6. Yargı Paketi TBMM Genel Kurulunda

TBMM Genel Kurulunda, Hakimler ve Savcılar Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin tümü üzerindeki görüşmeler tamamlandı.

Teklif üzerinde İYİ Parti Grubu adına söz alan Antalya Milletvekili Feridun Bahşi, Türkiye'de demokrasi, hukuk, adalet, temel hak ve hürriyetlerin, "günden güne gerilediğini" öne sürdü.

Temel hak ve hürriyetleri korumak amacıyla oluşturulan anayasal ve hukuki mekanizmaların, "temel hak ve hürriyetlere müdahale aracı haline getirildiğini" savunan Bahşi, şunları kaydetti:

"İktidarı sınırlamakla görevli en önemli organ olan Anayasa Mahkemesi, iktidarı sınırlandıran bir unsur değil, tam tersi onu tahkim eden bir organ haline dönüştürüldü. Kısacası hukuk, muktedirlerin gerektiğinde tüm Anayasa ve yasaları çiğneyerek her alana müdahale eden uzun eli haline getirildi. Artık hukuk siyaseti sınırlamıyor, tersine siyasetin cenderesi altında. Artık Anayasa ve yasalardaki kurallara bakmak, karşılan hukuki sorunun nasıl çözümleneceği konusunda da bir fikir vermiyor. Artık Anayasa Mahkemesi kararları Anayasa'ya değil, birtakım hukuk dışı faktörlere göre oluşuyor. Belirli bir davada Anayasa Mahkemesinin ne yönde karar vereceği konusunda anayasa hukuku profesörleri değil, yandaş gazeteciler daha doğru tahminde bulunuyorlar. Aynı durum ilk derece mahkemeleri ve istinaf mahkemelerinde de geçerli. Hatta Yargıtay ve Danıştay dahi delilleri, gerekçeleri aynı olan davalarda kişilere göre farklı kararlar verebiliyor."

"Türkiye, adalet endeksinde 40. sırada"

HDP Grubu adına söz alan Batman Milletvekili Mehmet Ruştu Tiryaki, iktidarın, hakim ve savcı yardımcıları belirlenirken ısrarla ve devamlı biçimde, hem staj öncesi hem de staj sonrası bütün işlemlerin mülakatla ve sözlü sınavla belirlenmesini istediğini savundu.

"Neden? Çünkü istediği kişileri hakim ve savcı olarak atamak istiyor." görüşünü öne süren Tiryaki, "Bu sözlü ve mülakat sınavlarının da yargı denetimine tabi olmasını istemiyor. Mülakatların ve sözlü sınavların hiçbiri kayıt altına alınmıyor. Kayıt altına alınmadığı için de o sözlü mülakat sınavının iptali için açılan davada, mahkemeler, mülakatın içeriği konusunda hiçbir bilgi sahibi olmadığı için ayrıntılı inceleme yapamıyorlar." değerlendirmesinde bulundu.

Tiryaki, Türkiye'nin adalet endeksinde 41 ülke arasında 40'ıncı sırada olduğunu öne sürerek, "Türkiye, bu alanda sadece Rusya'yla rekabet ediyor." dedi.

Toplumun yüzde 62'sinin adalet mekanizmasına güvenmediğini öne süren Tiryaki, "Bu durumun nedeni yargının siyasi kararlar vermesi, yargının muhaliflerin üzerinde bir sopa olarak kullanılması." diye konuştu.

CHP Grubu adına konuşan Antalya Milletvekili Rafet Zeybek, bundan önce 5 yargı reformu paketinin görüşülüp yasalaştığını; ancak yargının sorunlarıyla ilgili hiçbir olumlu adım atılmadığını, hiçbir değişiklik olmadığını savundu.

Zeybek, "Biz durmadan 'reform' diyerek yasa değiştiriyoruz, yasa çıkarıyoruz ama yargının sorunu olduğu yerde duruyor. Bu yasa teklifinin hakim ve savcı yardımcılığı kısmını biz de olumlu buluyoruz ama asla yargının temel sorunlarını çözücü bir reform değil. Yargı gerçekten çok zor durumda, büyük sıkıntıları var. Bu sıkıntıları bu tür yasal düzenlemelerle çözmek mümkün değil." diye konuştu.

10 kanunda değişiklik

AK Parti Grubu adına söz alan İzmir Milletvekili Mahmut Atilla Kaya, teklifin özellikle komisyon aşamasında, önemli görüş ve önerilerle geliştirilerek Genel Kurula getirildiğini söyledi.

23 maddeden oluşan teklifin, Hakimler Savcılar Kanunu, Noterlik Kanunu, Danıştay ve Yargıtay Kanunu, Türk Ceza Kanunu başta olmak üzere 10 kanunda değişiklik öngördüğünü bildiren Kaya, teklifin önemli değişiklikler ve düzenlemeler içerdiğini ifade etti.

Kaya, "Özellikle hakim ve savcıların eğitim ve adaylık dönemiyle ilgili reform niteliğinde önemli değişiklikler gerçekleştiriyoruz." değerlendirmesinde bulundu.

Kaya, teklifte yer alan düzenlemelerle ilgili bilgi verdi.

"Bir arpa boyu yol alamadık"

CHP Çorum Milletvekili Tufan Köse, düzenlemenin "reform" olmadığını öne sürdü.

"6'ncı değil, 66'ncı paket de getirilse zihniyet değişmediği sürece yargıda da bir adım ilerleme şansımız yok." ifadesini kullanan Köse, "Yıllar içerisinde bu kürsüden defalarca adalet hakkında konuştuk 'hukuk devleti, yargı bağımsızlığı, eşitlik, adil yargılanma' dedik ama 20 yıldır devam eden AKP iktidarında olumlu yönde bir arpa boyu yol alamadık." görüşünü öne sürdü.

İYİ Parti Antalya Milletvekili Hasan Subaşı, reform paketlerindeki söylemler ile ardından gelen eylemlerin farklı olduğunu savundu.

"Yargı reformu" adı altında açıklanan paketlerin hiçbirinin reform niteliğinde olmadığını ileri süren Subaşı, "Reform olması için mevcut anayasa ve yasalarda güvence altındaki haklardan ileriye ulaşılması gerekirdi. Geçen 3 yıllık süreçte yargıda, hukukta, adalet ve özgürlüklerde gerilediğimiz, giderek otoriter bir rejime evrildiğimiz artık tüm dünyanın malumudur. Maalesef yargıya güven hiç olmadığı kadar erozyona uğramıştır." ifadesini kullandı.

Teklifte yer alan "hakim ve savcı yardımcılığı" müessesesine itirazlarının olmadığını bildiren Subaşı, "İtirazımız, baskı kuran iktidaradır. Taraflı Cumhurbaşkanı Hükümet Sistemi ile tüm tarafsız ve bağımsız kurumların tahrip edilmesinedir." dedi.

Teklifin tümü ve birinci bölümü görüşmelerinin tamamlanmasının ardından, maddeler üzerindeki önergelerin görüşmelerine geçildi.