K-Pop'ta ikinci dalga: Robot gibi, steril, aşırı disiplinli... İşte yeni idoller
"Her şeyi anlamaya çalışıyorum ama bizim gençlerin K-Pop sevdasını hiç anlayamıyorum.
"Her şeyi anlamaya çalışıyorum ama bizim gençlerin K-Pop sevdasını hiç anlayamıyorum. Bu kadar yakışıklı, güzel, sesleri bomba starlarımız varken hepsi birbirine benzeyen Uzakdoğu starlarında ne buluyorsunuz bana anlatın lütfen..."
Ferhat Göçer'in geçen hafta Twitter'da sarf ettiği bu sözler sosyal medyayı karıştırdı. Türkiye'de de hayli kalabalık olan K-Pop fanları sanatçıyı topa tuttu. Haksız da sayılmazlar. Çünkü onlar bırakın K-Pop'çu falan olmayı artık ikinci dalga K-popu temsil ediyorlar.
Gelin, yabancısı olanlar için
filmi en başına saralım: Her şey 1992'de Seo Taiji&Boys isimli pop üçlüsünün Güney Kore'de bir müzik yarışmasına katılmasıyla başladı. Grup, 1990'ların Amerikan hip-hop kültürünü Güney Kore'ye taşıyordu. Öyle ki sözleri Kore hükümeti tarafından sansürlendi.
'Gangnam Style' tsunamisi
Seo Taiji&Boys grubu 1996'da dağıldı. Öyle geniş kitlelere ulaşmışlardı ki onların ardından bir sürü yeni grup ortaya çıktı. Ama sansürcü hükümetin tavrı bu sefer 180 derece farklıydı. Ekonomik olarak zor günler yaşayan Güne Kore hükümeti bu defa sanata destek olmayı sağlayan bir yasa çıkarıp Kore popunu dünyaya pazarlamaya karar verdi.
Plak şirketleri gençler arasından yeni idoller aramaya başladı. Küçük yaşta seçilen idollere eğitim ve dans dersleri için milyon dolarlık bütçeler ayrıldı. Hatta daha güzel görünmeleri için yapılan estetik operasyonları bile yine bu şirketler tarafından karşılandı. Sonuç: 2012'ye geldiğimizde artık şarkıcı PSY, K-Pop'u tahmin edilemez bir noktaya taşımıştı. K-Pop'un ilk dalgası, 'Gangnam Style' şarkısıyla dünyanın bütün sahillerine ulaşan bir tsunamiye dönüştü.
Şu anda yaşadığımız ikinci dalgaysa 'Gangnam Style' ile kıyaslandığında hem daha sistematik, hem daha kalıcı hem de tescilli: BTS grubu geçen yıl Billboard Müzik Ödülleri'nde 'En İyi Grup' ve 'En Sosyal Sanatçı' unvanını kazandı. Onların yanı sıra SuperM, SHINee, BIGBANG gibi birçok Koreli pop grubu uluslararası müzik listelerini altüst etmeye devam ediyor.
'Düşlerimin Prensi' dizisi
Küresel çılgınlığın Türkiye sularında boy vermesiyse 2005'te TRT'de yayımlanan 'Düşlerimin Prensi' adlı Kore dizisine denk geliyor. Dizinin yayına girmesiyle birlikte 'BTS Turkey Fan', 'Koreafans', 'BTS Army' ve 'K-Pop Türkiye' gibi hayran grupları kuruldu. Hatta K-Pop & Drama adında Türkçe bir dergi bile var. Change.org'da 'Dünyaca Ünlü K-Pop Grubu BTS Türkiye'ye Gelmeli' diye imza kampanyası var. Ağırlıklı olarak genç kızlardan oluşan K-Pop fanları Kore Kültür Merkezi'nin yılda iki kere düzenlediği danslı şarkı yarışmalarına katılıyor, Korece dil kurslarına gidiyorlar.
Şarkıları standart ve yüzeysel, videoları ihtişamlı
Müzik yazarı Tolga Akyıldız
Sadece Asya ve Ortadoğu'da değil, ABD ve kısmen Avrupa'da da ticari olmayı başarıp, Billboard listelerinin ilk 10'unda yer bulup önemli ödüller alan BTS, sadece kızlardan oluşan Red Velvet, Lady Gaga'nın son albümünde bir parçaya eşlik yapan Blackpink ve EXO gibi iddialı örnekleri var. Sound'ları standart pop formüllerine göre laboratuvar ortamında üretiliyor, sözleri de yüzeysel. Ama videoları çok ihtişamlı. Tıpkı Kore kökenli dizi uyarlamalarının Türkiye'de tutması gibi K-Pop'un steril ve cinsiyetsiz tavrı; Asya ve Ortadoğu ülkelerinde muhafazakar eğilimi olan ailelerin onayını alması nedeniyle tercih ediliyor. K-Pop gruplarının elemanlarının aşk yaşaması sözleşmelerle yasaklanıyor. Birer robot gibi yönetiliyorlar. Seksilikten, sansasyondan, uyuşturucudan uzak duruyorlar. Uzun araştırmalar sonucu seçilip dans, hitabet, ses, oyunculuk eğitimi alıyorlar ve birbirine benzeyen çizgi film karakterleri gibi görünüyorlar. Kimliğini arayan 8-20 yaş arasındaki ağırlıklı kız hayranları (Fandom'lar) da ebeveynlere Batılı örneklerinden daha güvenilir görünen K-Pop yıldızlarıyla özdeşlik kuruyorlar. Bazıları grup elemanlarına platonik aşk hissediyor (Oppacılar), bazıları da bu yıldızları birbirlerine yakıştırıyor (Shipper'lar). Yani kendi aralarında şifreli ama aileler için tehlike arz etmeyen bir dil kullanıyorlar. Bu dil onların mahremiyet alanı oluyor.
BlackpinkTÜRKİYE'DEN K-POP FANLARI
Sadece yerli sanatçıları dinlemek zorunda değiliz
Elif Dizman (23), Öğrenci
İlk kez 11-12 yaşlarımda birkaç videoya denk geldim ve 12 senedir takipteyim. K-Pop müziksel anlamda hayatıma farklı sesler, müzisyenler ve mükemmel şarkı sözleri kattı. Sosyal anlamdaysa çok fazla arkadaşım oldu. Hem Korece hem İngilizce öğrendim. Düzenlenen K-Pop yarışmalarında sahneye çıkma fırsatım oldu. Müzik videoları, yazılan sözler, idollerin çalışma disiplinleri K-Pop'u diğer müzik tarzlarından farklı kılıyor. Müzik videoları, kıyafetler, makyajlar ve şifreler işi renkli hale getiriyor. Böylelikle hem göze hem de kulağa hitap ediyorlar. Ben Bigbang, Super Junior, SNSD, 2NE1, SHINee gibi eski grupları daha çok seviyorum. Birçoğu üye kaybedip dağılsa da hala dinlediğim gruplar. Yeni kuşaktan Seventeen, Stray Kids, Twice, Blackpink var. K-Pop için ikinci yükselme dönemi demek mümkün. Ferhat Göçer'in dünyada ve Türkiye'de büyük bir hayran kitlesi olan bu müzik tarzını ırkçı bir yaklaşımla küçümsemesi bana göre çok yanlış. Müziğin milliyeti yoktur. Bir insan Türkiye'de doğduğu için sadece Türk sanatçıları dinlemek zorunda değildir.
Ferhat Göçer anlamıyorsa boş yapmasın
Hande Birol (12), Öğrenci
K-Pop'u ilk kez 11 yaşımda Ariana Grande'nin Instagram'da BTS ile bir fotoğraf paylaşmasıyla keşfettim. Dinlemeye başlayınca bırakamıyorsunuz. Bütün K-Pop idolleri çok yetenekli, hepsi çok iyi insanlar ve çok çalışıyorlar. Örneğin BTS. Günde hiç ara vermeden sekiz saat dans edip dört saat şarkı söylüyorlar. O kadar çok dans ediyorlar ki BTS grubundan Jimin'in dizi kanamıştı. Sahnede öyle bir performans sergiliyorlar ki kulise gidince oksijen maskesi takıyorlar. Şarkılar ve danslar çok güzel. Klipleri çok eğlenceli. Ben en çok BTS, TOMORROW X TOGETHER, Stray Kids, EXO, EVERGLOW, KARD, NCT127, ATEEZ, GOT7 gruplarını dinliyorum. En iyisi BTS. Ferhat Göçer anlamıyorum demiş, anlamıyorsa boş yapmasın. "Hepsi birbirine benziyor" demek çok ayıp. Biz K-Pop fanları K-Pop idollerini her zaman destekleyeceğiz.
Şimdi K-Pop'un markalaşma dönemi
Başak Çalık (24), Öğrenci
K-Pop'u 2013'te bir arkadaşım sayesinde keşfettim. O günden bugüne içinde olduğum ve aynı zamanda ekip lideri olduğum, TEAM WSTW dans ekibimle beraber, dolu dolu yedi sene geçirdim. K-Pop en güzel hobim, aynı zamanda işim oldu. Kendi imkanlarımızla stüdyo kiralıyor, dans videoları çekiyor, vokal kayıtları alıyoruz. Ekibimizde yaklaşık 22 kişi var. K-Pop benim için sorumluluk, sadakat ve sıkı çalışma anlamına geliyor. İdoller ve fanları arasında inanılmaz bir iletişim ve bağ var. K-Pop fanları dansla, müzikle ilgileniyor, dillerini geliştirip yeni diller öğrenebiliyor. Türkiye'nin ve dünyanın her yerinden arkadaşlıklar kurabiliyorsunuz. K-Pop ve K-Drama dünyaya iyice 2005-2014 arasında yayıldı. Şimdi markalaşma dönemi. Bunda BTS'in önemi göz ardı edilemez. Sevdikleri idollerin dans ve şarkılarını cover'layan fanlar bile şu an yükselme döneminde. K-Pop ülkemizde aşina olunmayan, anlaşılması zor, farklı bir sistem, bunu anlayabiliyorum fakat müzik evrenseldir. Ferhat Bey'in bu şekilde yaklaşmasını kendisinden beklemezdim. Gençlerin bu kadar sevmesinin nedenlerini anlamak istiyorsa, bunu gençlere sormalıydı.
Bence aralarında en iyisi BLACKPINK ama Ferhat Göçer'i çok tanımıyorum
Ömer Ayhan (17), Öğrenci
İlk kez 2016'da keşfettim, dinledikçe üzerimde olumlu bir etkisi olduğunu fark ettim. İnsanlara artık önyargısız yaklaşabiliyorum. Yaptığın işi sevmenin ve emeğin önemini hatırlatıyor çoğu zaman. Bu müziği özel yapan kesinlikle dinleyenlere neler hissettirdiği. Aynı dili konuşmasak bile çok güzel ve özel hissettirebiliyor. Sevdiğimiz sanatçıların, bizler için en iyisini yapmaya çalıştığını hissedebiliyoruz. K-popun son zamanlarda daha da yükseldiği doğru. Bence aralarında en iyisi BLACKPINK. Ferhat Göçer'i çok tanımıyorum.
NE KADAR KAZANDIRIYOR?
Güney Kore hükümetin dikkatli planlamasıyla tüm dünyada popüler hale gelen K-Pop, Kore dramalarının popülerliğiyle paralel ilerliyor. 2013'te büyük çıkış yapan PSY'ın 'Gangnam Style' videosu yayınlandığı tarihten itibaren 3.5 milyarın üzerinde izlendi. K-Pop'un en meşhur güncel gruplarından BTS, Şubat 2020'de çıkardığı 'Map of the Soul: 7' albümünün sadece ön satışlarından 3.42 milyon dolar gelir elde etti. BTS 2019'da Güney Kore gayri safi yurtiçi hasılasına 4.65 milyar dolar katkıda bulundu.
K-Pop gruplarında vokal, lider, dans ve rap başta olmak üzere herkesin yeteneğine göre farklı bir görev veriliyor. İdol olabilmek sanıldığı kadar kolay değil. Bir K-Pop idolüyseniz nazik ve kibar olmalı, attığınız her adıma dikkat etmelisiniz. Asla ilişkinizle ön plana çıkmamalı ve hiçbir skandala karışmamalısınız. Hatta idollerin aynı evde kalmaları ve sürekli yiyip içtiklerine dikkat etmeleri gibi katı kurallar var. 2019 Billboard Müzik Ödülleri'nde 'en iyi grup' ödülü alan BTS, ABD'deki ırkçılık karşıtı harekete 1.2 milyon dolar bağışladı.73 BİN 115: Türklerin kurduğu Korefans sitesinin üye sayısı
46: 2012'deki K-Pop grubu sayısı - 370: 2019'daki K-Pop grubu sayısı
5400: Ferhat Göçer'in tweet'ine yağan yorum sayısı
%1800: Spotify verilerine göre K-Pop'un 2014'ten beri dünya genelinde çalma listelerindeki artış payı
2-22: Grup üyelerinin sayısı
135 MİLYAR DAKİKA: 2014'ten bu yana K-Pop'un sadece Spotify'da toplam dinlenme süresi
26 MİLYON: BTS grubunun Instagram'daki takipçi sayısı
28 BİN 300: Türklerin kurduğu Korezin sitesinin üye sayısı