Başbakan Erdoğan, Çin'de

Adem Kadam/ Ali İhsan Çam - Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, bugün Suriye yönetimine verilen son gün olduğunu anımsatarak, "Bizim derdimiz, 9-10 kilometre sınırı olan ve Suriye halkı ile çok çok içli dışlı olan bir Türkiye'nin burada ölümün durmasıdır, kanın durmasıdır, akan kanın durmasıdır derdimiz bu. Bizim bağcıyla işimiz yok ama bunu baştan beri tabii Suriye rejimine anlatamadık, anlamak istemediler. Böyle bir durum söz konusu. Temenni ederiz ki bu konuda süratle bir neticeye varırız" dedi.

Erdoğan, Pekin'de kaldığı otelde basın mensupları ile bir araya geldi.

Gündeme ilişkin açıklamalarda bulunan Erdoğan, toplantıya Amasya'da mayın patlamasında şehit olan güvenlik görevlisi ile vefat eden senarist ve oyuncu Meral Okay'a Allah'tan rahmet dileyerek, yakınlarına başsağlığı temennisinde bulundu. Erdoğan, Amasya'daki saldırıda yaralanan askerler için de şifa dileklerini iletti.

Urumçi ziyareti hakkında bilgi veren Erdoğan, buradaki temaslarında ağırlıklı olarak enerji, yenilenebilir enerjiye yönelik rüzgar santrallerini incelediklerini belirtti. Oradaki tesisin Türkiye'de ve daha ileri teknolojiyle kurulabilmesi konusunda bazı görüşmeler yapıldığını söyleyen Erdoğan, Enerji Bakanı Taner Yıldız'ın da 17 ayrı enerji firması yetkilisiyle de görüştüğünü bildirdi. Erdoğan, bu görüşmelerin yatırıma dönük boyutlarını Türkiye'de görmeyi istediğini dile getirdi.

Urumçi'deki organize sanayi bölgelerine Türk yatırımcının gelmesi noktasında davetlerin olduğunu anlatan Erdoğan, bu noktada kendilerinin de Türk yatırımcıları teşvik ettiklerini ve edeceklerini bildirdi. Erdoğan, işbirliklerinin iki ülke arasında bir çekim alanı meydana getirebileceğini belirtti.

Başbakan Erdoğan, Urumçi'de Uygur Türkleri'ni kısmen görebildiklerini, özellikle pazar yerindeki durumu "manidar ve anlamlı" olarak nitelendirdi. Erdoğan, "O, bir küçük bir sembol de olsa iz bırakacak, olumlu olumsuz yanları ile bizim için pazar yeri ziyareti oldu. Temennim o ki daha güzel günler kendileri için daha güçlü yarınlar oluşmuş olur" dedi.

Buradaki ziyaretlerinin ardından Pekin'e geçtiklerini ve Çin Halk Cumhuriyeti Başbakanı Vın Ciabao ile heyetler arası görüştüklerini ifade eden Erdoğan, 1,5 saati aşan bu görüşmelerde Çin ile Türkiye arasındaki siyasi, askeri ve ekonomik konuların değerlendirildiğini bildirdi. Erdoğan, şöyle devam etti:

"Gerek Sayın Başbakan'ın Türkiye'ye yaklaşımı ki aramızda ticaret hacmi 24 milyar dolar ancak açığa gelince aramızdaki açık çok çok fazla onların lehine. Bizim buraya ihracatımız 4 milyar dolar gibi bir rakam. Bu tabii hakikaten o rakamın yanında çok düşük kalıyor. Bizim de bunu bir defa süratle çözmemiz gerekiyor. Onlar da bu dengeleme noktasında ellerinden geleni yapacaklarını söylüyorlar. Bu alanda atmamız gereken bazı adımlar var.

Şu ana kadar Çin Halk Cumhuriyeti girişimcilerinin Türkiye'deki yatırımları 150 milyon dolar civarında, bizim ise buradaki yatırımlar 100 milyon dolar civarında. Kıyasladığınızda Türkiye'nin buradaki yatırımlarının daha fazla olduğu görülüyor ancak şu anda yeni yeni bazı adımlar da atılıyor, bazı görüşmeler var. Örneğin yüksek hızlı trende Eskişehir-İstanbul etabını Çin Halk Cumhuriyeti ile Türk ortağı müşterek yapıyorlar ve çalışma gayet iyi noktada. Ankara-Sivas aynı şekilde devam ediyor."

Bu çalışmaları "güzel gelişmeler" olarak niteleyen Erdoğan, demiryolu taşımacılığında, yüksek hızlı trende ve benzeri konularda Çinli yatırımcıların

"işin içinde" olmayı arzu ettiklerini belirtti. Erdoğan, "Görebildiğim kadarıyla yüksek hızlı tren ve enerji gibi konularda burada ortak bulma, müşterek adım atmak gibi bir gayretin içerisindeler" diye konuştu.

Erdoğan, savunma sanayinde de Çin ile atılan adımlar olduğunu belirterek, özellikle uydu ve uzay konularında Çin'de incelemelerde bulunacaklarını söyledi.

Başbakan Erdoğan, bugünkü temasları hakkında da bilgi verdi.

-Suriye sınırındaki hareketlilik-

Erdoğan, Türkiye ve Suriye sınırında hareketlenmenin de olduğunu ifade ederek, şunları kaydetti:

"Sınırımızda özellikle tabii dün ciddi bir hareketlenme söz konusu oldu. Bu hareketlenme neticesinde yaralı olarak getirilip ülkemizde ölen iki Suriyeli kardeşimiz söz konusu ve 15 kadar yaralı, bunlardan 6'sı ağır yaralı durumunda. Bu arada da bu ülkemiz tarafına yapılan atışlarda bir bayan vatandaşımızın yaralı olduğu durumunun ağır olmadığı ama yaralandığı... Bunlar sınır ihlali konusunu gündeme getiriyor ve bu konuyla ilgili Dışişleri Bakanı, daimi üyelerin dışişleri bakanlarıyla İngiltere, Fransa ile bugün görüşülecek Rusya, ABD ve BM ile görüşmeler yapıldı.

Hepsi haklılığımızı teyit ediyorlar konuyla ilgili, süratle şu anda çalışmalarını ifade ediyorlar. G-8 olarak toplanacağız, orada da bu konuyu gündeme alalım diyorlar. Kofi Annan'ı da bugün Beşir Atalay Bey'i kabul edecekler. Kamplara gidip kendileri ziyaret etmek suretiyle, o da tabii bizim ısrarımızla olan bir durum, ısrar neticesinde buraları ziyaret etmeyi kabul ettiler. Gerek Hatay tarafını, gerekse Kilis tarafını gidip görecekler. Bu ziyaretle temenni ederiz ki olaya bakış daha farklı olur."

Başbakan Erdoğan, bugün Suriye yönetimine verilen son gün olduğunu anımsatarak, "Yönetim, rejim bugün Sayın Annan'a vermiş olduğu sözü tutacak mı tutmayacak mı bunlar çıkacak meydana. Direnişçiler de '12'sinde onlar silahlarını sustursun' diye yaklaşımlar var. Fakat bu konuda bizden destek istiyorlar. Rejim önce bir tavrını ortaya koysun, bunu bir görelim biz de tabii ki elimizden geleni yapalım. Bizim derdimiz, 9-10 kilometre sınırı olan ve Suriye halkı ile çok çok içli dışlı olan bir Türkiye'nin, burada ölümün durmasıdır, kanın durmasıdır, akan kanın durmasıdır derdimiz bu. Bizim bağcıyla işimiz yok ama bunu baştan beri tabii Suriye rejimine anlatamadık, anlamak istemediler. Böyle bir durum söz konusu. Temenni ederiz ki bu konuda süratle bir neticeye varırız" diye konuştu.

- PEKİN