"Uluslararası Cengiz Aytmatov Sempozyumu" -

Dünyaca ünlü Kırgız yazar Cengiz Aytmatov, Eskişehir 2013 Türk Dünyası Kültür Başkenti Ajansı, Kırgızistan- Türkiye Manas Üniversitesi ile Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) iş birliğiyle düzenlenen "Doğumunun 85. Yılında Uluslararası Cengiz Aytmatov Sempozyumu" ile anıldı.

Eskişehir Valisi Güngör Azim Tuna, ESOGÜ Kongre ve Kültür Merkezi'ndeki sempozyumda yaptığı konuşmada, Kırgız Türk edebiyatının dünyaca tanınmış büyük yazarı Cengiz Aytmatov'un eserlerinde kültürüne ve değerlerine bağlı kalmanın hayati önem taşıdığını vurguladığını belirtti. Tuna, Türk Dünyası Kültür Başkentliği uygulamasında da bu hayati önemin farkında olarak Türk kültürünü, dilini, tarihini, sanatını, gelenek ve göreneklerini araştırarak geliştirmek ve gelecek kuşaklar için kalıcı kılmak azim ve çabası içinde olduklarını kaydetti.

Türk kültürünün uluslararası düzeyde benimsenmesine, yaygınlaştırılmasına çalışarak uygarlığa, dünya barışına ve insan haklarına hizmet etmeyi hedeflediklerini anlatan Tuna, şöyle konuştu:

"Aytmatov, dünyada en çok okunan roman yazarları arasındadır ve onun dünyada geniş yankılar uyandıran 'Gün Olur Asra Bedel' ya da başka bir isimle 'Gün Uzar Yüzyıl Olur' romanı tüyler ürperten bir çığlıktır ki yürekleri dağlar. Aytmatov, bu romanında bizlere 'İnsanlarımızı mankurt olmaktan kurtaralım' mesajını verir. Bu mesajla o, sadece bir yazar değil, insanları kişiliksiz ve kimliksiz kılan, milli benliklerinden yoksun bırakan rejimlerin baskıcı uygulamalarına karşı, Kırgız Türklerine ve Türk dünyasına milli ruh aşılayan bir liderdir. Ortak kültür mirasımızın devamı, geçmişini bilen, geçmişinden güç alan ve değerlerine bağlı nesillere bağlıdır. Aytmatov, Türk dünyasından en çok aşina olduğumuz yazarlardan biridir. O, Kırgız Türklerine eserleriyle milli benliklerini korumaları için çalışırken, aynı zamanda dünyanın en güzel aşk hikayesini kaleme alacak kadar güçlü bir lirizme de sahiptir."

-"Savaş, Aytmatov'un en çok kaçtığı şeylerden oldu"

Kırgızistan Milli Eğitim Bakan Yardımcısı Nazarhul İshekeev ise 2013 Türk Dünyası Kültür Başkenti Eskişehir'de böyle bir etkinliğin düzenlemekten duyduğu memnuniyeti dile getirdi.

Cengiz Aytmatov'un bütün insanlığın ve Türk dünyasının gurur olduğunu ifade eden İshekeev, şunları söyledi:

"Yazarlığı adeta bir sırdır. Bu sırrı çözmek için entelektüel düşünceyi çözmek gerekir. Yücelik, deha ve kahramanlık ile bu sönmez ateş sonsuza kadar aydınlatacaktır. Yaklaşık 200 dile çevrilerek 50-100 bin adet basılan Aytmatov'un eserleri, her yaştan insanı hayran bırakmaya devam ediyor. Aytmatov, Shakespeare ve Tolstoy gibi büyük isimler arasında yer almıştır. Cengiz Aytmatov, 20. ve 21. asrın büyük bir yeteneğidir. İnsanlığın en büyük belası olan savaş, Aytmatov'un en çok kaçtığı şeylerden oldu. Bütün eserlerini insanlığı savaştan uzaklaştırmak için kurguladı."

Aytmatov'un kız kardeşi Rozatta Aytmatova da Cengiz Aytmatov'un ölümünün üzerinden 5 yıl geçse de hala acısının taze olduğunu vurguladı.

Aytmatov'un ailesi olarak ölümünün ardından bazı çalışmalar yaptıklarına değinen Aytmatova, "Aytmatov'un mezarını, anıt mezara şeklinde yaptık. Onun adına bir ev müzesi açtık. Cengiz Aytmatov'un çocukluğunun izleriyle romanlarını ve hikayelerini oluşturdu" dedi.