Kurtuluş Savaşı'nda Trabzon'dan Götürülen Tarihi Eserler Rusya'dan İstendi

Eski Devlet Bakanı ve AK Parti Trabzon Milletvekili Özak, Kurtuluş Savaşı yıllarında Ruslar tarafından Trabzon'dan alınan bazı tarihi eserlerin Rusya'dan istediğini bildirdi.

Özak, Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) ile Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumunca, KTÜ Osman Turan Kültür ve Kongre Merkezi'nde düzenlenen "Her Yönüyle Mahmut Goloğlu" sempozyumunda yaptığı konuşmada, Mahmut Goloğlu'nun 1915 yılında Trabzon'da doğduğunu ve doğduğu gün babası Kolağası Celalettin Efendi'nin vatan savunması için bulunduğu Sarıkamış'ta şehit olmasıyla yetim kaldığını belirtti.

Goloğlu'nun söz konusu yıllarda yaşanan Rus işgali sebebiyle bir yaşındayken ailesiyle muhacirlikle tanışıp İstanbul'a göç ettiğini söyleyen Özak, Trabzon Lisesi'ni bitirdikten sonra İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden mezun olan Goloğlu'nun Trabzon'un yetiştirdiği çok önemli bir siyasetçi ve tarihçi olduğunu anlattı.

Özak, Demokrat Parti döneminde 10 yıl süreyle milletvekilliği yapan ve lise yıllarından itibaren yazı hayatını aralıksız sürdüren Goloğlu'nun Milli Mücadele ve Türkiye Cumhuriyeti tarihi açısından klasik nitelikte çok güzel eserler bıraktığını, yaşamını ülkesi ve milletine adayan Goloğlunun adının yaşatılmasını gerektiğini söyledi.

Goloğlu'nun, Trabzon tarihini ilk kez derli toplu ortaya koyan "Fetihten Kurtuluşa Kadar Trabzon Tarihi" adlı eserini geçen yıl yapılan yeni baskısıyla okurların beğenesine sunduklarını ifade eden Özak, "Trabzon'da kültür, sanat ve tarihimizle ilgili çok önemli çalışmalar yaptık. 15 bin 100 sayfa kitap yazabildik, 51 adet kitap bastırdık. Bunları topluma dağıtmaya çalıştık. Bizim, geçmişe büyük sorumluluklarımız var. Rahmetli Goloğlu'na layık olabilmek için bizim de çalmışmamız lazım" dedi.

Özak, kendi ailesinin de 1915-1916 yıllarında muhacir olarak Samsun'a, oradan da Kastamonu'ya gittiğini belirterek, şunları kaydetti:

"O dönemde Trabzon'u Ruslar işgal ediyor. İşgal sırasında bir taraftan bombalarken bir taraftan da Trabzon'daki işgalin filmini çekiyorlar. Orada dedelerimizin, babalarımızın, büyük dedelerimizin o meşakkatli yolculuğu başlıyor, bunu filme çekiyorlar. Ruslar, Trabzon'dan 497 yazma eseri, rahmetli Gülbaharhatun'un sandukasının üzerindeki örtüyü, şamdanları, frekskleri, objeleri alıp götürüyorlar. Nereye, Hermitaş Müzesine Saint Petersburg'a. Nereye Moskova'ya, Tiflis'e. Şimdi bunları geri almak için uğraşıyoruz."

Eserler Putin'den istendi

Çalışmaları kapsamında bir akademisyeni Saint Petersburg'a gönderdiklerini ve söz konusu filmi alıp Tabzon'a getirdiklerini anlatan Özak, "Osmanlı 1920'lerde Trabzon'dan götürülen eserlerin geri getirilmesi için Osmanlıca yazı yazmış, onu bulduk, tespit ettik ve 2 kez Putin ile Başbakanımız Erdoğan'ın buluşmasında bu konu, Putin'in önüne atıldı. Bunu niye yapıyoruz geçmişimize sahip çıkmak için. İnşallah bunları Türkiye'ye, Trabzon'umuzu kazandıracağız" dedi.

KTÜ Rektör Vekili Prof. Dr. Yusuf Şevki Hakyemez de Mahmut Goloğlu'nun KTÜ'de öğretim görevlisi olarak görev yaptığını ve kuruluş aşamasında büyük emekleri olduğunu ifade ederek, iki gün sürecek bu sempozyumla Goloğlu'nu yaşatmaya çalaştıklarını kaydetti.

Açılış konuşmalarının ardından Özak ve Hakyemez, Mahmut Goloğlu'nun yurt dışından gelen kızları Dr. Ayşe Goloğlu Soyer ile Sehra Goloğlu Süer'e, babalarının KTÜ'de görev yaparken dosyasında bulunan avukatlık ruhsatnameseninin aslını takdim etti.

Sempozyuma, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Başkanı Prof. Dr. Derya Örs, KTÜ Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mehmet Okur, Atatürk Araştırma Merkezi Başkanı Prof. Dr. Ali Beyhan ile TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Rektör Danışmanı Dr. Hilmi Bengi'nin de aralarında bulunduğu çok sayıda akademisyen katılıyor. - Trabzon