Kavurucu sıcaklarda sinsi tehlike! Termal şok nedir?
Yurt genelinde etkisini artıran aşırı sıcaklar, sadece bunaltıcı havayla değil, beraberinde getirdiği sağlık tehditleriyle de dikkat çekiyor. Uzmanlar, özellikle kalp ve tansiyon hastaları ile yaşlıları termal şok riskine karşı uyarıyor. Vücudu ani sıcaklık değişimlerinden korumak ise basit ama hayati önlemlerle mümkün.
Son günlerde ülke genelinde etkili olan aşırı sıcak hava dalgası, 'termal şok' riskini de bir kez daha gündeme getirdi. Ani sıcaklık değişimlerinin neden olduğu termal şok, özellikle kalp, damar ve solunum rahatsızlığı bulunan bireyler için hayati tehlike oluşturabiliyor.
TERMAL ŞOK NASIL GERÇEKLEŞİR?
Vücudun ani sıcaklık değişimlerine maruz kalması sonucu yaşadığı fizyolojik stres ve tepki durumu 'termal şok' olarak tanımlanır. Özellikle çok sıcak bir ortamdan aniden çok soğuk bir ortama geçmek (veya tam tersi) durumunda ortaya çıkar. Örneğin 40 derece sıcaklıkta güneş altında terleyen bir kişinin aniden soğuk bir duş alması ya da klimalı ortamdan dışarı çıkmasıyla vücudun ani tepki vermesi, termal şokun canlı örnekleridir.
VÜCUTTA NE OLUR?
Termal şok sırasında; damarlar ani şekilde daralıp genişler bu da tansiyon dengesini bozar. Kalp ritmi hızla değişebilir, kalp krizi riski artar. Vücut ısısı düzenlenemez, aşırı terleme, titreme, hatta bilinç kaybı görülebilir. Bağışıklık sistemi baskılanabilir, soğuk algınlığı ve enfeksiyonlara açık hale gelinir.
KİMLER DAHA FAZLA RİSK ALTINDA?
Uzmanlara göre 'termal şok' karşısında en fazla risk altında bulunan kişiler ise kalp ve tansiyon hastaları. Bu grubun yanı sıra; yaşlılar ve bebekler, şeker hastaları, dış ortamda çalışan işçiler ile özellikle yaz aylarında dışarıda egzersiz ve spor yapan bireyler de risk altında bulunuyor.
UZMANLARDAN UYARI: KADEMELİ GEÇİŞ ŞART
İnsan vücudunu termal şoktan korumak ve olası etkilerini azaltmak için basit ama etkili önlemler alınabilir. Kademeli geçiş de bu önlemlerden birisi. Uzmanlara göre, sıcak veya soğuk ortamlara geçiş yaparken vücuda alışması için zaman tanınması gerekiyor. Örneğin, saunadan çıktıktan sonra aniden buz gibi suya girmek yerine, ılık bir duş alarak vücut sıcaklığını dengeleyin. Benzer şekilde, aşırı sıcak bir günde klimalı bir odaya girerken dışarıda biraz beklemek faydalı olabilir.
NASIL KORUNABİLİRİZ?
Uzmanlar tarafından önerilen termal şoktan korunma yöntemlerinin başında yeterli sıvı alımı geliyor. Özellikle sıcak havalarda bol su içmek, vücudun terleme yoluyla serinlemesine yardımcı olur ve dehidrasyonu önler. Hava koşullarına uygun giyinmek de sıcaklık değişimlerine daha kolay adapte olmayı sağlar.
Bunun yanı sıra, aşırı sıcak ortamlardan çıkıldığında doğrudan soğuk suya girilmemesi ve klima sıcaklığı ile dış ortam arasındaki farkın 8 dereceyi geçmeyecek şekilde ayarlanması da alınabilecek korunma yöntemleri arasında yer alıyor.
