Aort damarı genişlemesi nedir? Damar (Aort)genişlemesi neden olur, nedenleri ve belirtileri nelerdir? Tedavisi nasıl yapılır?

Vücuttaki en büyük damar olan Aort, kalpten direk çıkan ve tüm organlara temiz kanı taşıyan "ana kan hattı"dır. Kişinin boy ve kilosu göz önünde bulundurularak, dakikada 3 ila 6-7 Litra kan taşır. Bu kanı taşırken de kalbin atım gücüne ve bünyenin yapısına bağlı olarak içinde belirli bir basınç vardır (80 - 140 mmHg). Biz buna halk arasında tansiyon deriz. Aort çeşitli sebeplerden dolayı vücutta sessizce büyüyebilir. Bunu erken tespit etmek gerekir.

AORT DAMAR GENİŞLEMESİ NEDİR?

Aort denilen damar, kalpten çıktıktan sonra vücuda dağılan kanı pompalayan ana atardamardır. Aortun çapı, kalpten çıktığı bölümde yaklaşık 2,5 cm'dir. Vücutta bu kadar geniş çapa sahip başka bir damar yoktur. Çeşitli sebeplerden dolayı Aort'un çapı artar, genişler. Tıpta "Anevrizma" denir. Anevrizma belli bir süre sonra daha da genişler ise yırtılma ihtimali vardır. İçinden geçen kan dışarı doğru akar, ve komşu organları etkileyecek düzeye gelirse, tıpta "rüptür" (patlama) adı verilir. Büyüyen aortun bir başka bilinen komplikasyonu ise "Disseksiyon" (içe doğru yırtılma) olarak isimlendirilir. Bunlardan her ikisi de oldukça tehlikeli patolojiler olup, anında veya çok süratli tedavi gerektiren, hayati tehlike taşıyan durumlardır.

Damar Genişlemesi Nedenleri

Yüksek tansiyon hastalığı olan kişilerde tansiyon ile beraber kan basıncı yükselerek kalbin daha çok kan pompalamasına neden olur ve damarlarda genişleme meydana gelmektedir.

1. Aktif olarak sigara kullanımı ya da pasif içici olmak da buna etken olabilmektedir.

2. Doğum kontrol haplarını kullanan kadınlarda da sıkça görülmektedir.

3. İleri yaşlarda daha sık görülür.

4. Kolesterol ve trigliserid oranının kanda yüksek olması da etkendir.

5. Göğüs kısmında travma yaşanması etkendir.

6. Ateroskleroz etkisi

7. Genetik etkenler

8. Bağ dokusunda oluşan hastalıklar (Marfan Sendromu)

9. Hareketsiz bir yaşam ve düzenli egzersiz yapmamak

10. Aşırı yağlı gıda tüketilmesi

Damar Genişlemesinin Belirtileri

1. Damarda patlama olmadan nadir bir belirti ortaya çıkmaktadır.

2. Sırtta ağrı

3. Genişlemenin olduğu alanda kalp atışı hissedilmesi ve ağrı oluşması

4. Damarın patlamasıyla ortaya çıkan belirtiler:

5. Şiddetli olarak aniden başlayan ve kalıcı olan karın ve göğüs ağrısı,

6. Bacaklarda ve sırtta hissedilen şiddetli ağrılar,

7. Sersemlik hali, ani terleme ve soğuma

8. Nabzın yükselmesi ve düşük tansiyon

9. Nefes almada zorlanma ve bilinç kaybı oluşması.

Damar Genişlemesi Tedavisi Nasıl Yapılır?

Damarın patlaması halinde kan kaybının çok fazla olması bu nedenle ölüm oluşmasına neden olabilmektedir. Acil müdahale edilmesi gerekmektedir. Küçük genişlemelerde bazı basit tedaviler uygulanabilir. Büyük genişlemelerde ise; cerrahi müdahale yapılmaktadır. Kasıktan kesilmek suretiyle stent konularak tedavi edilebilmektedir. Ayrıca yapay damar nakli de yapılması söz konusu olabilmektedir. 6 saat yoğun bakımından sonra, hasta iki gün sonra taburcu edilmektedir.

Kaynak : Prof. Dr. Tayfun Aybek