İçişleri Bakanı Ala : (2)

İçişleri Bakanı Efkan Ala, "Öyle bir düzen kurmalıyız ki sistemi öyle değiştirmeliyiz ki Talat Aydemir'i mezardan çıkarıp, getirip, ordunun başına koysanız, darbe yapamayacak olması lazım. 'Buraya geldim çok şey değişmiş darbe yapmanın imkanı yok' demesi lazım." dedi.

Bakan Ala, TGRT Haber'de yayınlanan "Neler Oluyor?" programında gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulundu, soruları yanıtladı.

Darbe girişiminin sivil ve siyaset ayağında kimlerin olduğuna ilişkin bir soru üzerine Ala, "Sivil ayağı, bir takım siviller zaten içerisinde, onlar da gözaltına alındı. Ama bunun sivil ayağı, siyasi ayağı kimdir nedir, ne değildir ya da dış örgütlenme ayağı, dışarıdan organizasyon nedir? Bunlar artık önümüzdeki dönemde ortaya çıkacaktır." yanıtını verdi.

Ala, sorgulama yapanların profesyonel olup olmadığına ilişin bir soruya ise içlerinde profesyonel de profesyonel olmayanların da bulunduğunu aktardı.

"Kalkışmaya yol açan kurumsal ve yapısal eksikler nelerdir? Bu kurumsal ve yapısal bozuklukların giderilmesi için neler yapılacak?" şeklindeki soru üzerine Bakan Ala, şöyle konuştu:

"Türkiye'yi ileriye taşıyacak olan bu soruya verilecek cevaptır. Soru budur. Bu soruya anlamlı, demokratik, demokrasinin kurumsallaşmasını hedef alan bir cevap verebilirsek hep birlikte, Türkiye'de artık darbelerin meselası bile olmaz. Türkiye'yi bu hale getirmek lazım. Peki bu nasıl olur, şimdi bugün Jandarma'yı, Sahil Güvenliği tamamen İçişleri Bakanlığına bağlıyoruz. Bu aynı zamanda gücün bölünmesi demek. 17-25 Aralık'tan sonra biz o iç güvenlik paketini çıkarmasak, oradaki değişiklikleri yapmasak, orada bir kısmını almıştık, o değişiklikleri yapıp kurumsal demokratikleşme yolunda adımlar atmasaydık, bu millet yine büyük şeyler başarırdı biliyorum ama çok ağır bedeller ödenebilirdi. Bunlar gerekli, burada kişisel inisiyatiften çok kurumsal açık yani sistemin zaafiyeti var. Sistem açığı var, demokrasi açığı var bunu kapatmamız lazım. Bu ne demek bir elde güç temerküzü olursa, orayı orada bulunan insanlar kötüye kullanmasa da orayı ele geçirmek için içeriden bazı odaklar, bazı maşaları kullanarak ya da doğrudan ele geçirmeye çalışabilirler. Çünkü orayı ele geçirdiklerinde sistemin tamamını ele geçirebiliyorlar."

ABD ve İngiltere'den örnekler veren Ala, "Öyle bir düzen kurmalıyız ki sistemi öyle değiştirmeliyiz ki Talat Aydemir'i mezardan çıkarıp, getirip, ordunun başına koysanız, darbe yapamayacak olması lazım. 'Artık buraya geldim çok şey değişmiş darbe yapmanın imkanı yok' demesi lazım." ifadelerini kullandı.

Jandarma'nın başına bir valinin atanmasının söz konusu olup olmadığı sorusu üzerine Bakan Ala, "Olabilir, o da sonraki, şu andaki değişiklikte o yok ama bir sonraki değişiklikte yaparsınız, vali de sivil birini de atarsınız. Önemli olan karar mekanizmalarında Jandarma ve Sahil Güvenlik'te generallerin terfi ve tayinleri tabii yine kararnameyle olacak, YAŞ'a girmeyecek. YAŞ adı üstünde Şura, kanuna da bakarsanız normalde tavsiye de bulunur. Ama bizim sistemin kuruluşu itibariyle tepesi üstüne duruyor sistem. Kanunda tavsiyede bulunur, yazıyorsa yetkinin tamamının kullanıyor. Yetkili yazan da formalite haline gelmiş, mesela yine üçlü kararnameyle atanıyor, YAŞ'ta karar verildikten sonra. Aslında kararname olmuş formalite, YAŞ olmuş esas. Tepesinin üstünde duruyor sistem, bunu çevirmek lazım." diye konuştu.

Bakan Ala, Anayasa'da Genelkurmay Başkanlığının bağlı değil, sorumlu olduğunu hatırlatarak, "Bir darbe anayasasıyla yönetildiğimizi hiçbir zaman unutmayalım. O iklimi oluşturuyor. 1960'dan beri kaçıncı darbe ve darbe teşebbüsüdür. Bizim farkımız ne?. 1960'dan beri her darbe ve darbe teşebbüsünde, krizde siyaset alanı terk etti ama biz 2002'den beri her darbe teşebbüsünün sonunda alana çıktık ve reform yaptık." değerlendirmesinde bulundu.

Bu kapsamda geçmişte yapılan reformları anımsatan Bakan Ala, şimdi de alınan ilk kararlardan birisinin Jandarma ve Sahil Güvenliği bağlamak olduğunu söyledi.

Darbe anayasasının her şeyi bağladığını dile getiren Ala, "Sistem reformunu, kurumlara ilişkin reformu ancak krizlerden sonra ele alabiliyoruz, ondan önce ele alamıyoruz." dedi.

Bakan Ala, "Darbe girişimi olmasaydı 130 generali görevden uzaklaştırabilecek miydiniz?" şeklindeki soruya ise "Bunun imkanı yok. Tabii bir de şu var maalesef, böyle hiç olmasa. Yanlış anlaşılma olmasın, reform yapmak için... Krizlerin maliyeti çok ağır oluyor, krizi kimse istemez. Bu şey canlara kast etti. Diyorum ki biz ondan sonra reform yapma geleneğini hiç olmazsa yakaladık" cevabını verdi.

(Bitti)