'DİLSİZ' FİLMİ ENGELLERİ AŞIYOR

Yönetmenliğini Murat Pay'ın yaptığı 2019 yapımı Dilsiz filmi, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi tarafından hazırlanan sesli betimleme, işaret dili ve alt yazı seçenekleriyle görme ve işitme engeli olan bireylerin erişimine sunuldu.

Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi'nin (FSMVÜ) engelsiz yaşama katkı çalışmalarının bir parçası olan Sesli Betimleme Projesi, özel gereksinimli bireylerin kültür sanat faaliyetlerine erişebilmelerini amaçlıyor. Projenin uygulandığı ilk film, inzivaya çekilmiş usta bir hattat ile genç bir ressamın yollarının kesişmesini konu alan Dilsiz filmi, gönüllü öğrencilerin çalışmalarıyla görme ve işitme engeli olan bireylerin erişimine açık hale getirildi.

FSMVÜ Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanlığı koordinasyonunda hazırlanan Sesli Betimleme Projesi, TRT, Rasathane Film ve Sesli Betimleme Derneği (SEBEDER) ortaklığında yürütüldü. Sesli Betimleme Derneği'nden eğitim alan on bir gönüllü öğrenci görme ve işitme yetersizliği yaşayan bireyler için Dilsiz filmine sesli betimleme, işaret dili ve alt yazı seçenekleri ekledi. Ozan Çelik, Mim Kemal Öke, Vildan Atasever ile Emin Gürsoy'un rol aldığı film; yönetmen, yapımcı ve oyuncuların da katılımıyla üniversitenin Haliç Yerleşkesi'nde yeni haliyle gösterildi. Herkes için erişilebilir hale getirilen film, bu özel gösterimin ardından Cumhurbaşkanlığı Millet Kütüphanesi, SEBEDER, Boğaziçi Üniversitesi Görme Engelliler Teknoloji ve Eğitim Laboratuvarı (GETEM) gibi kütüphanelere bağışlanacak.

ÖZEL GEREKSİNİMLİ BİREYLERİN HAYATININ KOLAYLAŞTIRILMASI ÖNEM ARZ EDİYOR

Film gösteriminin açılış konuşmasını yapan FSMVÜ Rektörü Prof. Dr. M. Fatih Andı, 'Birbirini tamamlayan insan ve insanın hayatla kurduğu ilişkiyi kolaylaştırmak, anlamlandırmak odaklı bölümlerimiz ve meslek yüksekokulu programlarımızla birlikte bir bütünü inşa ediyoruz. Bu bütünün içerisinde de özel gereksinimli bireylerin ihtiyaçlarının giderilmesi, hayatı yaşamakta onlara tanınan imkanların arttırılması ve bu yaşayışın kolaylaştırılması bizim için büyük önem arz ediyor' dedi.

'GÖNÜLLÜLERDEN OLUŞAN BİR EKİPLE ÇALIŞTIK'

Projeyle ilgili bilgi veren FSMVÜ Sağlık Kültür ve Spor Daire Başkanı Kudret Doğan, 'Üniversite olarak, sosyokültürel faaliyetlere de erişilebilirliği sağlamak adına bir projeye başladık. Daha önce de gönüllülerimizle birlikte Sesli Kitap projesi başlatmış ve üniversitemiz bünyesinde sesli kütüphane oluşturmuştuk. Bunun ikinci bir ayağı olarak da tamamen gönüllülerden oluşan öğrenci ekibimizle Sesli Betimleme projesini hayata geçirdik. Metin yazarlığını onlar yaptı. SEBEDER, proje boyunca bize hem eğitim hem de danışmanlık desteği verdi. Biz de görünenden ve anlatılandan daha fazla şey anlattığını düşünerek, 'Dilsiz' filmini seçtik. Film ekibi de böyle bir sosyal sorumluluk projesinin içinde olmak isteklerini söyleyerek, bize yardımcı oldu ve filmin telif haklarını verdi. Montajını da tamamen bizim kendi öğrencilerimiz yaptı. Daha sonra filme alt yazı ve işaret dilini de ekledik. Böylece duyma, görme engelli olan, özel gereksinimli kişilerin filme erişimini sağladık. Projemiz nihayete erdi? dedi.

'ENGELLİLERE DAVRANIŞ BİÇİMİ BİR MEDENİYET KISTASIDIR'

Filmin başrol oyuncularından Mim Kemal Öke, filmde yer almaktan gurur ve mutluluk duyduğunu söyleyerek, "Dilsiz' filminde yer almak benim için çok önemli. Çünkü bu film benim ilk sinema tecrübem. Beğenildi, takdir de edildi. Fakat onun ötesinde şu anda film tam kıvamını buldu. Sesli betimlemesi yapıldı, alt yazı ve işaret diliyle de çok geniş bir engelli toplumuna hitap edecek hale geldi. Tam erişilebilirlik vasfını kazandı. Bu çok önemlidir. Çünkü engellilere davranış biçimi, bir medeniyet kıstasıdır. Bu film de zaten medeniyeti, günümüz medeniyetini sorguluyordu. Filmin içerisindeki temayla, kazanmış olduğu eklemeler çok uyuştu. Bir engelli dostu olduğum için filmin benim için çok özel bir manası var? diye konuştu.

Öke, sözlerine şöyle devam etti:

'Buradaki 'Dilsiz'i, konuşma engeli anlamında değil kalp engeli anlamında düşünmek lazım. Böyle önemli bir engeli, hepimizin içerisinde aşabilip medeni olmamızı vurgulayacak tarzda işlenen filmin temasıyla birlikte uygulaması da buluşunca beni çok mutlu etti. Şunu da hatırlatayım, ben aynı zamanda bir engelli babasıyım.'

'GÖRME ENGELLİLERİN YAŞADIĞI SIKINTILARI DAHA İYİ ANLADIK'

Bu proje için gönüllü olan ve sesli betimleme eğitimi alan öğrencilerden Hatice Kübra Kurt, 'Üniversitemizin düzenlemiş olduğu Sesli Betimleme Projesi'nde, 10 gönüllü öğrenciyle birlikte yer aldık. Biz burada, işin görme engelliler kısmındaydık. Onlar için bir betimleme yaptık. Bu aşamada biz daha çok farkındalık kazandık. Gönüllülük, farkındalık adı altında olan bir projeydi. Hakikaten gönlümüzü ortaya koyduk. Çünkü şöyle bir durum da var, görme engelli olan kardeşlerimizin sıkıntısını daha da iyi anladık. Onlara neyi daha iyi anlatabiliriz kısmıyla ilgilendik' dedi.

Eğitim sürecinden bahseden Sema Şirin, 'Bu projede 'Dilsiz' filmini betimledik. Tablolardan, resimlerden, bir nesnenin nasıl göründüğünü betimledik. Bunları nasıl yapabileceğimiz hakkında eğitim aldık. Açıkçası bu süreçte biraz zorlandık ama görme engelli arkadaşlarımızın yaşadığı zorlukların yanında bizimki hiçbir şey diyebilirim. Biz de tüm bu zorluklar içinde ortaya böyle güzel bir çalışma çıkardığımız için çok mutluyuz? diye konuştu.