net getiri hesabının negatif bir değer vermesi dahi olasıdır."
Kanal İstanbul ve Montrö Sözleşmesi ilişkisi nedir?
1936 tarihli Montrö Boğazlar Sözleşmesi, 1923 yılında Lozan'da yapılan boğazlara ilişkin sözleşmenin yerini almıştır. Sözleşme, transit geçişin "boğazdan devamlı ve hızlı bir geçiş amacıyla seyrüsefer ve bu saha üzerinde uçuş serbestisi" anlamına geleceğini belirtmiştir.
SON DURUM NEDİR?
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, 4 Mart 2022 tarihinde, Ankara Üniversitesi'nde öğrencilerle birlikte sektör seminer derslerine katıldı. Bakan Karaismailoğlu "Kanal İstanbul dedikodu siyasetine alet edilecek bir konu değildir, yirmi yılda 1 trilyon 613 milyon liralık yatırım hamlesi yapıldı." dedi.
"Yirmi yılda 1 trilyon 613 milyon liralık yatırım hamlesi yapıldı"
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, Ankara Üniversitesi'nde öğrencilerle birlikte sektör seminer derslerine katıldı. Burada konuşan Karaismailoğlu, "Kanal İstanbul dedikodu siyasetine alet edilecek bir konu asla değildir" dedi.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, Ankara Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi Gayrimenkul Geliştirme ve Yönetimi Bölümü tarafından düzenlenen sektör seminerlerinin " Türkiye'nin Ulaştırma Politikaları" konulu açılış dersine katıldı. Açılış dersinde konuşan Karaismailoğlu, altyapının ülke için önemine değinerek, "Ulaştırma sektörün, bütün ilerlemenin önemli bir altyapısı. Ne kadar güçlü bir altyapısınız olursa ülkenin ekonomisine, istihdamına, üretimine, tarımına ve turizmine o düzeyde faydalı olursunuz. Bir bölgenin ulaşımına fazladan alternatifin olmasının yanı sıra konforlu, güçlü ve hızlı olması o bölgenin dinamiklerini yerinden oynatıyor ve pozitif yönde katkı sağlıyor. Ben de son 20 yıldır ülkemizde yaşanan ulaştırmadaki altın çağı sizlere özetleyeceğim" ifadelerini kullandı.
"20 yılda 1 trilyon 613 milyon liralık yatırım hamlesi yapıldı"
2002 ve öncesindeki ulaştırma ve altyapı yetersizliğine dikkat çeken Karaismailoğlu, "2002 yılında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan lider olduğunda bu altyapı eksikliği gün yüzüne çıktı. Bizim büyük hedeflerimiz vardı ve bu büyük hedeflere ulaşmak için güçlü bir ulaştırma altyapısı gerekiyordu. 20 yılda 1 trilyon 613 milyon liralık yatırım hamlesi yapıldı. Bakanlık olarak insan, yük ve veri taşıyoruz. Bunu da en kısa sürede, en hızlı şekilde güvenli ve konforlu şekilde taşımak zorundayız. Önce altyapıyı yapacağız ve daha sonra milletimizin hizmetine sunacağız. Mobilite, lojistik, dijitalleşme odaklarında insan ve yük taşımayı en konforlu, hızlı ve güvenli şekilde gerçekleştirmek için çalışmalarımızı yapıyoruz" açıklamasında bulundu.
2053 vizyonunda sürdürülebilir bir politika izlendiğini kaydeden Karaismailoğlu, 2002 yılında 6 bin 100 kilometre olan bölünmüş yol ağının şu anda 28 bin 530 kilometreye çıkarıldığını ve 2053 hedefinin 38 bin kilometre olduğunu dile getirdi. 20 yıl önce 10 bin 959 kilometre bölünmüş demiryolu ağının olduğunu belirten Bakan Karaismailoğlu, şu an 13 bin 22 kilometre hat olduğunu kaydetti. Ayrıca Karaismailoğlu, 26 olan havalimanı sayısının 61'e çıkarıldığını, 149 adet limanın ise 217'ye çıkarıldığını açıkladı.
"Kanal İstanbul dedikodu siyasetine alet edilecek bir konu asla değildir"
Kanal İstanbul projesinin kısır siyasi konulara alet edilemeyecek bir proje olduğunu aktaran Karaismailoğlu, "Dünyadaki ticari hareketliliğin yüzde 90'ı denizlerden yapılıyor. Bu denizleri de yöneten önemli limanlar var Singapur ve Roterdam Limanı gibi. İnşallah önümüzdeki yıllarda İstanbul böyle lojistik bir limana sahip olacak. Kanal İstanbul ile birlikte büyük bir planlama yapıyoruz. Bazıları 'Kanal İstanbul'a ne gerek var?' gibi sorular soruyor. Biz bir devletiz ve problemi görüyoruz. Bizim büyük hedeflerimiz var, söylediğim ticaret hacimlerine hazırlıklı olmak, önümüzdeki yıllarda aşırı şekilde çıkacak sıkıntıları çözmek için bugünden planlama yapmak gerekiyor. Kanal İstanbul da bunun bir sonucudur. Kanal İstanbul dedikodu siyasetine alet edilecek bir konu asla değildir. Bunu özellikle ülkeyi yönetmeye talip olan insanların konuşması onları gülünç duruma düşürüyor" diye konuştu.
Marmara Denizi'nde oluştan trafiğe dikkat çeken Karaismailoğlu, bekleme sürelerinin ilerleyen zamanlarda haftalara çıkacağını ve Marmara Denizi'nin bu bekleme süresini kaldıramayacağını dile getirdi. Karaismailoğlu, bu sebepten ötürü İstanbul Boğazı'na alternatif bir yol daha yapılması gerektiğini belirtti.