Boncuk Pazarıyla Gelenek Kurtuldu

HÜSEYİN BAĞIŞ - Kemalpaşa ilçesinde, bir süre önce bitme noktasına gelen boncuk üretimi, oluşturulan pazar ve festivallerle yeniden canlandı.

Türkler'in Ortaasya'dan getirdiği gelenekler arasında yer alan nazar boncuğunun en önemli üretim bölgesi olan Nazarköy, eski canlılığına kavuşmaya başladı.

Köy Muhtarı Mehmet Yiğit, AA muhabirine yaptığı açıklamada 70 yıldır nazar boncuğu üretimi yapılan köyde Uzakdoğu'dan ithal edilen ucuz boncuk ürünleriyle rekabet edilemediği için kötü günlerin yaşandığını, 5 yıl öncesine kadar ocakların büyük bölümünün kapandığını ve 2 ocakla geleneğin devam ettirilmeye çalışıldığını belirtti.

Geleneğin bitmemesi için çalışma yaptıklarını, hazırladıkları proje kapsamında köyde boncuk pazarı oluşturduklarını anlatan Yiğit, 30 dükkanın bulunduğu pazarla satışların yeniden canlandığına işaret etti.

Köyün yerli ve yabancı turistlerin de ilgisini çektiğini, özellikle kış aylarında günübirlik ziyaretlerin artmasıyla üretimin de arttığını ifade eden Yiğit, şunları kaydetti:

"5 yıl önce 2 ocakta üretim yapılırken bu yıl ocak sayısı 7'ye çıktı. Pazarın yanı sıra düzenlendiğimiz festival de köyün tanıtımına büyük katkı yaptı. Nazar boncuğu üretiminde umudu kesip çiftçiliğe dönen bir çok aile de yeniden ocak açarak üretime başladı. Üretimin kalitesi ve çeşitliliğinde de önemli gelişmeler yaşandı. Nazarköy, eski günlerine dönmeye başladı. Halen tanıtım yönünde eksiklerimiz var. Köylünün de desteğiyle gelecekte Şirince gibi en çok ziyaret edilen köyler arasına girmeyi hedefliyoruz."

4 yıldır düzenledikleri festivalin Mayıs ayında Reyhanlı'da yaşanan patlama nedeniyle ertelendiğini ifade eden Yiğit, 15 Eylül'deki festivale yoğun ilgi beklediklerini anlattı.

Kadınlar işletiyor

Muhtar Yiğit, boncuğun yanı sıra köylü kadınların takı tasarım eğitimi alarak farklı ürünleri ortaya koyduğunu, dükkanlardaki satışın da önemli bölümünün kadınlar tarafından yapıldığını söyledi.

Boncuğun pazarlanması noktasında da sıkıntılar yaşandığını ifade eden Yiğit, üretici ailelerin kendi pazarlama kanallarına sahip olmadığını, İzmir'deki toptancılara ya da esnafa satış yapabildiklerini, bu nedenle yeteri kadar kazanç sağlayamadıklarını anlattı.

Son dönemde yabancı turist getiren tur şirketleriyle temasa geçtiklerini, bu konuda destek beklediklerini söyleyen Yiğit, köye gelen yabancı turistlerin olumlu izlenimlerle döndüğüne dikkati çekti.

-1200 derece ısıda hazırlanıyor

22 yıldır boncuk ustalığı yapan Erdal Özcan, bin 200 derecelik ısıda yanan fırınlara yaklaşık 70-80 santimetre uzaklıkta çalışmanın zor olduğunu belirterek, "Ben şöyle değerlendiriyorum, nasıl bir ağaç kendini sıcağa, soğuğa göre ayarlıyorsa, insan vucüdu da aynı şekilde alışıyor" dedi.

Dış piyasada üretilen sahte boncukların ülkeye gelmesinin nazar boncuğu üreticilerini ekonomik yönden çok zorladığını anlatan Özcan, şunları kaydetti:

"Reklamlarımız kesinlikle tam olarak yapılmıyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin, Kemalpaşa Belediyesi'nin, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın reklam anlamında bize yardımcı olamalarını istiyoruz. Para verip, malzeme yardımda bulunulmasından yana değiliz. Bizim sadece reklamımız yapılsın, tanıtılsın, insanlar burayı bilsin görsün istiyoruz. Buraya ilk defa gelenler 'Köyünüz işlenmemiş bir maden' diyorlar. Biz burasının işlenmesi konusunda yardım bekliyoruz."

İzmir'in yeni logosunun nazar boncuğu olduğunu hatırlatan Özcan, "İnsanların (neden İzmir'in logosu nazar boncuğu olmuş) diye sorması gerekiyor. İzmir'in Kemalpaşa ilçesinin Nazarköyü'nde imalatı yapılıyor. İzmir'in logosu nazar boncuğundaki mavi denizi, beyaz temizliği, sarı da güneşi temsil ediyor. Ben, herkesin köyümüze gelip nazar boncuğunun yapılışını görmesini isterim" diye konuştu.

Nazar boncuğunun yaklaşık 300-350 tane çeşiti olduğunu belirten Özcan, görselliğe hitap eden balık, nar gibi figürlerin popüler boncuklar olduğu söyledi. - İzmir