Dolar kuru neden yükseliyor? Dolar neden tekrar yükseliyor? Uzmanlardan dolar yorumu
Dolar kuru neden yükseliyor? Dolar neden tekrar yükseliyor? Soruları merak edilmeye başladı. Dolar 7.44'e çıktıktan sonra 7.32 seviyelerine kadar geriledi. Dün gün içinde yüzde 3'ün üzerinde değer kaybeden dolar akşam saatlerindeki hareketinin ardından sabahın ilk saatlerinde de artışla işlem gördü. Uzmanlardan dolar yorumu
Dolar kuru neden yükseliyor? Dolar neden tekrar yükseliyor?Dolar kuru güne yeniden 7.43 seviyelerinden başladı. Her şey ABD'de yaşanan enflasyon endişeleri sonrasında ABD tahvillerindeki yükselişe bağlı olarak başladı. İçeride rezerv tartışmaları yaşayan Türkiye'de TL'nin diğer gelişen ülke para birimlerine göre daha çok değer yitirmesi dikkat çekti.
DOLAR KURU NEDEN YÜKSELİYOR?
Dolar kuru dün akşam saatlerinde 7.44 TL'ye kadar yükseldikten önce 7.38'e ardından da 7,32-7.35'e aralığına indi. Haftaya 7.07 seviyesinden başlayan dolar/TL diğer gelişen ülke para birimleri gibi dün akşam saatlerinde hızlı bir harekete sahne oldu. Dün akşam hareketli saatler geçiren piyasalarda bu sabah benzer dalgalanmanın sürdüğü gözleniyor. Zira dolar kuru güne bu hareketin devamı ile yeniden 7.43 seviyelerinden başladı.
Türk Lirası piyasasının içeride kapanmasının ardından piyasada likiditenin sığlaşması nedeniyle Türk Lirası'ndaki dalgalanma boyu diğer rakiplerinden daha hızlı oldu. Her şey ABD'de yaşanan enflasyon endişeleri sonrasında ABD tahvillerindeki yükselişe bağlı olarak başladı. Küresel piyasalarda Fed Başkanı Jerome Powell'ın açıklamaları da bu endişeleri dindirmeye yetmedi.
YABANCI ÇIKIŞI DA HIZLI OLDU
Zira kur, dün akşam TSİ 21:16'da 7.44 seviyesine ulaştı. Dünkü performanslar dikkate alındığında TL bu seviye ile yüzde 3.8 değer kaybederken Meksika pesosu, Güney Afrika randı da aynı şekilde değer yitirdi. Ancak TL'deki hareket diğer piyasalara göre bir parça daha fazla oldu. Sonrasında kayıp yüzde 3.2 ile 3 arasında kaldı. Güney Afrika Randı ise yüzde 3.3' kadar değer kaybetti. Benzer kayıp Meksika Peso'sunda yaşandı. Peso da dolar karşısında yüzde 2.2 kaybetti. Brezilya Reali ise yüzde 2 kan kaybetti. Rus Rublesi de yüzde 2'ler mertebesinde değer yitirdi.
Türk Lirası'nda dalganın boyutunun büyük olmasında ise ise Türkiye'nin son dönemde de tartışma konusu olan döviz rezervlerindeki düzey ve son dönemde piyasaya artan yabancı girişinin etkisiyle yaşanan düzeltmelerden kaynaklandığı ifade edildi.
TÜRKİYE'DE NELER YAŞANDI
Dolar Şubat ayına 7,30 seviyesinden başlamıştı. Türkiye'nin risk primi 293 baz puan seviyesinden işlem görürken, gösterge tahvil faizi de yüzde 14,92 oldu.
Haftaya 7,01 seviyesinde başlayan dolar/TL kuru Çarşamba günü 7,24'ün üzerini test etmişti. Tüm bu gelişmeler sonrasında CHP ile hükümet arasında yaşanan Merkez Bankası net rezervi tartışması yatırımcıların da dikkatini çekti.
TCMB'nin brüt rezervleri 95 milyar lira düzeyindeyken nette ekside olması küresel hareketlerde TL'nin de elini zayıflatan en önemli unsurlar arasında. Zira son dalgalanmada da TL'nin en çok kan kaybetmesinin sebebi buna bağlandı.
RİSKLERİ GÖZ ARDI EDEN PİYASA AYILDI'
1- Kurun birkaç günde 6,90'dan 7,40'lara gelmesinin temel nedenleri ne?
Murat Kubilay: Finansal piyasalar yükselişlerde olduğu gibi düşüşlerde de hedefi şaşma (overshooting) yaratabiliyor. TCMB'nin sadeleşmesi, reel faiz vermeye başlaması ve uzun süre bunu koruyacağı taahhüdü ile kısa vadeci bir bakışla riskleri göz ardı eden piyasa; dış politik riskler artacak mı sorusuyla meşgulken küresel piyasalardaki sarsıntı ile ayılmış oldu.
'ABD'DE ENFLASYON RİSKİNİN ARTMASIYLA TAHVİL FAİZLERİ ARTTI'
2- ABD'de tahvil faizleri neden yükseldi? Bu yükseliş dünya ve Türkiye'de piyasalar ve kurlar için neden önemli?
Murat Kubilay: Pandemi sürecinde ABD Merkez Bankası (Fed) başta olmak üzere önde gelen merkez bankaları parasal genişlemeye gitmiş ve genişleyici politikaları asgari 2021 yılı ortasına kadar koruyacaklarına ilişkin vaat vermişlerdi. Pandeminin ikinci dalgası ile beklenti 2022 başına kaymıştı.
Fakat son dönemde bu ülkelerde enflasyon riskinin artmasıyla gevşek para politikalarının daha önce sona erebileceği ya da sözlü müdahale ile piyasanın bu geçişe itileceği beklentisi oluştu.
Benzer şüphelerin yaygınlaşması ile ABD uzun vadeli tahviller büyük satış yediler ve faiz oranları yüzde 0,60'tan yüzde 1,60'a kadar çıktılar.
Bu tahviller diğer ülkelerin borçlanmaları için de gösterge niteliği taşıyorlar. Ayrıca riskli yatırım araçları olan hisse senetleri ve Türkiye'nin de dahil olduğu risk düzeyi yüksek olan gelişmekte olan ülke tahvillerine kıyasla güvenli liman niteliği taşıyorlar.
'ABD'DEKİ SARSINTI TÜRKİYE'DE DAHA ŞİDDETLİ HİSSEDİLİYOR'
Dolayısıyla ABD'de yaşanan bu tip bir sarsıntı Türkiye gibi 435 milyar dolar dış borcu olan, bu borçların 1 yıldan kısa vadeli olanlarının 189 milyar dolar ile rekor kırdığı ve hâlâ aylık düzenli 3 milyar dolar cari açık veren bir ülkede daha şiddetli hissediliyor.
İsmet Demirkol: Kurun 6,90'dan 7,40'a yükselmesinde en önemli etkenin küresel piyasalarda ABD 10 yıllık tahvil faizinin 1,10 seviyelerinden 1,70 seviyelerine yükselmesi olduğunu söyleyebiliriz.
ABD ekonomisi toparlanıyor, imalat, perakende satış ve istihdam piyasası güçleniyor. Dolayısıyla 'aşırı bol likidite enflasyon yaratmaya devam edebilir' fiyatlaması ABD 10 yıllık faizlerini 1,70'e çekti. Muhtemelen 2021'de 1,85 seviyeleri de görülebilir .
3-Rezerv ve kabine tartışmaları da kurdaki yükselişte etkili mi?
Murat Kubilay: Albayrak'ın göreve dönme ihtimali kısmen risk teşkil etse de kimse yeniden ekonomi yönetimine atanabileceğine ihtimal vermiyor. Ötesi, son dönemde kendisinin atamış olduğu bürokratlarda da görev değişikliği oldu.
Başka bir bakanlık ihtimal dahilinde olsa bile mevcut ekonomi yönetiminin kısa sürede değişme ihtimali çok düşük ve piyasalar bu riski fiyatlamıyor.
4- Kurda bundan sonrasına dair öngörüleriniz neler?
Murat Kubilay: Önümüzdeki dönemde Türkiye için önemli riskler para politikasında siyasi baskılar sonucu erken gevşeme, S-400 başta olmak üzere dış politik yaptırımların genişletilerek finansal piyasaları sarsması, küresel piyasalardaki risk iştahının aniden kesilmesi ve pandeminin uzaması.
Eğer bu riskler gerçekleşmezse TL yeniden değer kazanma sürecine girmese de enflasyonun ötesinde değer kaybetmez.
Fakat Erdoğan'ın krediler yoluyla ekonomiyi destekleme taraftarı olması, S-400 konusunda ABD ile ara çözüm bulunamaması, aşılamanın hâlâ beklenen düzeye ulaşmaması ve aşırı para bolluğunun tam kontrol içinde normale döndürmenin zorlukları nedeniyle TL cinsi varlıklar ilerleyen aylarında yeniden zayıf seyir izleyecektir.
'KURDA KADEMELİ YÜKSELİŞ DEVAM EDEBİLİR'
İsmet Demirkol: Türkiye 2021'e pandemi riskleri nedeniyle milli gelire oranla yüzde 5 cari açık ve yüzde 3,5 bütçe açığı ile girdi. Şu an dolar/TL'nin yönünü ağırlıklı olarak TCMB faiz kararı ve yükselmekte olan enflasyon ile küresel anlamda ABD 10 yıllık faizler belirleyecektir. Dolar/TL'de kademeli yükseliş devam edebilir.
Kaynak: Sözcü