Romalılar acılarını şiirlerle mezar taşlarına kazımış

Kütahya'nın Çavdarhisar ilçesindeki Aizanoi Antik Kenti'nde devam eden kazılarda bulunan mezar taşlarında, Roma dönemindeki genç ölümlerinde çekilen acıları ve dökülen gözyaşlarını anlatan şiirlere rastlandı.

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Dünya Mirası Geçici Listesi'ne 2012 yılında dahil edilen, Anadolu'daki en iyi korunmuş Zeus Tapınağı'na ev sahipliği yapan ve "İkinci Efes" olarak adlandırılan Aizanoi Antik Kenti'nde kazı ve alan araştırması çalışmaları devam ediyor.

Aizanoi Antik Kenti Kazı Başkan Vekili Dr. Ahmet Türkan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, il merkezine 48 kilometre uzaklıktaki bölgede daha önce Alman arkeologların kazı yaptığını, 8 yıldır da Bakanlar Kurulu kararıyla çeşitli üniversitelerden Türk arkeologlar ve uzmanların burada kazı çalışması yürüttüğünü belirtti.

Kazılarda çıkarılan mezar taşlarının envanterini oluşturarak katalog çalışması yaptıklarını belirten Türkan, "2016 yılından beri öğretim görevlisi Zerrin Erdinç ile Aizanoi Antik Kenti ve çevresindeki mezar taşlarını kayıt altına alarak katalog çalışmalarını yürütüyoruz. Büyük kısmını da daha iyi korunması ve sergilenmesi amacıyla Zeus Tapınağı'nın bulunduğu bölgeye getiriyoruz. Bugüne kadar tespit ettiğimiz 500 mezar taşının envanterini çıkardık." dedi.

Türkan, mezar taşlarında, antik dönem toplumlarıyla ilgili pek çok farklı bilgiye ulaştıklarını vurguladı.

Bu tarihi eserlerden, antik çağdaki yaşama dair önemli veriler elde ettiklerini aktaran Türkan, şöyle konuştu:

"Mezar taşlarında, örneğin onların nasıl yaşadıkları, ölüme karşı nasıl bir tutum sergiledikleri, nasıl anılmak istedikleri, yaşamları, meslekleri, yiyip içtikleri gibi bilgilere ulaşıyoruz. Bu, bize dönemin toplumsal yapısı hakkında bilgi veriyor. Bu sayede de antik dönem hakkında önemli veriler elde ediyoruz. Mezar taşlarından, ölenlerin yakınlarının yas süreçlerinin nasıl olduğunu gözlemleyebiliyoruz. Özellikle genç yaştaki ölümler, çocuk ve bebek ölümleri hatta doğmamış çocukların ölümleriyle ilgili mezar taşlarında yazılar var. Çektikleri acıyı, döktükleri gözyaşını anlatan mezar şiirleri var."

"Antik çağdaki meslek bilgilerine ulaştık"

Dr. Ahmet Türkan, mezar taşlarında meslek bilgilerinin de yer aldığına dikkati çekti.

Araştırmaları sırasında, ölenlerin mesleklerine dair çok fazla veri elde ettiklerini anlatan Türkan, "Antik kentte avukatlık, noterlik, öğretmenlik ve yol bekçiliği gibi meslek sahiplerinin mezar taşlarına rastladık. Kayıt altına aldığımız taşların arasında bir başhekime ve doktorlara ait mezar taşları da bulunuyor." ifadelerini kulandı.

Mezar taşlarından ayrıca kentin ekonomik durumuyla ilgili verilere ulaştıklarını kaydeden Türkan, bundan sonraki süreçte Roma döneminde kentin nüfusuna ilişkin önemli bilgilere ulaşacaklarını öngördüklerini kaydetti.