Tarihi "Bardız Kilimi" Kadınların Elinde Hayat Buluyor

HADİ ŞENGÜL - Erzurum'da, Saltuklular döneminde çadır ve evlerde kullanılan ancak son yıllarda unutulmaya yüz tutmuş "Bardız kilimi", yeniden gün yüzüne çıkarılarak yöredeki kadınların ekmek kapısı oldu.

Şenkaya ilçesine bağlı Bardız Mahallesi'nde, geçmişte yörede hüküm süren Saltuklular döneminde üretilen Bardız kilimi, Selçuklu, Osmanlı ve Türkiye Cumhuriyeti dönemlerinde de belli aralıklarla dokundu. Kilim zamanla ilgi görmeyince unutulmaya yüz tuttu.

Bardız kiliminin yeniden hayat bulması için Erzurum Büyükşehir Belediyesince çalışma başlatıldı.

Belediye bünyesindeki Sanatsal ve Mesleki Eğitim Kurslarına (ESMEK) katılıp eğitim alan kadınlar, ipliği yüzde yüz koyun yününden, kimyasal olmayan ağaç kökleri ve taştan elde edilmiş boyalarla yapılan kilimlerin dokunması için kolları sıvadı.

Kursu tamamladıktan sonra il merkezi ve Bardız Mahallesi'ndeki ESMEK atölyelerinde çalışan 34 kadın, yüzyıllar öncesindeki gibi aynı iplik ve boyalarla Bardız kilimlerine tekrar hayat vererek, tezgahlarda yerini almasını sağlıyor.

ESMEK Koordinatörü Sebahattin Kulanşi, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanı Mehmet Sekmen'in direktifleri doğrultusunda, Saltuklu, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde üretilen ancak son yıllarda kaybolmaya yüz tutan Bardız kilimini yeniden üretmeye başladıklarını söyledi.

Erzurum merkez ve Şenkaya ilçesindeki atölyelerinde toplam 34 elemanları olduğunu belirten Kulanşi, şöyle konuştu:

"Bardız kilimi, geçmiş dönemlerden kalma ve kimyasal madde içermeyen ağaç köklerinden veya taş boyalarla boyanıp üretiliyor. O dönemlerde göçebe çadırlarında da sergi olarak kullanılmış. Bugün bitki ve hayvan motiflerini de kullanarak üretimlere devam ediyoruz. Daha önce bu yörede dokunan bu kilimi, yaklaşık 2 aylık bir sürede tekrar ürettik. Atölyelerimizi oluşturduk, çalışmalarımıza başladık ve bundan sonra devam edeceğiz. Burada çalışan kadınlarımız da ücret alarak ev ekonomilerine katkı sağlıyor."

Renkleri 50 yıl solmuyor

Sebahattin Kulanşi, Bardız kiliminin en büyük özelliğinin renklerin canlılığı olduğunu aktardı.

Kilimin yüzde yüz koyun yününden ipliklerle dokunduğunu belirten Kulanşi, "Kilim dokunurken her bir dönüş, aynı iplik üzerinden yapılıyor. Bu da belirli boşluklar oluşturup kilimin dayanma gücünü artırıyor. Bardız kilimine renklerinin solmaması açısından 50 yıl garanti verebiliyoruz. Renkleri solmuyor, sürekli canlı duruyor." diye konuştu.

Kulanşi, belediye öncülüğündeki projede, pazar sorunu da olmadığını bildirdi.