Oto Zengin Malı Olmaktan Çıktı
Sabah Gazetesi otomotiv editörü UFuk Sandık'ın köşe yazısı
ODD raporuna göre, üst gelir grubu ile alt gelir grubu arasındaki dengesizlik azalma eğilimine girdi. Son 5 yılda düşük gelir grubunun otomobil satın alma oranı yüzde 2'ye yükseldi
Ekonomik canlılık, siyasi istikrar, gelir artışı ve gelir dağılımındaki düzelme, düne kadar otomobili rüyalarında gören kitleleri artık otomobil sahibi yapıyor. Otomobil Distribütörleri Derneği'nin (ODD) raporu, son 5 yılda gelir grupları arasındaki dengesizlik azalma eğilimine girdiğini ve düşük gelir grubunun da otomobil satın almaya başladığını ortaya koydu. Otomotiv Ticaretinde Yol Haritası Raporu'na göre, 2005'te araç talebinin yüzde 89'u en üst gelir grubu, yani zenginlerden geliyordu. 2010'da en yüksek gelire sahip yüzde 40'lık zengin grubun, araç talebi yüzde 81.5'e geriledi. Düşük gelir grubunda otomobil sahibi olma oranı ise yükselmeye başladı. Son 5 yıllık dönemde gelir düzeyinin en altındaki grupların (yüzde 60'lık dilim) otomobil satın alma oranı ise yükseldi. 2005'te toplam araç alımlarının yüzde 0.74 gibi küçük bir kısmını, geliri en düşük yüzde 20'lik grup gerçekleştirirken, 2010'da bu oran yüzde 1.90'a çıktı. Geliri düşük olan yüzde 20'lik ikinci grubun otomobil satın alma oranı ise 5 yılda yüzde 1.53'ten yüzde 7.05 gibi oldukça yüksek bir seviyeye ulaştı. Gelir düzeyi üçüncü düşük olan grubun otomobil satın alma oranı da yüzde 8.94'ten yüzde 9.53'e yükseldi. ODD Başkanı Mustafa Bayraktar, son yıllarda üst gelir grubu ile alt gelir grubu arasında ki dengesizliğin azalma eğilimine girdiğini, düşük gelir grubunun da artık otomobil satın aldığını söyledi.
CARİ AÇIĞIN NEDENİ HURDA ARAÇLAR
Satın alımda ödenen yüksek vergiler ve yaşa göre azalan motorlu taşıtlar vergisinin araç parkının bugünkü durumuna gelmesinin nedeni olduğunu ifade eden Bayraktar, "Otomotiv sektörü maalesef ülkemizin cari açığının sorumlusuymuş gibi görülse de asıl israf yaşlı araç parkına ödenen kullanım, bakım bedelleridir" dedi.
2014'TE PAZAR 1 MİLYON
Rapora göre, yüksek ÖTV, talep artışını önemli ölçüde engelliyor. Mevcut şartlar değişmeden yüzde 5.5 oranında gelir artışı olması durumunda 1 milyonluk pazara 2014'te ulaşılacak. 2016'da ise otomotiv satışlarının 1 milyon 246 bin seviyesine ulaşması bekleniyor. ÖTV'nin yüzde 18 oranında uygulanması halinde 2016'da toplam otomotiv satışlarının 1 milyon 412 bin adet, ÖTV yüzde 27'e düşürülmesi halinde ise 1 milyon 326 bin adet olması öngörülüyor.
DEVLETİN KAZANCI 600 MİLYON TL
Raporda, Ömrünü Tamamlamış Araçlar teşvikinin yaratacağı sınırlı etkinin yanı sıra hurda teşvikine benzer uygulamanın gündeme gelmesi gerektiği vurgulandı. Bu uygulama ile hem trafikte can ve mal güvenliğini tehdit eden hem de karbon emisyonunda artışa yol açan araçların yoldan çekilmesi söz konusu olacak. ODD önerisine göre hurda merkezlerine teslim edilen araçlar için sahiplerine kg başına 3, 4 ve 5 TL'lik bir tutar ödenecek. Uygulama sonucunda devletin net gelirleri 600 milyon TL'yi bulabilecek.