Fas'ta Amazig Yeni Yılı Coşkuyla Kutlanıyor

Fas'ın yerli topluluklarından Amazigler (Berberiler) her yıl 13 Ocak'a denk gelen "yeni yıllarını", geleneksel kıyafetler giyerek, kültürel etkinlikler ve özel yemeklerle kutluyor.

Kuzey Afrika'nın bilinen en eski yerlilerinden kabul edilen bölge halkı, "Amazig takvimine" göre, 13 Ocak'ı, "Ocak Gecesi" şeklinde tanımlıyor. Bu nedenle çoğunlukla 10-13 Ocak tarihleri arasında yerli halkın yaşadığı kentlerde "Ocak kutlamaları" adı verilen etkinlikler düzenleniyor.

Bu takvimlerine göre, 2975. yıla giren Amazigler, Afrika kıtasının kuzeybatısında yer alan Fas'ta geleneksel giysiler ve özel olarak hazırlanmış yemeklerle kutlamalar gerçekleştiriyor.

Berberiler olarak da bilinen Amaziglerin, doğuda Mısır'ın batısındaki Siva Vahası'ndan batıda Atlas Okyanusu'na, kuzeyde Akdeniz'e, güneyde Sahra'ya kadar uzanan bölgede, nüfuslarının 50 milyonu aştığı tahmin ediliyor.

Geleneklerine uygun şekilde yüzlerce yıldır yeni yıl kutlamalarını sürdüren Berberiler, yeni yılın bolluk ve bereket getirmesi temennilerinde bulunuyor.

Toprakla kurulan bağlar

Amazig tarih ve kültür araştırmacısı Şerif Adardak, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Berberilerin bu sene "tarım yılını" kutladıklarını, bölge halkının da öncelikle tarım ve hayvancılıkla uğraştığını belirtti.

Bölgedeki Amazig kabilelerinin büyük bir kısmının göçebe olduğunu aktaran Adardak, toprağa bağlılıklarını vurgulamak ve daha verimli bir tarım dönemi geçirmek için Amaziglerin yüzyıllardır geleneksel miras olarak bu kutlamaları sürdürdüklerini kaydetti.

Fas'ın Agadir şehri ve çevresindeki aileler, yemekler pişirerek ve özel kıyafetler giyerek kutlamalar yapıyor.

Aileler, bu dönemde çoğunlukla yöreye ait kırmızı ve sarı renkli Amazig elbiseleri giyerken, yerel lezzetlerden "Orkimen", "Tekla" ve "Berkukş" gibi yemekler hazırlıyor.

Kültürel değerlere tutunmak

Faslı araştırmacı Adardak, Amaziglerin kültürel miraslarına, tarihlerine, gelenek ve göreneklerine bağlı bir topluluk olduğunu vurguladı.

Amaziglerin geleneklerine bağlı kalmasının "geçmişte ırk ayrımcılığına ve şiddete" maruz kalmalarıyla bağlantılı olduğunu ifade eden Adardak, bu sebepten Amaziglerde "kimlik ve dayanışma bilincinin fazla geliştiği ve kültürel değerlerine bağlı kaldıkları" değerlendirmesinde bulundu.

Kırsaldan şehre

Kutlamalardaki yeniliğe işaret eden Adardak, daha önceden Amaziglerin yaşadığı kırsal kesimlerde yapılan etkinliklerin şehirlere taşındığını ifade etti.

Adardak, "2011 yılında Amazig dilinin tanınması ve Amazig Yeni Yılı'nın resmi tatil olarak kabul edilmesi öncesinde, köylerde ve dağlarda yaşayan Amazig halkı bu olayı yaklaşık bir hafta boyunca kutluyordu." diye konuştu.

Başkent Rabat'ın yanı sıra Tanca, El-Araiş, Tetuvan, Kazablanka kentleri ve çevresinde Amazig Yeni Yılı'nın kutlanmaya başlandığına dikkati çeken Adardak, bu gelişmelerin Amazigler açısından "kültür ve kimliğini korumak için önemli bir farkındalık" olduğunu sözlerine ekledi.

Fas'ta 2011 yılında yapılan değişiklikle Arapçanın yanı sıra Amazig dili de resmi dil olarak kabul edilirken, 2023'te Amazig Yeni Yılı resmi tatil oldu.