Kürtçe Kitaplara İlgi Artıyor

TÜRKAN TOSUN -Tüyap Fuar ve Kongre Merkezi'nde 690 yayınevi ve sivil toplum kuruluşunun katılımıyla açılan 32. Uluslararası İstanbul Kitap Fuarı'nda (TÜYAP) Kürtçe eserleri okurlarıyla buluşturan yayınevleri, ilgiden ve satışlardan memnun.

Nübihar Yayınevi'nin sahibi ve Nübihar Dergisi editörü Süleyman Çevik, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Kürtçe kitaplara gösterilen ilgiden memnun olduklarını söyledi.

Geçen yıl olduğu gibi bu yıl da TÜYAP'a katıldıklarını belirten Çevik, "Geçen yıldan bu yana 25'e yakın yeni kitap bastık ve bunların büyük bir bölümü Kürtçe kitaplardan oluşuyor. Daha çok gramer ve Kürt dilini anlatan kitaplar, Kürtçe klasik eserler, divanlar, roman ve hikayeleri bastık. Zaten çoğunlukla da bu tür kitaplar ilgi görüyor."

En çok Molla Ahmet Cezeri. Faki-yi Tayran, Ahmed-i Hani ve  Molla Hüseyin Bateyi gibi Kürt tarihinde iz bırakmış önemli kişilerin divanları ve eserlerinin satıldığını vurgulayan Çevik şunları dile getirdi:

"Nübihar adlı 20 yıllık dergimiz de en az yayınevimiz kadar önemli. Hatta dergiye daha çok önem veriyoruz. Bu yüzden hem dergi, hem de araştırma kitapları, divanlar, romanlar ve şiir kitapları çokça satılıyor. Kürtçe kitap satın alanların yaş aralığına baktığımızda bunların çoğunlukla 25-40 yaş arasındaki kişiler olduğunu görürüz."

-"Çözüm süreci psikolojik bir rahatlama sağladı"

Çevik çözüm süreci,  AA'nın Kürtçe yayına başlaması, üniversitelerde Kürtçe bölümlerin açılması, demokratikleşme paketi gibi adımların ülkede olumlu bir hava yarattığını dile getirdi. Oluşan bu havanın kitap satışları üzerinde de pozitif bir etki oluşturduğunu belirten Çevik şunları belirtti:

"Bu adımlar halk arasında psikolojik bir rahatlık sağladı. Sadece Kürtler açısından değil, Türkler açısından da bu rahatlığı görmek mümkün. Kürtçe kitaplar artık eskisi gibi suç olarak görülmüyor, Kürtçede bir meşruiyet oluştu. Çünkü artık devlet eliyle de birtakım Kürtçe çalışmalar yapılıyor. Tüm bunlar elbette Kürtçe kitapların satışında da olumlu etkiye sahip."

-"Üniversitelerde açılan Kürtçe bölümler kitap satışını olumlu etkiledi"

Avesta Yayınlarının Sahibi Abdullah Keskin de 1995 yılında yayıncılığa başladıklarını ve her yıl yaklaşık 40-50 civarında yeni kitap yayımladıklarını söyledi.

Bastıkları kitap sayısının her geçen gün arttığını ifade eden Keskin, şöyle konuştu:

"18 yıldır yayıncılık yapıyoruz ve bastığımız kitapların sayısı her geçen yıl artıyor. O zamandan bu yana 4-5 nesil üniversite öğrencisi mezun oldu. Bunların hepsi Kürtçe kitap okuyan ve bu yapılarını koruyan kişiler. Bu kişilerin sayısı her geçen gün artıyor. Özellikle üniversitelerde Kürtçe bölümlerin açılması, Kürtçe kitap satışında olumlu bir etki sağladı.Türkler için temel haklar ne ise Kürtler için de aynı hakların verilmesi gerekir.

Keskin, eskiden katıldıkları fuarlarda taciz edildiklerini belirterek şunları dile getirdi: "Daha önceki fuarlarda taciz edildiğimiz anlar oldu. Standa gelip Kürtçe diye bir dil yoktur.Ne satıyorsunuz? Sizin de grameriniz var mı? Gibi sorulara ve tacize maruz kalıyorduk ama bu tür davranışlar azaldı. Şimdi durum Türkler açısından da normalleşmeye başladı. Zaten Kürtlerin bunun gibi bir sorunu yok ki. Başlangıç için atılan bu adımlar artırılırsa her şey normalleşir." dedi.

Avesta Yayınları'nda görevli Şahin Meyvacı da, en çok Kürt tarihi ve araştırmaları ile ilgili kitapların ve romanların satıldığını ifade ederek şöyle konuştu: "Daha çok öğrenciler, emekliler ve öğretmenler ve Kürtçeyi yeni yeni öğrenmeye başlayanlar kitap alıyor. Kürt tarihi ve araştırmaları ile ilgili kitaplar, romanlar çokça satılan kitaplar. Kürtçe sözlük de çok satılan kitaplar arasında. Şiir kitapları bunlara göre daha az satılıyor. Toplu kitap alanların yaş ortalaması ise 30 yaş üzerindekiler."

AVA Yayınları sahibi ve editörü Roni War ise, Feqiye Teyran, Mem ü Zin gibi klasik Kürtçe eserlerin ve romanların daha çok satıldığını ifade ederek şöyle konuştu:

"Bu yıl 18 kitap bastık. Firat Ceweri'nin, Recep Dildar'ın ve diğer bazı yazarların roman ve hikayeleri çok satılan kitaplar arasında. Daha çok gençler, öğrenciler, öğretmenler ve 30-35 yaş arasındaki kişiler kitap satın alıyor. Son dönemde başörtülü ve dindar kişiler de Kürtçe kitaplara ilgi göstermeye başladılar."

-Polisler de satın aldı

War iki polis memurunun da stantlarına uğradığını ve siyasi olmayan kitaplar satın almak istediklerini ifade etti. War şunları dile getirdi: "Geçen gün 2 kişi geldi. 'Polisiz' dediler. Ben de 'baş göz üstüne' dedim. Kürt asıllı olduklarını siyasi olmayan, edebi Kürtçe kitaplardan istediklerini söylediler. Ben de verdim. Çözüm sürecinin elbette buna etkisi var. Birçok insan yavaş yavaş Kürt olduğunun bilincine varıp, yasaklı olan dilini öğrenmeye, okuyup yazmaya başlıyor."

Aram Yayınları Yayın Koordinatörü Gökhan Bulut ise Aram Yayınlarının 1998 yılından itibaren yayıncılık hayatına atıldığını ifade ederek, her yıl yaklaşık 40 kitap bastıklarını ve basılan bu kitapların 20-25 tanesinin Kürtçe kitaplardan oluştuğunu dile getirdi.

Bulut daha çok roman, hikaye ve edebi türlerde kitaplar sattıklarını belirterek, şöyle konuştu: "Şüphesiz çözüm sürecinin kitap satışlarında olumlu bir etkisi olmuştur ancak Kürtçenin ilkokullarda hala seçmeli ders olarak okutulması eksik bir adımdır. Kürtçe ancak yasal olarak anayasada yer alırsa bu tür şeyler gelişir."

Kürtçe kitap satan yayınevlerinden kitap satın alan kitapseverler de Kürtçe kitaplar okuduklarını ve yayınevlerinde her tür kitabı bulmaktan duydukları memnuniyeti dile getirdiler. - Ankara