Tarihi Hamamda 700 Yıl Önce Kalorifer Sitemi Kullanılmış

MUĞLA (AA) – DURMUŞ GENÇ - Muğla'da kazı çalışmalarının ardından restorasyonuna başlanılan Beylikler Hamamı'nda, 700 yıl önce kalorifer sisteminin kullanıldığı belirlendi.

UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ne alınan ve "Gladyatörler Kenti" olarak bilinen, Karialılar ve Lelegler'e ev sahipliği yapan Stratonikeia Antik Kenti'ndeki tarihi yapılardan Beylikler Hamamı'nda kazıların tamamlanmasının ardından restorasyon çalışmalarına başlandı.

Pamukkale Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve Stratonikeia Antik Kenti Kazı Başkanı Prof. Dr. Bilal Söğüt, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Beylikler Hamamı olarak bilinen yapının Osmanlı dönemi köy meydanındaki önemli yapılardan biri olduğunu söyledi.

Hamamda bulunan sikke, seramik ve diğer mimari düzenlemelere göre yapının yaklaşık 700 yıl önce inşa edildiğinin anlaşıldığına işaret eden Söğüt, bölgede planı tam bilinen en erken Türk hamamı görünümündeki Beylikler Hamamı'nın giriş, soyunmalık, ılıklık, sıcaklık, traşlık ile odunluk kısmına kadar her bölümünün bulunduğunu anlattı.

Hamamda ateşin yandığı ve üzerinde suyun ısıtıldığı kazanın yerinin haricinde hem sıcak suyun hem de hamamı ısıtan sıcak havanın dolaştığı bölümler bulunduğunu belirten Söğüt, şunları kaydetti:

"Hamamın duvarlarını ısıtmak için pişmiş toprak boruların içinden sıcak hava dolaştırılarak yaklaşık 700 yıl önce kalorifer sisteminin uygulandığını tespit ettik. Kaloriferli sistemi 2 bin yıl önceki Roma hamamlarında görmüştük. Ancak Beylikler Hamam'ında farklı özelikler var. Beylikler Hamamı mükemmel bir ısıtma sistemine sahip. Beylikler Dönemi'ne ait tam ve güzel bir örnek. Yakılan odun ateşinin üstündeki büyük bakır kazanda hamamın suyu ısıtılıp, ateşin aleviyle de göbek taşı ve diğer zeminler ısıtılıyormuş. Pişmiş toprak künk (boru) içinde dolaşan duman da duvarların ısıtılmasında kullanmış."

Restorasyonu üç ayda tamamlanacak

Yapıyı birebir korumaya yönelik çalışma başlattıklarını aktaran Söğüt, "Tarihi kayıtlara göre buraya Kanuni Sultan Süleyman'ın geldiğini biliyoruz. Bunun yanı sıra Evliya Çelebi'nin buraya gelerek bilgiler verdiğini, Adnan Menderes'in gelip gölgesinde oturduğunu tarihi kayıtlardan biliyoruz. Bu nedenle hem tarihi hem de kültürel anlamda özel bir yeri olan hamam aynı zamanda Stratonikeia'daki merkezi köy meydanının en gözde yapılarından." ifadelerini kullandı.

Hamamın restorasyon çalışmalarını üç ayda tamamlayarak turizme kazandırmayı planladıklarına değinen Söğüt, tüm mekanların restore edilip gün yüzüne çıkarıldığında hamamın içerisinde gezilebileceğini, ısıtma sisteminin de görülebileceğini söyledi.

Beylikler Hamamını 3D yöntemiyle bilgisayar ortamına da taşıdıklarını belirten Söğüt, bu yöntemle yapının ayağa kalkmış halinin görülebileceğini sözlerine ekledi.