HÜRJET nedir? HÜRJET motoru özellikleri ne? HÜRJET ne zaman uçacak?
Türkiye'nin ilk yerli ve milli jet uçağı olacak HÜRJET ile ilgili önemli bir gelişme yaşandı. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, jet eğitim ve hafif taarruz uçağı HÜRJET'in motorunu çalıştırdığını belirterek, "Artık sıra uçuşta" ifadelerini kullandı. Merak edilenler arasında ise HÜRJET nedir? HÜRJET özellikleri ne? HÜRJET ne zaman uçacak? soruları yer aldı.
HÜRJET özellikleri ne? sorusu araştırılıyor. Türk Havacılık ve Uzay Sanayii, 2017 yılında kendi öz kaynakları ile başlattığı HÜRJET Jet Eğitim Uçağı projesinde önemli bir aşamayı daha atlattı. Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, HÜRJET ile ilgili son gelişmeyi sosyal medyadan duyurdu. Peki, HÜRJET nedir? HÜRJET özellikleri ne? HÜRJET ne zaman uçacak?
HÜRJET NEDİR?
TUSAŞ Hürjet, Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. tarafından jet motorlu eğitim ve yakın hava destek uçağı olarak geliştirilmektedir. Şirket, mevcut ihtiyaçlar ve pazar koşullarını değerlendirerek kendi girişimiyle başlattığı projeyi, Jet Eğitim ve Yakın Hava Destek Uçağı Geliştirme Projesi adı altında yürütecektir. HÜRJET'in, Türk Hava Kuvvetlerinin jet eğitim uçağı olarak kullandığı T-38 uçaklarının yerine hizmete girmesi ve savaş pilotlarının yetiştirmesi hedeflenmektedir.
TUSAŞ yetkilileri, HÜRJET Projesi'ni Türkiye'de havacılık sanayisinin gelişimi açısından oldukça önemli görmektedir. Projenin, başarılı sonuçlar alınan ve yeni sürümlerle sürdürülen HÜRKUŞ ile çalışmaları devam eden Milli Muharip Uçak Projesi arasındaki sanayi geçişini sağlayacağını belirtmektedirler. HÜRJET'in 3000 kg faydalı yük kapasitesine sahip Hafif Taarruz Uçağı modeli, Türkiye ile birlikte dost ve müttefik ülkelerin silahlı kuvvetlerinde, hafif taarruz, yakın hava destek, sınır güvenliği, terörle mücadele gibi görevlerde kullanılmak üzere silahlandırılacaktır. HÜRJET, en yüksek 1.4 Mach hız ve en yüksek 45,000 ft irtifada görev yapacak şekilde tasarlanacak olup son teknoloji görev ve uçuş sistemlerini barındıracaktır. 12.01.2022'de toplanan SSİK, açıklamasında gelecek yıl ilk uçuşunu yapacak olan Hürjet için ilk etap seri üretim kararı alındığını duyurmuştur. Böylece ilk seri üretim Hürjet uçaklarının 2023 veya 2024 yılında göreve başlamaları beklenmektedir. Mayıs 2022 itibarıyla ilk prototip uçağın parça üretimi tamamlanmıştır. Hürjet'in General Electric F404 motoru ile üretilmesi kararlaştırıldı. Kesin çözüm olarak yerli bir turbofan motorun üretilmesi planlanmasına rağmen ilk üretim Hürjet'lerde yerli motorun yetişmeyeceği düşünülmektedir. Bu süre zarfında üretilecek olan uçaklar General Electric F404 turbofan motoru ile havalanacaktır.
HÜRJET ÖZELLİKLERİ NE?
Teknik özellikler- Kanat açıklığı: 9,5 m (31,2 ft)
- Uzunluk: 13,6 m (44,6 ft)
- Yükseklik: 5,1 m (16,7 ft)
- Kanat alanı: 35 m² (270 ft²)
Güç kaynağı
- Motor türü: 1 adet General Electric F404 turbofan motor[6]
- İtki: 19.200lb
Performans
- Faydalı Yük: 6.000 pound (2.722 kg)
- Servis tavanı: 45.000 fit (13.716 m)
- Kesintisiz dönüş: 6.5g @ 15,000 ft <0.9M
- Tırmanma oranı: 39.000 fit/dk (198 m/sn)
- Menzil: 1.200 deniz mili (2.222 km)
- Yük kapasitesi: 6.000 pound (2.722 kg)
- Azami hız: 1.4 Mach
- G limitleri: +8g / -3g
- Baş üstü göstergesi (HUD)
- Kaska ekli gösterge (opsiyonel)
- Tam otorite, sayısal kontrollü uçuş sistemi
- Gelişmiş insan makine arayüzü, F-35 ve MMU için asgari alışma zamanı
- Intra & inter veri linki
- Gece görüş uyumlu (AJT, LIFT)
- Havada yakıt ikmali
- Zarf koruma
- Gömülü taktik eğitimi ve canlı sanal yapıcı eğitim sistemleri
HÜRJET NE ZAMAN UÇACAK?
HÜRJET Nisan 2018'de kavramsal tasarım aktiviteleri, Temmuz 2019'da ön tasarım faaliyetleri, Şubat 2021'de kritik tasarım faaliyetleri başarıyla sonuçlandırıldı, tasarım döngülerinin sonuçlanmasıyla üretim faaliyetlerine geçildi. Yaklaşık 8 bin parçadan oluşan HÜRJET için parça üretimlerine Ocak 2021'de başlandı. Uçağın ilk uçuşunu ise 18 Mart 2023'te yapması planlanıyor.
"MOTORU ÇALIŞTIRDI, ARTIK SIRA UÇUŞTA"
Türk Havacılık ve Uzay Sanayii, 2017 yılında kendi öz kaynakları ile başlattığı HÜRJET Jet Eğitim Uçağı projesinde önemli bir aşamayı daha atlattı. Savunma Sanayii Başkanı İsmail Demir, HÜRJET ile ilgili son gelişmeyi sosyal medyadan duyurdu. Demir, "Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın güçlü liderliğinde, Türk savunma sanayisi olarak Cumhuriyetimizin 100. yılında çalışmalarımız tüm hızıyla devam ediyor. HÜRJET motorunu çalıştırdı. Artık sıra uçuşta." ifadelerini kullandı.
HÜRJET motorunu çalıştırmak için hazırlanırken tüm çalışanlar heyecanla bekledi. Daha sonra ise uçağın motorunun çalıştırılması ile sevinç yaşandı. O anlarda çalışanlar birbirlerini tebrik ederek, mutluluklarını paylaştılar. HÜRJET için Ocak 2022'de Savunma Sanayii İcra Komitesinde seri üretim kararı alındı. İlk aşamada Hava Kuvvetleri'ne 16 HÜRJET teslim edilecek. Malezya'daki 18 uçaklık hafif taarruz uçağı ihalesine de HÜRJET ile teklif verildi.