"Tarihin sıfır noktası" Göbeklitepe UNESCO ile ününe ün kattı

Şanlıurfa'da 12 bin yıllık geçmişiyle "tarihin sıfır noktası" olarak nitelendirilen ve UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde beşinci yılını tamamlayan Göbeklitepe, aldığı bu unvan sonrası 2 milyon 153 bin 855 ziyaretçiye ev sahipliği yaptı.

"Tarihin sıfır noktası" olarak nitelendirilen ve UNESCO Dünya Miras Listesi'nde yer almasının ardından ünü sınırları aşan tarihi ören yeri, her yıl dünyanın birçok noktasından ziyaretçi ağırlıyor.

Ziyarete açıldığı 2018 yılında üst koruma çatısı yapım çalışmaları nedeniyle bir kısmı kapalı kalan ören yerini o dönem yaklaşık 70 bin kişi ziyaret etti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 2019'u "Göbeklitepe Yılı" ilan etmesiyle ören yeri, 412 bin 378 ziyaretçi ağırlayarak önemli bir sayıya ulaşmayı başardı.

Ziyaretçi sayısının 2020'de artması beklenirken Kovid-19 salgını sebebiyle oluşturulan seyahat kısıtlamaları nedeniyle ören yerini sadece 197 bin 912 kişi ziyaret edebildi. Göbeklitepe, 2021'de 567 bin 453 kişiyi ağırlayarak 4 yılın en yüksek ziyaretçi sayısına ulaştı. Tarihi ören yeri, 2022 yılında ise 850 bin misafire ev sahipliği yaparak ziyaretçi rekoru kırdı.

2023 yılının ilk yarısında, Kahramanmaraş merkezli depremler ve kentte etkili olan sel baskını nedeniyle bir süre ziyarete kapalı olan ören yerini 6 aylık dönemde 56 bin 112 kişi gezdi.

AA ekiplerince dron ve FPV dron da kullanılarak görüntülenen Göbeklitepe, bayram tatilinde de ziyaretçiler için çekim merkezi olmayı sürdürüyor.

Şanlıurfa Büyükşehir Belediye Başkanı Zeynel Abidin Beyazgül, AA muhabirine, Göbeklitepe'nin keşfiyle insanlık tarihine ilişkin yeni bilgilerin gün yüzüne çıktığını anımsattı.

Göbeklitepe'de bulunan "T" şeklindeki dikilitaşlar üzerindeki sembollerin ziyaretçilerini zamanda yolculuğa çıkardığını aktaran Beyazgül, insanlık tarihine ilişkin daha fazla bilgi elde etmek için bölgedeki çalışmaların sürdüğünü söyledi.

Beyazgül, Göbeklitepe'de insanlık inancına, kültürüne ve medeniyetine ilişkin çok fazla şeyin bulunduğunu belirterek, şöyle konuştu:

"Bunun için ki Göbeklitepe insanlığın merakını uyandırdı. Bu taşlardan birinin örneği Birleşmiş Milletler'e dikildi. Yine o günden bugüne, yaklaşık 2 milyon 250 bin kişi Göbeklitepe'yi görmeye geldi. Bu rakam önemli bir rakam, neden mi? Biliyorsunuz çok önemli zamanlardan geçtik. Pandemiden geçtik, depremlerden geçtik, sel baskınlarından geçtik ama insanların Göbeklitepe'yi ziyaret etme aşkı hiçbir zaman bitmedi. Biz bundan sonra da katlanarak devam edeceğine inanıyoruz. Çünkü insanlar atasının nasıl yaşadığını, ilk insanın nasıl yaşadığını, nasıl bir noktadan başladığını bilmek isteyecektir. Bunu bildiği zaman diğer tarihi süreçleri yerine oturtmak mümkün olacaktır.

Urfa'nın başka bir özelliği, buranın peygamberler şehri olmasıdır ki peygamberler şehrine ilişkin izleri var. Bizans'a ilişkin izler var. İnanca ilişkin tarih burada yatıyor, belki Göbeklitepe'de de inancın izleri vardır. Onu biz bilemiyoruz şu anda ama bir şey biliyoruz. Orada medeniyetin izlerinin olduğu kesin."

Göbeklitepe'nin UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne girmesiyle bilinirliğinin Türkiye sınırları dışına çıktığına işaret eden Beyazgül, ören yerine olan bu ilginin ziyaretçi sayısını da artırdığını ifade etti.

Beyazgül, Şanlıurfa'nın İslam İşbirliği Teşkilatı tarafından "İslam ülkelerinin 2023 turizm kenti" seçildiğini aktararak, inanç ve kültür şehri Şanlıurfa'ya gelecek kişilerin yapacakları ziyaretlerle Göbeklitepe'nin daha fazla ön plana çıkacağını söyledi.

"Göbeklitepe'de her geçen gün yoğunluk artıyor"

Şanlıurfa Bölgesel Turist Rehberleri Odası Genel Sekreteri Müslüm Çoban ise Göbeklitepe'nin başta Şanlıurfa olmak üzere Güneydoğu ve Türkiye turizmi için adeta bir lokomotif görevi gördüğünü söyledi.

Göbeklitepe için kente gelen insanların bölge illerini de ziyaret ettiğini vurgulayan Çoban, şöyle konuştu:

"Dünyada ve Türkiye'de insanlar gezi rotalarını çıkarırken, tatil planlarını özellikle UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi'ni görme üzerine yapıyor. Göbeklitepe kesinlikle son yıllarda mutlaka görülmesi gereken yerler listesinde ve birçok insan da buradaki yerleri gezme planı yapıyor. O bakımdan Göbeklitepe'de her geçen gün yoğunluk artıyor ve insanların ilgisini çekiyor. Eskiden bahar, sonbahar diye bir turizm ayrımı vardı. Göbeklitepe ile çok şükür bunu da aştık. Artık neredeyse yılın 12 ayı insanlar Göbeklitepe'yi, Şanlıurfa'yı, bölgemizi ve Türkiye'yi gezmeye geliyorlar."

"Dünyanın en eski kült merkezi"

Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi Müdürü Celal Uludağ da Göbeklitepe'nin 1963 yılında keşfedildiğini hatırlatarak, bu çalışmaların ardından bölgenin neolotik bir alan olduğunun belirlendiğini söyledi.

O günden bu yana kazıların halen devam ettiğini belirten Uludağ, "Burası kült merkezi. Dünyanın en eski kült merkezi olarak tanımlayabiliriz. Son yıllarda yapılan kazılarla birlikte burada yerleşik yerleşik hayat ve bununla birlikte bölgede inanç merkezleri de inşa edilmiş, bunu söyleyebiliriz. Dünyada neolitik döneme ait cevaplanmayan soruların bu kazılarla cevaplanacağını düşünüyoruz. O yüzden kazıları büyük bir titizlikle de yürütüyoruz." diye konuştu.

Şu anda Göbeklitepe'nin dünyadan çok büyük bir ilgi gördüğüne işaret eden Uludağ, şunları kaydetti:

"Özellikle 2018 yılında UNESCO dünya mirası kabul edilmesi, 2019 yılının Cumhurbaşkanımız tarafından Göbeklitepe Yılı ilan edilmesiyle birlikte her geçen yıl Göbeklitepe'nin ziyaretçi sayıları artıyor. Dünyadaki bilinirliliği arttı. Göbeklitepe ile uluslararası alanda yayınlar yapıldı, tanıtımlar gerçekleşti. Şu an Göbeklitepe'nin dünyanın en önemli turizm merkezlerinden birisi haline geldiğini söyleyebiliriz."