Aşure tarifi nedir? Aşure nasıl yapılır? Aşure malzemeleri nelerdir? Aşure tatlısı tarifi ve malzemeleri

Muharrem ayının 10. günü olan Aşure gününde Aşure tatlısı yapılmaktadır. Aşure tatlısının ana malzemeleri buğday, nohut, toz şeker, fasulye ve pirinçtir. Bunlara ilave olarak fındık, nar, kuru üzüm vb. maddeler katılabilir. Peki Aşure nedir, nasıl yapılır, malzemeleri nelerdir?

AŞURE NEDİR?

Aşure, Hicri takvime göre Muharrem ayının 10. günü yapılan tatlıdır. Aynı şekilde Muharrem'in 10. gününe Aşure günü adı verilir. Tatlının ismi, Arapça'da 10. anlamına gelen kelimeden gelmektedir.

AŞURE TATLISI TARİHİ NEDİR? İLK NE ZAMAN YAPILDI?

İslam inancına göre Muharrem ayının 10. günü Nuh (a.s.), Büyük tufandan sonra karaya ayak bastığında elinde kalan son malzemelerle bu tatlıyı yapmıştır.

AŞURE TATLISI YAPILIŞI

Aşure tatlısının sabit bir tarifi yoktur. Bölgeden bölgeye yapılışı farklılık göstermektedir. Fakat genel itibariyle Aşure'nin ana malzemeleri buğday, nohut, toz şeker, fasulye ve pirinçtir. Buna ekstradan fındık, kuru üzüm, kuş üzümü, nar vb. gibi maddeler de katılmaktadır. Ayrıca süsleme için de ceviz, fındık, tarçın gibi malzemeler kullanılabilir.

Geleneksel olarak Aşure tatlısının en az 7 maddeden oluşması gerektiği söylenir. Bazıları adından dolayı 10 madde ile yapılması gerektiğini söylemektedir.

Aşure tatlısı temel olarak su, buğday, nohut, toz şeker, fasulye ve pirinç kullanılarak yapılır. Süsleme amacı ile ceviz, çam fıstığı, badem, nar, susam ve tarçın gibi kuruyemiş, meyve ve baharatlar kullanılır. Tarifi hiçbir hayvansal ürün içermemesi itibarıyla vegandır.

Aşure Türkiye'nin mutfak geleneğinin yanı sıra çevredeki ülkelerin çoğunda, Hristiyan ve Yahudi kültürlerin bir parçası olarak da çeşitli isimler altında hazırlanmaktadır.

Ermeni ve Rum kültüründe de vardır. Ermeniler, 6 Ocak'ta "anuş-abur" yaparken; Rumlar, buğday, kuru üzüm ve bal ile yaptıkları "koliva"yı kilise kapısında dağıtıp ortasına bir mum diktikleri bir tabakla mezarın başına yerleştirmektedirler.

Alevi kültüründe, Kerbela Savaşı'nda Hüseyin'in öldürüldüğü günde aşure pişirilmesi ile aşurenin hiçbir hayvansal ürün içermemesi arasında bağlantı kurulur ve şiddetin genel olarak protesto edildiği ifade edilir. Aleviler, her sene aşurelerini pişirip konu komşu ile paylaştıkları Muharrem ayında 12 gün boyunca etin tüketilmediği bir oruç tutarak öldürmenin her türlüsünün (besin için kesilen hayvan dahil) şiddet olduğunu idrak ederler.

AŞURE TATLISI MALZEMELERİ

Aşure tatlısını full porsiyon 25 kişilik yapmak için gerekli malzemeler aşağıdaki gibidir.

Aşure malzemeleri:

• 3 su bardağı aşurelik
• 1/2 yarım çay bardağı pirinç
• 1 su bardağı nohut
• 1 su bardağı kuru
• 1 su bardağı fındık
• 3 litre su (buğdayı haşlamak için)
• 4 litre sıcak su (gerektikçe eklemek için)
• 2 su bardağı süt
• 4 su bardağı toz şeker (az şekerli olsun isterseniz azaltabilirsiniz.)
• 1/4 çay kaşığı tuz
• 1/4 çay kaşığı karabiber
• 1/2 yarım çay bardağı karanfil suyu
• 200 gram kuru kayısı
• 200 gram kuru üzüm

Üzerini süslemek için gerekli malzemeler:

• Kuş üzümü
• Ceviz
• Nar
• Tarçın

AŞURE TATLISI NASIL YAPILIR? AŞURE TATLISI TARİFİ

- Öncelikle nohut ve fasulyeleri ayrı ayrı haşlıyoruz. Ardından buğdayı yıkayıp, tencereye ekliyoruz. Sonra üzerine kaynar su ekleyip 10 dakika kaynatıyoruz. Çıkan sarı suyu süzüyoruz. Sonra aynı işlemi bir kez daha yapıp suyunu süzüyoruz.

- Akabinde üzerine 3 litre kaynar su ekliyoruz ve 50 dakika kadar buğdayı kaynatıyoruz. Yumuşayan buğdaya pişmiş nohut, fasulye, doğranmış kayısı, ve yıkanmış pirinç ekliyoruz ve 15 dakika kadar kaynatıyoruz. Sonrasında içerisine sıcak süt, şeker, tuz, karabiber, fındık ve karanfil suyu ekliyoruz yine 15 dakika daha kaynatıyoruz.

- Bu sırada gerekli olursa ilave sıcak su eklemeyi unutmayınız. Zamanla böylece Aşure tatlısını pişirmiş oluyoruz. Sonrasında teker teker cam kaselere tatlımızı dolduruyoruz.

- Aşure soğuduktan sonra servis için üzerine fındık, ceviz, fıstık, kuş üzümü, kuru üzüm veya nar taneleri ekleyebiliriz. Dilerseniz hiç ekleme yapmadan da servis edebilirsiniz. Ama özellikle tarçın ve nar süsleme için çok tercih ediliyor.

- Afiyet olsun...

ALTERNATİF AŞURE TARİFİ MALZEMELERİ

1 su bardağı aşurelik buğday

½ yarım çay bardağı kuru fasulye ve nohut

7-8 tane güneşte kurutulmuş kayısı

6-7 tane sarı kuru kayısı

4 tane kuru incir

½ yarım çay bardağı kuru üzüm

1,5 çay bardağı çam balı

6-7 tane karanfil

1 su bardağı süt

1 tane kırmızı elma

15 adet hurma yada bal

Üstünü süslemek için gereken malzemeler:

½ yarım çay bardağı nar

Ceviz

Fındık

Badem

Hindistan cevizi

Tarçın

1 yemek kaşığı kuş üzümü

AŞURE YAPMANIN PÜF NOKTASI NEDİR?

Aşure yaparken kenarda devamlı sıcak su bulundurun ve kıvama göre ekleme yapın. Şeker miktarını da damak tadınıza göre ayarlayabilirsiniz.

AŞURE TATLISININ KALORİ DEĞERİ KAÇTIR?

Sağlıklı tatlı kategorisinde yer alan aşure, bakliyat, kuruyemiş ve şeker karışımından oluşur. Bir orta boy porsiyonu yaklaşık 340 kaloridir. Bu kalorinin de yaklaşık %75'i karbonhidrattan, %10'u proteinden, %15'i yağdan oluşur. Lif içeriği yüksektir. Sağlıklı bir insanın günlük tüketmesi gereken lif miktarı 25-30 gramdır. Aşure de yaklaşık olarak bu ihtiyacın%20-25 kadarını karşılar. Ayrıca sodyum, potasyum, kalsiyum, demir minerallerini; A ve C vitaminlerini içerir. Öğünlere dikkat edilerek günde bir kase tüketilebilir. Dilerseniz şeker yerine hurma veya bal katarak aşure yapabilirsiniz.

AŞURE'NİN FAYDALARI NELERDİR?

Aşure'nin faydaları saymakla bitmez. İçerisinde birçok gıda olduğu için çok yararlıdır. İçerisinde bulunan nohut, fındık, fasulye, buğday, kuru meyveler vb. gıdalarla Aşure tatlısı adeta sağlık deposudur, enerji kaynağıdır. Peki Aşure'nin faydaları nelerdir şimdi onlara bakalım.

Aşure pek çok vitamin içermektedir:

Aşurenin bol posa içeren bir gıda olduğunu vurgulayan Dyt. Rumeysa Çelik, "İçinde baklagil, incir, kuru kayısı gibi bağırsak hareketlerini hızlandıran besinler bulunduğu için kabızlık, hazımsızlık gibi problemlere iyi gelir. Tamamen tahıl, kurubaklagil ve meyveden hazırlandığı için hiçbir şekilde hayvansal yağ-kolesterol içermez. İçeriğine katılan malzemeler sayesinde aşurede B2, B1, C, A vitamininin yanı sıra bol miktarda demir, çinko, fosfor, kalsiyum ve sodyum vardır. İçinde fındık, ceviz gibi yağlı tohumlar bulunur. Fındık, ceviz Q-3 başta olmak üzere demir, kalsiyum, E vitamini ve B grubu vitaminleri içerir. Bu yüzden özellikle kalp hastalıklarına yararlı besin öğeleri içerir" diye konuştu.

Aşure kalp ve damar sağlığına iyi gelir:

Aşure kalp ve damar rahatsızlığı olanlara çok iyi gelmektedir. İçerisinde neredeyse tüm faydalı besinler ve bitkisel besinler yer aldığı için yağ oranı düşüktür ve kolesterol içermez. Haliyle kalp ve damar sağlığına iyi gelir.Aşureye eklenen nohut, kuru fasulye gibi kuru baklagiller çözünür posa ile ceviz omega 3 yağ asitleriyle kan kolesterolünün düşmesine yardımcı olmaktadır, Aşurede yer alan fındık, çoklu doymamış yağ asitleri ve E vitamini gibi besinler kalp ve damar sağlığına koruyucu etki gösterir.

Aşure zihin yorgunluğuna iyi gelir:

Aşurede nohut, kuru fasulye, bakla ve fındık gibi bitkisel proteinler bulunduğunu anlatan Dyt. Çelik, "Bitkisel protein çocuklar ve yaşlılar için önemlidir. İçeriğinde incir, kayısı, nar ve portakal gibi meyveler olduğu için bol C vitamini ve posa içerir. Tüm bunlar sayesinde aşure zihin yorgunluğuna, kalp hastalıklarına, cilt lekelerine iyi gelmekte ve anne sütünü artırmaya da yardımcı olmaktadır" ifadelerini kullandı.

Aşure anne sütünü de arttırmaktadır:

Önerilen ölçülerde tüketilen aşurenin birçok faydası bulunduğunu ifade eden Dyt. Çelik, aşurenin faydaları şöyle sıraladı:"Zihin yorgunluğunu ortadan kaldırır, içindeki yağlı tohumlar kalp sağlığını korur, vitamin ve mineralleriyle cilt lekelerine iyi gelir, anne sütünü artırır, kabızlık ve hazımsızlık sorununu çözer, enerji verir, protein ihtiyacını karşılar."

İLANDIR!