Somali ve Etiyopya arasındaki krizi Türkiye çözdü

Afrika ülkeleri Somali ve Etiyopya arasında yıllardır süregelen kriz, Türkiye'nin devreye girmesiyle çözüldü.

SOMALİ-ETİYOPYA KRİZİNİ TÜRKİYE ÇÖZDÜ

Beştepe'de Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde Etiyopya-Somali Zirvesi düzenlendi. Zirve kapsamında Cumhurbaşkanı Erdoğan, Etiyopya Başbakanı Abiy Ahmed Ali ve Somali Cumhurbaşkanı Şeyh Hasan Mahmud ile bir araya geldi. Zirvede Etiyopya ile Somali arasındaki barış görüşmeleri ele alındı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, iki liderle düzenlediği ortak basın toplantısında, Etiyopya ve Somali arasında krizin çözüldüğünü söyledi.

ERDOĞAN: TARİHİ UZLAŞIYA VARDIKLARI İÇİN TEŞEKKÜR EDİYORUM

Erdoğan, şu ifadeleri kullandı: "Büyük özverilerle bu tarihi uzlaşıya vardıkları için değerli kardeşlerimi gönülden tebrik ediyor, kendilerine yapıcı tutumlarından dolayı teşekkür ediyorum. Somali ve Etiyopya'nın bulunduğu bölge geçmişte birçok haksızlığa uğramasına ve ciddi çatışmalarına sahne olmasına rağmen tarihte parlak dönemler yaşamış ve insanlığa önemli katkılar yapmış bir coğrafyadır.

Biraz önce mutabık kalınan ortak bildirinin önümüzdeki dönemde karşılıklı saygı temelinde bölgede işbirliği, ekonomik kalkınma ve refah için sağlam temeller oluşturacağına inanıyorum. Bu aynı zamanda devlet adamlarının gelecek nesillere karşı görev ve sorumluluğudur. Burada ilan ettiğimiz uzlaşı böylece bir vizyonun ürünüdür.

"BU DÜNYA HEPİMİZE YETER"

Ben de Abi Ahmed kardeşime, Şeyh Mahmud'a aynı şekilde çok çok teşekkür ediyorum. Bugün yaptığımız görüşmeyle birlikte özellikle Etiyopya'nın denize açılma talepleri doğrultusunda inşallah bugünkü yaptığımız toplantıdan sonra devamını da yapıp denize açılma konusunda Şeyh Mahmud kardeşimin de gereken ilgi alaka ile desteği vereceğine inanıyorum. Bu dünya hepimize yeter. Burada hep birlikte yerimizi muhakkak, inşallah alacağız. Bunun adımlarını da beraber inşallah atacağız diye düşünüyorum. Böylece noktayı koyuyoruz. Çünkü Abi Ahmed kardeşim hemen yola çıkacak. 5,5 saatlik yolu var. Şeyh Mahmud kardeşim burada. 2 gün daha burada kalacak. Dolayısıyla misafirlerimizin özellikleri, güzellikleri hepsi burada. Çok teşekkür ediyoruz, güzel bir toplantıyı neticelendirdik."

SOMALİ CUMHURBAŞKANI: TÜRKİYE'NİN GAYRETLERİNE MÜTEŞEKKİRİZ

Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud ise "Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu çabaya sunduğunuz gayretler için teşekkür ediyorum. Bu bizim anlaşmazlıklarımıza bir son getiriyor. Somali ve Etiyopya ortak çıkarlara sahip iki ülke. Türkiye'nin gayretlerine müteşekkiriz. Somali, Etiyopya'nın gelecekte gerçek bir dostu olacaktır. Barış ve istikrar bizim ve halklarımız için ilk önceliktir. Ortak ve ikili fırsatlarımız var." diyerek Somali ile Etiyopya arasındaki dostluğun tesis edilmesine katkıda bulunmaya hazır olduklarını dile getirdi.

ETİYOPYA BAŞBAKANI: ERDOĞAN'A TEŞEKKÜRLERİMİ SUNUYORUM

Zirvenin bir diğer tarafı olan Etiyopya'nın Başbakanı Abiy Ahmed Ali ise şunları söyledi: "Sayın Cumhurbaşkanı ve sayın kardeşim Recep Tayyip Erdoğan. Sayın Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Muhammed. Öncelikle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a ve Türkiye halkına teşekkürlerimi sunuyorum. Sıcak karşılamaları ve cömert ev sahiplikleri için teşekkür ediyorum. Türkiye Cumhuriyeti devletinin bölgedeki barış ve istikrara olan gayretlerine teşekkür ediyorum. Bu çabalar bugünkü toplantıya bizi getirdi. Liderler düzeyinde bu toplantıyı gerçekleştirdik. Yanlış anlaşmaları ele aldık. Bu çerçevede iki ülke yüzyıllara sahip iki ülkeye sahip.

ETİYOPYA-SOMALİ ARASINDAKİ GERİLİM

Etiyopya, dünyada denize erişimi olmayan en büyük nüfusa sahip ülke. Eritre'nin 1991'de fiilen Etiyopya'dan ayrılması ve 1993'te hukuken bağımsızlığını kazanmasıyla denize erişimini kaybeden Etiyopya, ekonomik nedenlerle Kızıldeniz'e erişim konusunu gündemde tutmuş, Somaliland ile 1 Ocak'ta bu yönde bir Mutabakat Muhtırası imzalamıştı.

Söz konusu muhtıra, Somaliland'ın tanınması vaadini içermesi nedeniyle Somali'nin ve uluslararası toplumun ciddi tepkisini çekmişti. Somaliland Başkanı Musa Bihi Abdi, anlaşmanın tamamlanmasıyla Etiyopya'nın kendilerini "bağımsız" olarak tanıyacağını söylemişti.

Somali hükümeti ise Etiyopya'nın, Somaliland ile denize erişim anlaşması yapması üzerine büyükelçisini Etiyopya'dan geri çekmişti.

Arap Birliği ve Afrika Birliği, Etiyopya ile Somaliland arasında denize erişim işbirliğine yönelik "Kızıldeniz'de askeri üs inşası ve liman geliştirilmesinin önünü açan" anlaşmayı reddettiğini ve kınadığını duyurmuştu.

Etiyopya ile Somali Dışişleri Bakanları, iki ülke arasındaki krizin çözümünü teminen 9-10 Mart'da Nairobi'de bir araya getirilirken, iki ülke arasında yapılan dolaylı müzakerelerden bir sonuç alınamamıştı.