Tunceli'de "Dersim Müzesi" Sevinci

FATMA ÇIRAY - Tunceli Kültür ve Turizm İl Müdürü İsmet Hakan Ulaşoğlu, "Dersim Müzesi"nin yöre açısından çok önemli olduğunu belirterek, "Müze olmayan nadir illerden biriydik. Bu müzenin yapılmasıyla çok önemli olan bu eksiklik giderilmiş olacak ve yörenin tarihine yönelik daha ayrıntılı çalışmalar yapılacaktır" dedi.

Ulaşoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Erzurum Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunca 2005 yılında "Erken Cumhuriyet dönemi yapısı" olarak tescillenen kışla binasının müzeye dönüştürülecek olmasının Tunceli için önemine dikkati çekti.

Kent merkezindeki en eski yapılardan biri olan kışla binasının 2005 yılında tescillenmesiyle burada neler yapılabileceğini düşündüklerini anlatan Ulaşoğlu, "1937 yılında askeri harekatlar için üs olarak, kışla olarak kullanılan bu yapının müzeye dönüştürülmesi fikrini ürettik. Bu ürettiğimiz fikir bugün hayata geçiyor. Sayın Başbakanımızın ilimize teşrifleri sırasında yapmış olduğu açıklamalar doğrultusunda bu düşüncelerimizin hayata geçirilmesi bizi mutlu kılıyor" diye konuştu.

Kışla binasının bir "kültür adası"nda yer aldığını vurgulayan Ulaşoğlu, "İlimizin merkezi noktasında yer alan bu yapının hemen bitişiğindeki eski sebze hali, Tunceli Belediyesinin geliştirdiği projeyle Dersim Kültür Merkezine dönüştürülüyor. Ortada kışla binası, yan tarafında da Seyit Rıza Parkı'yla bir kültür adası oluşacak. İlin bütün sanatsal, kültürel faaliyetleri bu mekanlarda gerçekleştirilecek. Bu bakımdan da ilimiz adına çok önemli bir proje" ifadelerini kullandı.

Ulaşoğlu, yaklaşık 5 bin 800 metrekare kapalı alanı ve bin 800 metrekare avlusu bulunan kışla binasında uygulanacak proje hakkında şu bilgileri verdi:

"Binamız, kare ve iki katlı kagir (taş veya tuğladan yapılmış bina) yapıdır. Doğuya bakan kısmı 3 katlı olup buraların dönüştürülmesi amacıyla yaptığımız projede zemin katlar, alışveriş merkezleri, kafeterya, restoran, yerel yemeklerin üretildiği ve satıldığı restoranlar ve hediyelik ürünlerin satıldığı butik mağazalar şeklinde düşünüldü. Binanın ikinci katında ise müze kısmı yer alıyor. Müze kısmında arkeolojik ve etnografik eserlerimiz sergilenecek. Bizim temel amacımız, 1937-1938'de yaşanan olaylarla ilgili bilgi, belge, görüntü, bulguların sergilenmesini sağlamak. Bahsettiğimiz bir bloğun sadece 3. katı var. O katta da sözlü tarih uygulamaları, Dersim tarihi araştırmaları yapılacak. Aynı zamanda, insanların rahat bir ortamda bu araştırmalarını gerçekleştirmesi için de orada bir kafeterya gibi bir yapı düşünülmektedir."

"Müze olmayan nadir illerden biriydik"

"Dersim Kent Müzesi"nin yöredeki tarihi bulguların sergilenmesi açısından büyük kolaylık sağlayacağını vurgulayan Ulaşoğlu, "Mevcut bilgi ve bulgulara göre ilimizin tarihi yaklaşık 6 bin yıllık bir süreyi kapsamaktadır. Bu 6 bin yıllık geçmişi içerisinde pek çok miras, taşınmaz bırakılmıştır. Biz bunun araştırması içerisindeyiz. Bunları bulduğumuzda sergileyebileceğimiz bir yerimiz yok. Müze olmayan nadir illerden biriydik. Bu müzenin yapılmasıyla çok önemli olan bu eksiklik giderilmiş olacak ve yörenin tarihine yönelik daha ayrıntılı çalışmalar yapılacaktır. Örneğin, ilimizde tescilli 6 höyük olmasına rağmen, bunların herhangi birinde şu ana kadar bilimsel kazı yapılmış değil. Bu kazılar yapıldığı zaman sadece ilimizin değil, bölgemizin tarihine ışık tutacak çalışmalar ortaya çıkacaktır" diye konuştu.

Kışla binasında kalan vatandaşlardan Nurcan Güler ise "3 yıldır kışlada oturuyoruz. Kışla zamanında bu alt katlara atlar koyuluyormuş. Biz öyle biliyoruz. Üst katlarda da askerler yaşıyormuş. Oyuntular (oyuk) falan vardı, geldiğimizde hiç karışmadık" dedi.

Alman mimarlar tarafından tasarlanan, 1937 yılında yapılan ve 1949'dan bu yana memur lojmanı olarak kullanılan kışla binasında dar gelirli aileler de yaşıyor.

"Dersim Müzesi"nde, Dersim olayları, Alevilik ve halk kültürü, kent tarihi, arkeoloji ve etnografya bölümlerinin yer alması planlanıyor.

Başbakan Ahmet Davutoğlu, Tunceli'ye 23 Kasım'da yaptığı ziyarette, eski kışla binasının "Dersim Müzesi"ne dönüştürüleceğini açıklamıştı. - Tunceli