Tırnak hastalıkları nelerdir?

Tırnak hastalıklarından bazılarının enfeksiyonlara yol açması ve bulaşıcı olması nedeni ile ciddi bir sağlık sorunu olduğunu belirten Yara Bakım Hemşiresi Deniz Yahcı, tırnak hastalık çeşitlerini ve önemlerini anlattı:
"Tırnak, parmaklarımızın uç kısımlarında dış yüzde yer alan ve cisimlerin tutulmasını kolaylaştıran, parmak uçlarına destek sağlayan bir epidermis ekidir. Tırnak dikdörtgen şeklindedir ve dışarı doğru konvekstir. Sert ve yarı saydam yapıdadır. 0.5¬0.7 mm kalınlığında 100-150 korneosit katmanından oluşmuştur. Tırnak, tırnak yatağı üzerinde uzar. Tırnak üzerindeki yarım ay seklinde olan açık renkli alana "lunula" denilir. Sağlıklı bir kişide tırnaklar haftada 0.9 mm uzar. Her elin ve her parmağın uzama hızları farklıdır. Psoriasis(Sedef) gibi hastalıklarda hızlı, liken planus (Deri hastalığı) da yavaş uzar.

Peki tırnak hastalık çeşitleri nelerdir?

Kaşık Tırnak (Koilonychia)

Tırnak konkav şekliyle bir kaşığı andırır. Tırnağın incelmesine neden olan sebepler mevcuttur. Çocukların ayak parmaklarında görülebilir genellikle yaşla düzelir. İleri yaşlarda görülen formu geri dönüşümsüzdür. Sistemik nedenlerden çok lokal nedenler daha sıktır. Erken çocukluk döneminde normal olarak görülebilir. Doğumsal: Trikotiodistrofi, ektodermal displazi, tırnak patella sendromu, akromegali, koroner bozukluklar gibi nedenlerden olabilir.

Kerpeten (Pincer) Tırnak

Tırnağın konveksitesi iyice artmıştır tırnak kendi içinde döner rulo halini alır, sıklıkla tırnak kenarları daralmış tırnak yatağına batar beta bloker ilaçlar, sedef hastalığı, dar ayakkabı, kemik tümörleri subungual eksositoz, osteoartrit, mantarenfeksiyonu, yumuşak doku tümörleri dışında özellikle bütün parmaklarda birden görülen genetik nedenler olabilir. Tekrarlayan enfeksiyonlara neden olması, ayakkabı vurması ve ağrı en önemli şikayetlerdir. Tedavide tırnağın yumuşamasını sağlayan üre içeren maddeler verilebilir. Tedrici olarak düzelten bazı yaylı aparatlar kullanabilir. Tırnak tamamen çıkmayacak şekilde koterize edilerek çekilebilir. Bazen tırnak yatağı cerrahi olarak düzeltilerek tırnağın düzgün çıkması sağlanabilir.

Raket Tırnak (Brachyonychia)

El başparmağının en uç kemiği ( distal falanks) normale göre daha geniş ve kısadır.Bu nedenle tırnak yatağı da çok kısadır. Genellikle bir hastalıkla ilgili değildir. Kadınlarda daha sık görülen kalıtsal bir durumdur.

Tırnak Mantarı (Onikomikoz)

Olarak adlandırılan bir hastalık olan tırnak mantar enfeksiyonu esas olarak dermatofid adı verilen organizmalar tarafından oluşturulur. Tırnak yatağını ve plağını tutan bir enfeksiyondur. Tüm tırnak hastalığının yaklaşık %50'sini oluşturur.

Onikogrifozis (Onychogryphosis)

Tırnağın dış kısımlar, tırnak yatağında döner ve kalınlaşır, kabalaşır, sertleşir.Bu nedenle pençe tırnak adını alır. Boynuz veya gaga şeklinde olabilir. En sık olarak ayak başparmağında ortaya çıkan bu problem. Yaşlılarda çok sık görülür. Hasta genellikle kabul etmese de genellikle hastanın tırnağını kesememesi önemli bir faktördür. Dolaşım bozukluğu halluks valgus gibi anatomik bozukluğu olanlarda, keratinizasyon bozukluğu olanlarda daha sık görülür. Kronik travmalara bağlı ve tamamen idyopatik olabilir.

Tırnakta yatay çizgiler (Beau)

Tırnaktaki bu yatay oluklar Tırnağın büyümesindeki bir aksamayı temsil eder. Derinliği ve genişliği durum hakkında ipuçları verir. Operasyonlar, stres, alerjik hastalıklar, ilaçlar, kızıl, kızamık, tifüs gibi enfeksiyonlar ve bazen de pellegra, SLE, püstüler psoriasis gibi hastalıklar ve travma bu çizgilerin sebebi olabilir.

Tırnaklarda tabakalanma (onikoşizi)

Tırnakların ucunun baklava hamuru gibi tabakalara ayrılmasıdır. Bazı kan hastalıklarında (polisitemi), AİDS hastalığında ve bazı pankreas hastalıklarında (glukagonoma) görülür. Tırnakların sık sık ıslatılıp kurumaları, oje, aseton, aşırı manikür ve travmalarla da oluşur.

Tırnakta beyaz lekeler (Lökoniki)

Kısmen veya tüm tırnakta, nokta veya çizgi şeklinde, doğumda veya sonradan olabilir. Tüberküloz, nefrit, lenfoma, donuk yaralanması, kanser metastazları, tifo, siroz, cüzam, ülseratif kolit, tırnak yeme, kanser ilacı kullanımı, sert manikür nedeniyle görülebilir.

Onikofaji (Tırnak Yeme)

Tırnakla oynamak, ısırmak ve tırnak dibindeki deriyi koparmakla karakterize bir durumdur. Psikolojik strese bağlı olarak sık görülür.

Splinter kanamalar

Tırnak yatağında, kıymık batmış gibi 2¬3mm lik uzunlamasına kanama çizgileridir. Tek bir parmaktaysa ya da çok silik ise tipik bir bulgu değildir. En sık bakteriyel endokarditte (kalp zarı iltihabı) görülür, Raynould hastalığında, Antifosfolipit sendromunda, Kollajen ve damarsal hastalıklarda hipertansiyonlu hastalarda, romatizmal eklem iltihabında ve mitral kapak darlığı olan hastalarla beraber hemodializ hastalarında ve sedef hastalığında, tırnak mantarında, skorbütte, egzamada, pemfigusda da görülebilir. Genelde uç kısımda görülür ama bir tırnak yatağı tümörü olan onikomatriksoma'da tırnağın dip kısmında hemoraji görülür.

Tırnak Batması

Tırnaklar normalde tırnak kökünde, deri altında bulunan germinal matriks denen kısımda oluşturulur, tırnak yatağı dediğimiz parmağın üst kısmında ileriye doğru büyürler. Bazen tırnak uç kısımları yan taraflardan deriye batar ve bir yabancı cisim gibi reaksiyon başlatırlar, bazen ise tırnak yalnızca köşelerde değil, tümüyle tırnak yatağına batık hale gelebilir. Her iki durumda da ilk bulgular ağrı ve şişmedir. Batma bölgesinde kanama olabilir veya enfeksiyon gelişi iltihap gelişebilir. Ayakkabı giymek ve yürümek çok zor olabilir. Tedavi edilmediğinde ise iltihabın kemiğe ilerlemesi (osteomyelit) ve sistemik enfeksiyonlar oluşabilir. Özellikle diyabetik hastalarda bu tür iltihaplanmalar parmağın hatta geç tedavi ile birlikte ayağın kaybedilmesi sebebi olabilir." diye hastalıkları sıraladı.