Kahramanmaraş'ta 'Gül Yetiştiren' Bir Öğretmen: Duran Boz

Kahramanmaraşlı eğitimci-yazar Boz, "Bugün Türkiye için önemli yazarların hayatlarının bir döneminde burada bulunması sayesinde hep muhalif kalmış bir şehir Maraş." dedi.

Öğretmenlik mesleği boyunca kendisini öğrencilerine doğru kitapları okutmaya adayan, Kahramanmaraşlı eğitimci-yazar Duran Boz, Maraş sokaklarında yürürken her dakika eski bir öğrencisi tarafından saygıyla selamlanmanın yanı sıra, İstanbul, Ankara gibi merkez edebiyat ortamlarında, Kahramanmaraş'ın düşünsel hayatına katkı sağlamak için sarf ettiği çabalarla da tanınan, bilinen ve sayılan bir isim.

Bu yıl Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesince düzenlenen "Cahit Zarifoğlu Sempozyumu"nun da mimarlarından olan Boz, AA muhabirine yaptığı açıklamada sanat ve edebiyatın baskın bir ifade biçimi olarak ortaya çıktığı Kahramanmaraş'ın bugününü görebilmek için Necip Fazıl Kısakürek, Sezai Karakoç, Nuri Pakdil, Bahattin Karakoç, Emin Ziyaioğlu gibi önemli isimler üzerinden gelen besleyici damarı da görmek gerektiğini anlattı.

Boz, şöyle konuştu:

"Maraş'a iki noktadan bakmak gerekir, birincisi coğrafya olarak Maraş'ın yol güzergahında olmaması, Maraş insanının içte derinleşmesini beraberinde getirmiştir. İkincisi, Maraş'ın muhalif bir damarı vardır ve bu damar sahip olduğu söz söyleme sanatı, kültürel birikimiyle birlikte korunma algısını da beraberinde getirmiştir. Bugün Türkiye için önemli yazarların hayatlarının bir döneminde burada bulunması sayesinde hep muhalif kalmış bir şehir Maraş."

Nuri Pakdil'in Maraş Lisesi'nde okurken Hamle dergisini çıkarmasının şehrin edebiyat nabzının gür bir şekilde atmasını sağladığını ifade eden Boz, "Türkiye'de yaşanan her türlü parçalanmışlıkların olduğu zamanlarda, burada daima okuyan, yazan insanlar olmuştur ve bu insanlar gelecekte bir atılıma dönüşmüştür." değerlendirmesinde bulundu.

"Maraş Olayları Maraş'ın kimyasını bozdu"

Boz, Türkiye'nin 1980'de küreselleşme denilen yeni dünya düzeniyle tanıştığı yorumunu yaparak, şunları aktardı:

"Küreselleşmeyle tanışmak bütünün parçalanması sürecini doğurdu. Bunun karşılığı olarak edebiyat dünyamızda, Edebiyat, Diriliş dergileri hayattan çekildi. Büyük Doğu zaten yayınını sonlandırmıştı. Yön gösterici ustaların hayattan çekilip, köşelerinde durmuş olmalarının ardından Maraş'ta İkindi Yazıları, Yalnız Ardıç, Kuyudaki Koro, İnsan Saati gibi dergilerin çıkmış olması onların soluğunun bir devamı olarak algılanmalı."

Kahramanmaraş'ta 1978'de yaşanan "Maraş Olayları"na değinen Boz, olayların şehre etkisi hakkında şu görüşünü savundu:

"Maraş Olayları, Maraş'ın kimyasını bozdu ve Maraş'ta bir korku kültürü gelişti. Bu korku kültürü insanları evlerine taşıdı ve insanlar neredeyse birbirlerine selam vermekten korkar oldular. O olaylar sonrası Maraş'ta da her evden bir tutuklu vardı. O günlerde yaşanan yaralılık hali de doğal olarak sonrasında Maraş'ta yaralı bir kuşağı meydana getirdi."

"Kültürsüzleşmek belalı bir durum"

Boz, "Kültürsüzleşmek çok belalı bir durumdur" diyerek, bir öğretmen olarak kültürsüzleşmeye karşı sorumluluk bilinci taşıdığını, 1990'dan itibaren hazırladığı okuma listeleriyle Kahramanmaraş'taki okullarda Erdoğan Aydoğan, Ahmet Türk, Mustafa Köneçoğlu gibi isimlerle birlikte kütüphaneler oluşturduklarını kaydetti.

"Bugün dokunduğunuz insan yarın karşınıza büyük ödüller sahibi bir yazar, bir filozof olarak çıkabilir." düşüncesini paylaşan Boz, şöyle devam etti:

"Ben lisede okurken hocalarımız 'kitap okuyun' derlerdi ama ne okuyacağımızı söylemezlerdi. Ben de öğretmen olduktan sonra çocuklara okuyacakları kitaplar konusunda yol göstermeye karar verdim. Kitap listeleri hazırlamanın yanı sıra, ilk olarak 62 yazardan topladığım metinlerle yazarların okuma serüvenini anlatan 'Okuma Hikayeleri' kitabımı hazırladım. Bu kitapta aynı zamanda kendiliğinden de seçkin bir okuma listesi ortaya çıkmış oldu."

Boz, ilk kitabın ardından 76 yazarın yazma serüvenini anlattığı "Yazma Hikayeleri", edebiyatın seçkin metinlerinin yer aldığı ve okumaya özendiren "Kitaba Çağrı" kitaplarını hazırlayarak, birbirini besleyen ve okuyucuya kılavuz olan üç kitap oluşturduğunu aktardı.

Kahramanmaraş'ta 2010 yılından beri kesintisiz olarak "Kıraathane Sohbetleri" programını da düzenlediği bilgisini veren Boz, şunları söyledi:

"Sohbetler de yaptığımız Kıraathane bizim için önemli bir mekan. Maraş'taki bütün okullardan öğrenciler burada Türk edebiyatının belli dönemini kuşatacak seçkileri, bugünün şiirlerini, öykülerini, denemelerini okuyor. Bunun dışında söyleşilerimizde de, il dışından ya da Maraş'tan iki haftada bir konuşmacılar oluyor. Sanat edebiyat, estetik, düşünsel kavramları irdeleyen konuşmalar yapıyorlar. İl dışından gelen konuklarımızla şehrin nefes almasına katkı sağlıyor, hem de büyükşehirde yaşayan bir yazarı Anadolu ile tanıştırıyoruz."

Boz, Kıraathane'de yapılan çalışmaların şehre hareketlilik ve dikkat bilinci sağladığını söyleyerek, son dönemde de Kahramanmaraş İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ve Dulkadiroğlu Belediyesi arasında yapılan bir anlaşma ile mekanın gündüzleri de açık bulundurularak insanların kütüphaneden istifade etmesinin sağlandığını dile getirdi.

"Direnmek kazanmayı da beraberinde getirir"

Kıraathane kütüphanesinde kitapların dışında Hece, Dergah gibi güncel edebiyat dergilerine de yer verildiğini vurgulayan Boz, şu ifadeleri kullandı:

"Taşradan hep payitahta bakılmış ama payitaht taşraya pek bakmamış, bu taşrada biri olarak bizi zaman zaman incitse de tek yolu buna direnmek. Direnmek kazanmayı beraberinde getirir diye düşünüyorum. Bu bilinçle, tek başına bir ordu gibi çaba gösteriyor, Maraş'taki insanlara katkı sağlayacağını, çatışma kültürünü beslemediğini düşündüğüm yazarları Maraş'a davet ediyorum. Onlar da geliyorlar sağ olsunlar."

Boz, gayretlerinin boşa gitmediğine inandığını belirterek, şu anısını paylaştı:

"Cahit Zarifoğlu Sempozyumu'nda mesela eski bir öğrencim yanıma yaklaştı, bana 'Hocam, siz Rasim Özdenören'in 'Gül Yetiştiren Adam' kitabını tavsiye etmiştiniz, ben de onu dinlemeye geldim' dedi. Bunları görmek insana sevinç kazandırıyor. Bütün kuraklığa, çoraklığa rağmen benim insana dokunma yolum kitap taşımak oldu. Hiçbir şeyin insana kitapla dokumaktan daha soylu olabileceğini düşünmüyorum."

Kahramanmaraş'ta Mehmet Akif Şahin, Mustafa Köneçoğlu, Hasan Ejderha, Ahmet Doğan İlbey, Nusret Şan, Mehmet Gemci, Mehmet Mortaş, Yasin Mortaş, Bahattin Karakoç, Recep Şükrü Güngör, İbrahim Gökburun, Hatice Ebrar Akbulut ve Müzeyyen Çelik gibi yazar ve şairlerin yaşadığına vurgu yapan Boz, "Birçok şair ve yazarın burada olması şehrin düşünsel, zihinsel, entelektüel hayatına önemli katkılar sağlıyor. Onların, benim, insanlara dokunma çabalarımızın bir gün Türkiye'yi çok daha olumlu bir kanala akıtacağına inanıyorum." dedi.